عزتالله انتظامی و محمدعلی کشاورز که در مراسم حضور نداشتند و جمشید مشایخی، علی نصیریان و داوود رشیدی هرکدام به نوعی درباره مرحوم زندهیاد علی حاتمی سخن گفتند و حال و هوایی متفاوت به مراسم بخشیدند.
چراغی که خاموش نمیشود
محمدرضا جعفری جلوه مدیرعامل بنیاد سینمای فارابی در ابتدای مراسم به مهمانان حاضر در سینما فرهنگ خوشامد گفت و بعد نماهنگی از مرحوم حاتمی و بخشهایی از فیلمهای فیلمساز فقید به نمایش درآمد. در این نماهنگ تصاویر مختلفی از هنرمندانی که در پروژههای مختلف او را یاری داده بودند روی پرده رفت و هر کدام به نوعی یاد و خاطره حاتمی را زنده کردند. جلال معیریان گفت: علی حاتمی استاد بیبدیل سینمای ایران بود و تحفهای که برای سینما آورد هم بیبدیل است.
عزتالله انتظامی گفت: حاتمی اصیل و بزرگ بود و خیلی زود از بین ما رفت و رشیدی به نجابت حاتمی اشاره کرد. نصیریان و کشاورز هم در نماهنگ درباره حاتمی چند جمله بر زبان آوردند. نصیریان تأکید کرد: حاتمی ایرانی بود، ایرانی فکر میکرد و در آثارش دیالوگها و حرفهای زیبایی را بیان کرد. کشاورز هم تأکید کرد که درباره سینمای علی حاتمی میتوان کتابهای بسیاری نوشت.
کوروساوا و حاتمی
مسعود جعفری جوزانی در بخش دوم مراسم درباره حاتمی سخنرانی کرد و گفت: چرا در طول این سالها گلها را ندیدیم و دنبال خار افتادیم؟ کمتر کسی در سینمای ایران توانسته متکبر و حریص نباشد و در عین حال شیرین و دوستداشتنی هم باشد و رسیدن به این جایگاه انسانی خیلی سخت است. من وقتی فیلمهای حاتمی را میبینم با خودم میگویم این مرد چقدر خوب سینمای ایران را میشناخته و چقدر پرجرات و دلسوزانه از ایران و ایرانی بودن خود در آثارش سخن گفته است.
کارگردان «شیر سنگی» افزود: آکیرا کوروساوا تنها فیلمسازی در دنیاست که میتوانم او را با حاتمی مقایسه کنم. در واقع این فیلمساز ژاپنی از آیین مذهبی و نشانههای فرهنگ زندگی ژاپن بهره برد و ژاپن را به شکلی زیبا به دنیا معرفی کرد. حاتمی هم همین کار را با فرهنگ و نشانههای ایران کرد. او از فرش ایرانی و آیینهایی چون نقالی و پهلوانی استفاده کرد و مجموع داشتهها و دریافتهای خود را از وطن در محتوای آثارش بهکار برد و سینمایی جدید پدید آورد که ایرانی است.
یاد و یادگار
پخش نماهنگی که در آن بازیگران کارهای حاتمی درباره او و شهرک سینمایی و فیلمهایش سخن میگفتند با اجرای موسیقی فیلم «مادر» توسط ارسلان کامکار به پایان رسید تا نوبت به حضور یادگار حاتمی روی صحنه برسد. اینگونه بود که لیلا حاتمی روی صحنه آمد و لوح خوشنویسیشده به قلم غلامحسین امیرخانی را به پاس یک عمر فعالیت پدرش علی حاتمی دریافت کرد. او گفت: نعمتی که از آن بهره بردم فراتر از جایگاه من بهعنوان بازیگر است و درست به همین دلیل در این لحظه کنار استادان بازیگری ایران بهعنوان دختر علی حاتمی ایستادهام.
حاشیههای شب بزرگ استادان بازیگری
امین تارخ در سخنان کوتاهی گفت: هر گاه یک عکس یا یک فریم از یک فیلم را میبینیم، میتوانیم حدس بزنیم این فیلم متعلق به چه کشوری است. در ایران هم تنها یک سینمای اینچنینی داریم و آن سینمای علی حاتمی است. محمدعلی کشاورز که بهدلیل مشکلات جسمی نتوانسته بود در مراسم حضور پیدا کند، از طریق ویدئوکنفرانس برای حاضران در سالن صحبت کرد. آقای بازیگر هم بهدلیل مشکلات ریوی و منع پزشکان نتوانسته بود در مراسم حاضر شود. مشایخی در میان تشویق بیامان حاضران روی صحنه آمد و به بیان یک جمله بسنده کرد؛ او گفت: آن زمان که علی حاتمی زنده بود باید تجلیل میشد نه الان که دیگر در میان ما نیست. حیف که دیر به یادمان میآید چه دردانههایی داریم. رشیدی بازیگر نقش مفتش ششانگشتی در «هزاردستان» به سختی روی صحنه آمد و در جملاتی کوتاه گفت: خوشحالم که اینجا حضور دارم و سپاس از کسانی که این مراسم را ترتیب دادند. داریوش ارجمند که رشیدی را برای روی صحنه آمدن کمک میکرد، بعد از پایان صحبتهای او گفت: با این مراسم یک نکته به من اثبات شد؛ رسم نخبهکشی در کشور من به رسم نخبهپروری تغییر کرد.