هرچند درخصوص درآمدهای پایدار و ویژگی‌های آن می‌توان مباحث مختلفی را مطرح کرد که البته در جای خود قابل تامل است و باید به لحاظ نظری به آن پرداخته شود اما در این نوشته منظور از درآمدهای پایدار همان ویژگی‌هایی است که در طرح جامع درآمدهای پایدار شهرداری مصوب سال 1386شورای شهر تهران به آن اشاره شده است؛ یعنی تداوم پذیری و مطلوب بودن به‌عنوان 2خصلت درآمدهای پایدار شناخته می‌شود.
اما اهمیت طرح درآمدهای پایدار در این مقطع زمانی به این دلیل است که لایحه بودجه شهرداری تهران برای سال 1393در حال حاضر در کمیسیون‌های مختلف شورای شهر تهران در حال بررسی است. معاونت‌های مختلف شهرداری نیز به‌دلیل بخشی‌نگری به‌دنبال کسب سهم بیشتری از بودجه هستند تا از این طریق بتوانند بخش قابل توجهی از نیازهای شهروندان را پوشش دهند. اما سؤال اصلی این است که آیا اختصاص بیشتر منابع مالی به هر حوزه، دارای اولویت بالاتری است یا اینکه منابع مالی باید به چه نحوی برای تجهیز منابع حاصل شود؟ به‌عبارتی بهتر تخصیص منابع دارای اولویت است یا چگونگی تأمین منابع مالی؟ از نظر من به صرف داشتن منابع مالی بیشتر و به تبع اختصاص سهم بالاتر به هر حوزه ماموریتی نمی‌توان ارتقای کیفیت زندگی شهروندان را تضمین کرد.
مهم‌تر از داشتن منابع مالی بسیار و گسترده، نحوه تجهیز منابع مالی بودجه شهرداری از اهمیت بیشتری برخوردار است. به‌طور مشخص، منابعی برای تأمین هزینه‌ها، وظایف و پروژه‌های مختلف عمرانی مفید است که جزو درآمدهای پایدار باشد. به‌عبارتی بهتر هرچند کمیسیون‌های تخصصی به‌دنبال این موضوع هستند که شهرداری را در بخش‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، هنری، ورزشی، سلامت، عمرانی، حمل‌ونقل و... موظف به ارائه خدمات و تأمین کالاهای عمومی کنند اما در ابتدا باید سعی شود مسیری طراحی شود که راه را برای کسب درآمدهای پایدار شهری هموارتر کند. درصورتی که موضوع مذکور در اولویت نخست کمیسیون‌های تخصصی قرار گیرد بدون تردید تأمین منابع مالی و هزینه‌کرد شهرداری، هم‌جهت و در مسیر توسعه و پیشرفت قرار می‌گیرند.
برای روشن شدن این موضوع باید گفت که بدون شک مهم‌ترین هدف مدیریت شهری تهران افزایش ارتقای کیفیت زندگی شهروندان تهرانی است که این موضوع در قالب ماموریت‌های مختلفی که در بودجه وجود دارد تبلور می‌یابد. به‌عبارت بهتر نیازهای شهروندان در وضعیت فعلی در قالب ماموریت‌ها و وظایف شش‌گانه مدیریت شهری دیده شده است؛ از این‌رو مرتفع کردن این نیازها نباید نتیجه‌ای جز افزایش رفاه شهروندان را به‌دنبال داشته باشد. حال درصورتی که درآمدها و منابع مالی که برای پروژه‌های شهری مورد نیاز است از روش‌هایی تأمین شود که مسائلی همچون افزایش تراکم جمعیت، ترافیک، آلودگی‌های صوتی و محیط‌زیست و... را به‌دنبال داشته باشد آیا می‌تواند به افزایش رفاه شهروندان منجر شود؟
آیا ارتقای کیفیت زندگی شهروندان تحقق پیدا کرده و شهروندان به آرامش و رضایت نسبی دست پیدا کرده‌اند؟ هرچند شهرداری وظایف و ماموریت‌هایی که در بودجه برای آن تعیین شده را تمام و کمال انجام داده باشد؛ پاسخ به سؤالات فوق منفی است. نمی‌توان انتظار داشت نتایجی که از طریق درآمدهای دارای تبعات و پیامدهای منفی برای شهر تهران حاصل می‌شود و به سوی حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، ورزشی، عمرانی و حمل‌ونقل و... سوق داده می‌شود، به‌طور قطعی مفید و مثبت ارزیابی شود.
درمجموع باید گفت به صرف انجام دادن وظایف و ماموریت‌های مورد اشاره در بودجه بدون درنظر گرفتن درآمدهای پایدار نمی‌توان به هدف نهایی مدیریت شهری که همانا ارتقای کیفیت زندگی شهروندان تهرانی است دست یافت.
*رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر تهران
