آنقدر با اطمینان و محکم درخصوص مسائل نظامی، قدرت دفاعی کشورمان و ماموریت‌های قرارگاه پدافند خاتم‌الانبیا که از 3600 نقطه حساس و حیاتی هسته‌ای و غیرهسته‌ای حفاظت می‌کند، صحبت می‌کرد که دلت آرام می‌گرفت. می‌گوید که بعد از قبولی در کنکور، قرار بوده به وزارت دفاع یا سازمان بنادر و کشتیرانی برود و کارهای پذیرش و مصاحبه‌هایش هم انجام شده بود اما وقتی دانشگاه هوایی شهیدستاری اعلام کرد که برای تکمیل ظرفیت، دانشجو جذب می‌کند یکباره تصمیمش عوض شد و مسیر زندگی‌اش هم تغییر کرد. بعد از گذراندن دوره ارشد به وی ابلاغ شد که فرمانده منطقه مرکزی پدافند هوایی باشد. حدود 4ماه از این ماموریت نگذشته بود که با پیشنهاد فرمانده کل پدافند هوایی ارتش و تصویب فرماندهی معظم کل قوا در سوم بهمن‌ماه سال 89 به‌عنوان فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا انتخاب می‌شود. آنچه می‌خوانید گفت‌وگوی همشهری است با امیرسرتیپ فرزاد اسماعیلی.
- اخیرا وزارت دفاع تعداد انبوهی از موشک‌ها را در اختیار نیروهای مسلح قرار داده، آیا قرارگاه پدافند هم به این موشک‌ها تجهیز شده است؟
بیشترین نقطه توجه پدافند هوایی در درگیری‌های احتمالی آینده روی ارتفاعات متوسط است. جنگ‌های 30سال گذشته نشان می‌دهد که عملیات هوایی عمدتا به‌صورت تأثیر‌گذار و تاکتیکی در ارتفاعات متوسط انجام شده است. در این ارتفاع سامانه‌های موشکی بومی توسط وزارت دفاع طراحی و تولید شده و در اختیار ما قرار گرفته است. این سامانه همان سامانه مرصاد است که از نظر ظاهری شبیه سیستم‌های برد متوسط هاگ است اما تفاوت بسیار عمده‌ای دارد. سیستم هاگ، آنالوگ و بسیار وابسته به نیروی انسانی بود اما سیستم مرصاد دیجیتال و نیروی انسانی، حداقل دخالت را در این سیستم دارد. مرصاد مقدورات خوب جنگ الکترونیکی، افزایش توانمندی در برد و کشف زودهنگام دارد و مهم‌ترین ویژگی آن استفاده از موشک‌های بومی شلمچه است. امروز می‌توان گفت که وزارت دفاع در بخش تولیدات دفاعی اعم از موشکی و راداری و سیستم‌های مرتبط با آنها و شنود الکترونیکی به‌خودکفایی قابل‌توجهی رسیده است. از سوی دیگر چون قرارگاه پدافند خاتم‌الانبیا وابسته به تجهیزات است اگر تجهیزاتش به‌روز و علمی و بومی نباشد ماموریت این قرارگاه به‌خوبی انجام نمی‌شود.
- چند درصد تجهیزات قرارگاه بومی است؟
به درصد نمی‌شود گفت. هیچ‌چیز مطلق نیست و همه‌‌چیز نسبی است. برای اینکه یک سیستم و تجهیزات سرپا باشد باید قطعات آن از خارج تهیه شود که در شرایط تحریم کنونی سخت است. ما در کوچک‌ترین و بی‌اهمیت‌ترین وسایل تحریم هستیم چه رسد به موشک‌ها و شنود الکترونیکی و راداری که دانش‌اش در اختیار معدود کشورهایی است؛ اما با شرایط تحریم هم، هوا و فضای ایران را آرام می‌بینید و در مهم‌ترین ماموریت‌ها مثل حفاظت از آسمان کشور در زمان برگزاری اجلاس سران عدم‌تعهد هیچ اتفاقی نیفتاد. این حاکی از این است که سیستم‌ها و تجهیزات پدافند هوایی به دلیل بومی بودن همیشه سرپاست. لذا نخستین شرط این موفقیت این است که قطعات مورد نیاز را خودمان طراحی و تولید کنیم. در غیراین صورت همه سیستم‌های ما محکوم به زمینگیر شدن هستند. عمده تجهیزات موجود در شبکه پدافند هوایی کشور اعم از سیستم فرماندهی و کنترل، موشکی و راداری و شنود الکترونیکی امروزه یا بومی و یا بهینه‌سازی شده توسط مغز متفکر دانشمندان ایرانی است.
- از سامانه باور 373چه خبر؟ در چه مرحله‌ای قرار دارد و چه زمانی رونمایی می‌شود؟ آیا قرار است این سیستم جایگزین اس300 شود که روس‌ها قرار بوده به ایران بدهند؟
اصلا قرار نیست که باور373 جایگزین اس 300باشد؛ قرارگاه با توجه به تهدیدشناسی که انجام می‌شود سیستم‌هایش را طراحی می‌کند. طراحی باور373 هم به همین صورت است؛ اگر پارامترهای اس 300 و باور 373 را کنار هم بگذارید هیچ شباهتی به هم ندارند. اس 300 برای یک موضوع و باور373 برحسب تهدیدشناسی و نیاز کشور طور دیگری طراحی شده است. اما درخصوص جزئیات این سامانه باید بگویم که به سبب خیلی از مسائل امنیتی و ایمنی فعلا مقدور نیست جزئیات سامانه باور 373و اینکه در چه مرحله‌ای قرار دارد را بگوییم. زیرساخت و بستر‌سازی باور373 تمام‌شده و برای یک سیستم راهبردی در این سطح که مطالعه و پژوهش‌اش حدود 3 تا 5 سال طول می‌کشد توانستیم با همکاری وزارت دفاع و به کمک دانشگاه‌ها کار پژوهش را یکساله تمام کنیم. امروز در نقطه‌ای هستیم که می‌توانیم قاطعانه بگوییم که نقطه گلوگاهی در باور 373 نداریم. موضوع اس300 را هم دولتمردان پیگیری می‌کنند و کشور سازنده، همکاری‌های خوبی انجام داده و انشاءالله به نتیجه خوبی خواهد رسید اما همه‌‌چیز پدافند هوایی وابسته به اس 300 نیست.
- پیش‌بینی می‌کنید رونمایی از باور373 به‌عنوان یک محصول کاملا بومی چه زمانی انجام شود؟
پیش‌بینی برای رونمایی از باور373 زود است. نه اینکه قرار است زمان طولانی سپری شود، نه، آنقدر برای این سیستم به شکل جهادی کار می‌شود که ممکن است از همین الان تا چند وقت آینده شاهد پیشرفت‌های خوب و مؤثری در این خصوص باشیم و خبرهای داغ پدافندی بعد از به ثمرنشستن بیشتر به دل مخاطبان شما می‌نشیند.
- امیر! درآستانه عید هستیم. عیدی شما برای ملت ایران و آخرین دستاوردهای قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیا چیست و کی رونمایی خواهد شد؟
قرارگاه پدافند خاتم‌الانبیا قرار است انشاءالله در 29فروردین، روز ارتش از چند دستاورد خود در حوزه راداری رونمایی کند. البته اگر عنوان می‌کنیم که یک سیستم را عملیاتی کرده‌ایم هدیه‌ای نیست که قرارگاه تقدیم مردم کرده است؛ هدیه‌ای است که ملت به واسطه صبر و شکیبایی خودشان به ما داده‌اند. عیدی ما صبر و استقامت ملت ایران است. اگر صبر و همدلی ملت نبود، ما نمی‌توانستیم قوه تفکرمان را روی هم بگذاریم، به یک خرد جمعی برسیم و سیستمی طراحی کنیم که بخشی از دفاع کشور را مثل یک پازل دفاعی تکمیل کند. امروز کشور سازنده یک سیستم که 40سال است از ساخت آن می‌گذرد به ما می‌گوید که شما چه کردید که به این دستاوردها رسیدید؟ مثلا توانستید به سامانه اس 200 که یک سامانه موشکی برد بلند است قابلیت‌های دیگر اضافه کنید چرا که تولید یک سیستم بسیار راحت‌تر از تغییر آن است؟
- این روز‌ها به‌خصوص بعد از توافقنامه ژنو، آمریکایی‌ها مکرر از گزینه‌های روی میز خود در مقابل ایران سخن می‌گویند و رژیم صهیونیستی هم مثل گذشته تهدیداتی درخصوص حمله هوایی به تاسیسات و مراکز حیاتی و هسته‌ای ایران داشته است؛ آیا دشمنان جمهوری اسلامی قادر به چنین کاری هستند و برنامه شما برای دفاع از این مراکز درصورت حمله احتمالی چیست؟
امروز دیگر فضای تهدید خیلی متفاوت شده است. شاید در 20سال گذشته عرصه تهدید بعد از اتمام گفت‌وگوی‌های سیاسی به جنگ سرد می‌کشید اما امروز شاهدیم کشورهایی که تفکر استعماری دارند به فکر جنگ نرم هستند چرا که اهدافشان را خیلی سریع‌تر درون کشور هدفشان تخریب می‌کنند. امروز هالیوود پیشقراول سیستم سخت‌افزار نیروهای آمریکایی است. آمریکا خیلی از مسائلش را از طریق فیلم وبرنامه‌های ماهواره‌ای به کشورهای دیگر وارد می‌کند. دشمنان جمهوری اسلامی ایران باید ببینند که در رویارویی خود با ایران چه چیز به‌دست می‌آورند و چه چیز از دست می‌دهند. ما، هم تکلیف خودمان را می‌شناسیم و هم می‌دانیم که از چه چیزی باید دفاع کنیم.
- آیا قرارگاه در سال 93هم رزمایشی خواهد داشت؟
بله، ما هر سال رزمایش سراسری خواهیم داشت. برای سال آینده هم رزمایشی متفاوت‌تر از سال‌های گذشته داریم. این رزمایش قرار است با یک تفکر و شیوه جدید به شکل موزائیکی انجام شود؛ یعنی نقاطی از کشور که دچار بحران و تهدید شده را مشخص می‌کنیم و مناطق دیگر باید به کمک آنها بروند. امیدواریم در این رزمایش اجرای نیمه متمرکز را اجرا کنیم.
- از پهپاد آمریکایی آر کیو170چه خبر؟ آیا قرارگاه از تکنولوژی‌های پیشرفته به‌کار برده شده در این پهپاد استفاده کرده است؟
ببینید! اگر قرار بود آرکیو 170از پهپاد‌های ما در تکنولوژی برتر باشد که اسیر نمی‌شد. اگر هم از آن استفاده‌ای شده، استفاده ابزاری بوده است که از گفتنش معذوریم. همه دنیا شاهد بود پهپادی که قابلیت کنترل از ایستگاه زمینی و ماهواره‌ای داشت و حتی برنامه‌ای به آن داده بودند که مسیر مشخصی را برود و برگردد و درصورت نیاز در درجه اول اطلاعات ذخیره شده و در درجه دوم خودش را منهدم کند، چطور اسیر شد.
- آیا قرارگاه با شهید تهرانی مقدم پروژه مشترکی را دنبال می‌کرد؟
خدا رحمت کند شهید تهرانی مقدم را ، او دوست داشت همه کارهایش در خفا انجام شود اما با وجود گمنام بودن این شهید بزرگ، کارهایش برای کشور بسیار مفید و مؤثر بود. کارهای شهید تهرانی مقدم برای سیستم‌های زمین به زمین خیلی مؤثر بود اما در بخش زمین به هوا ما کاری با این شهید بزرگوار نداشتیم و تنها از تجربیات ایشان استفاده کردیم.
- در دیدار‌های خصوصی که به همراه سایر فرماندهان نظامی کشور با رهبر معظم انقلاب دارید ایشان چه توصیه‌های نظامی و غیرنظامی به فرماندهان دارند؟
در بخش سیستمی نخستین توصیه ایشان به همه نیروهای مسلح اولویت قراردادن نیروی انسانی به تجهیزات است. ایشان معتقدند که ما همواره به یک سیستم نظامی می‌توانیم برسیم اما باید مراقب باشیم که نیروی متخصص و کارآمدمان را از دست ندهیم. در بخش تحقیقات ایشان تأکیدات فراوانی دارند، به‌خصوص در دیداری که با فرمانده نیروی هوایی خدمت ایشان شرفیاب شدیم، فرمودند که جهاد خود‌کفایی برای نخستین‌بار در نیروی هوایی تشکیل شد و این اسم را هم خودشان انتخاب کردند. ایشان بر بومی‌سازی سیستم‌ها تأکید ویژه دارند، به‌خصوص در سیستم‌های پیچیده نظامی.
- 4 هنر برای دستگیری ریگی
جزئیات ناگفته از دستگیری ریگی را نمی‌شود گفت؛ چون این اصل تاکتیک است و اگر قرار باشد چنین عملیات‌هایی دوباره تکرار شود کسانی که قصد کمک دارند، دیگر کمکشان باعث تخریب ماموریت می‌شود. اجازه دهید تا جزئیات این عملیات را افشا نکنیم. در آن زمان 4 هواپیما به‌طور همزمان وارد کشور شده بودند که بایستی به 4 نقطه دنیا پرواز می‌کردند. اولا شناسایی این هواپیما توسط پدافند هوایی یک کار کاملا تکنیکی است چرا که هواپیما روی سیستم‌های راداری فقط یک اثر راداری است و مشخص نمی‌کند که ریگی در کدام هواپیما بوده است. انتخاب اشتباه هواپیما باعث از دست رفتن آن هواپیما می‌شد، چون ملعونی مثل ریگی که از هیچ جنایتی ابا نداشت اگر متوجه عملیات می‌شد احتمال داشت به‌عنوان آخرین کار انتحاری، هواپیما را با تمام سرنشین‌هایش وارد یکی از شهرهای جمهوری اسلامی ایران کند و یک فاجعه بزرگ رخ می‌داد. این عملیات با کار منسجم خلبانان نیروی هوایی به‌مدت یک ساعت به طول انجامید. حتی سنتر مرکزی مهرآباد هم که در جریان این عملیات محرمانه نبود، مرتب اعلام می‌کرد چرا اجازه ورود و ادامه مسیر به این هواپیما نمی‌دهید. اینگونه عملیات‌ها در دنیا اگر بی‌نظیر نباشد کم نظیر است چرا که جمع‌آوری اطلاعات در این عملیات یک هنر، تجزیه و تحلیل آن یک هنر و حفظ آن هنر سوم و اقدام بموقع هنر چهارم بود.
