مجموعه شهرداری تهران چندین سال است که با رویکرد جهادی مأنوس است؛ ضمن آنکه ادعایی بر تحقق همه‌جانبه رویکرد جهادی در ابعاد مختلف در شهرداری تهران نداریم.وی تأکید کرد: اینکه چگونه درون شهرداری باید به این موضوع بپردازیم و آن را تکمیل کنیم، بحث بسیار مهمی است؛ فرهنگ جهادی به ما آموخته است، تسری و پیاده‌سازی فرهنگ جهادی یک موضوع بخشنامه‌ای و دستوری نیست و از پایین به بالا باید پیگیری شود. شهردار تهران در ادامه با اشاره به مبانی و ریشه‌های مدیریت جهادی، این مسئله را از بعد نظری و مبانی مورد اشاره قرار داد و گفت: تولید ادبیات فرهنگ جهادی و فرهنگ‌سازی برای این موضوع بسیار مهم است. در این میان اگر بخواهیم توجهی به این مبانی داشته باشیم 4نکته و کلید واژه وجود دارد که باید درک عمیق و دقیقی نسبت به آنها پیدا کنیم و رابطه این نکات را با یکدیگر خوب بشناسیم. این شعار سال است اما نباید با آن رفتار شعاری داشته باشیم.
وی در ادامه بحث واقع‌بینی و آرمان‌گرایی را از نکات اصلی دانست و گفت: آن چیزی که ما از امام خمینی(ره) درک کرده‌ایم، از بیانات رهبر معظم انقلاب می‌شنویم و آن درکی که از اسلام انقلابی خود فهمیده‌ایم این است که اسلام انقلابی به‌دنبال تغییر واقعیت‌هاست. اساسا ما به‌دنبال تغییر واقعیت‌هایی هستیم که ظالمانه هستند. طبیعتا بر مبنای اهداف بلندی که به سمت آن حرکت می‌کنیم و مدینه فاضله‌ای که مورد توجه ماست، آرمان‌گرایی نیز وجود دارد. هیچ واقعیت تلخ و سختی نمی‌تواند ما را از آرمان‌هایمان باز دارد.
شهردار تهران خاطرنشان کرد: درک ما از اسلام این است که تسلیم واقعیتی که منطبق بر حقیقت نیست نشویم. ما از اسلام انقلابی این را فهمیده‌ایم و در این مسیر باید به 2موضوع نیز توجه کنیم که یکی از آنها بحث تکلیف، تکلیف‌شناسی و تکلیف‌گرایی است. ما بارها و بارها از حضرت امام(ره) تأکید بر اینکه ما مأمور به وظیفه هستیم و به تکلیف خود عمل می‌کنیم را شنیده‌ایم.
لزوم توجه به عقل متصل به وحی
قالیباف مسئله نتیجه‌گرایی و نتیجه‌محوری را نیز موضوع مهم دیگری خواند و افزود: ما می‌بینیم هم حضرت امام(ره) و هم رهبر معظم انقلاب به موضوع تکلیف و نتیجه با یک تلفیق بسیار دقیق و عمیقی پرداخته‌اند. وی با تأکید براین موضوع که ما حین اینکه به تکلیف خود عمل می‌کنیم، طبیعتا قصد نداریم که عقل را تعطیل کنیم، به عقل متصل به وحی اشاره کرد و افزود: آن عقل متصل به وحی که خداوند تبارک تعالی در نهاد هر انسانی قرار داده، حجت باطنی یا عقلانیت است. طبیعتا عقل ابزاری حاکم بر جوامع غربی، مورد توجه ما نیست و آن عقلی مورد توجه است که عقل متصل به وحی است نه عقل مادی از جنس هزینه و فایده‌ای. قالیباف یادآور شد: آنهایی که در حوزه و دانشگاه به امام توصیه می‌کردند که شما بدون عده در مقابل رژیم تا بن دندان مسلح و ژاندارم پر قدرت خلیج‌فارس انقلاب نکن، براساس عقل هزینه و فایده عمل می‌کردند.
وی افزود: عقل ابزاری حتما به ما می‌گوید انقلاب نکن و به تکلیفت عمل نکن و این عقل حتما به ما می‌گوید که به نتیجه عمل کن اما اینجاست که ما به تکلیف خود عمل می‌کنیم و معتقدیم نتیجه فرع بر آن است. عظمت امام (ره) این بود که بر این موضوع تأکید فرمودند که ما به تکلیف خود عمل می‌کنیم، اما شاهد بودیم که ایشان این موضوع را تلفیق کردند.
شهردار تهران در ادامه با اشاره به الفبای نظامی مبنی بر اینکه اگر از جهت عدد و رقم تا سه‌برابر دشمن نشوید، هرگونه حرکت آفندی محکوم به شکست است، به تکلیف محوری در دوران دفاع‌مقدس اشاره کرد و گفت: از نگاه عقل ابزاری، مفهوم این حرکت آن است که در جنگی که کشورهای روسیه، شورای همکاری خلیج‌فارس، فرانسه، آمریکا و... به صدام کمک می‌کنند بر این اساس ما باید تسلیم شویم تا اگر کشور را از دست دادیم، جوانان را از دست ندهیم.
اما نتیجه تکلیف محوری این بود که بر سر شعار «جنگ، جنگ، تا رفع فتنه» وحدت شد؛ این شعار امام (ره) بود که تکلیف ما دفاع است و در مقابل دشمن می‌ایستیم. وی در ادامه اظهار کرد: صدام به‌دنبال آن بود که طی مدت یک هفته نظام اسلامی را از بین ببرد اما اگر ما به سمت عقل ابزاری دوران بنی صدر پیش می‌رفتیم، نتیجه دیگری به وقوع می‌پیوست. البته باید توجه داشت که بنی صدر فرار کرد و رفت اما تفکر بنی صدری از بین نرفته و هنور در کشور ادامه دارد؛ این تفکر نیز در همان عقل ابزاری ریشه دارد.
روحیه انقلابی در مدیریت جهادی
شهردار تهران در ادامه با بیان اینکه مدیریت جهادی ریشه در تکلیف‌شناسی، واقع‌بینی و آرمان‌گرایی دارد، گفت: مدیریت جهادی یعنی همان روحیه انقلابی، همذاتی با اساس انقلاب و همذات‌پنداری با فرهنگی که امام خمینی (ره) با اسلام ناب در این کشور پایه‌گذاری کردند.
وی همچنین کار جهادی را کاری همگانی خواند که در بطن آن معنویت و عقلانیت وجود دارد و خاطرنشان کرد: مدیریت جهادی نیز به واقع‌بینی تأکید و توجه دارد و هرگز از آرمان‌گرایی خودش دست بر نمی‌دارد. کسی نمی‌تواند بگوید کار جهادی می‌کنم اما دغدغه ندارم چرا که عقل متصل به وحی او را هدایت کرده و ایمان نیز با همه وجود او را پشتیبانی می‌کند. قالیباف ادامه داد: البته امروز در بعضی از کشورها و حتی درون کشور خودمان نیز افرادی هستند که خیلی پر کارند، از قضا کارشان را هم با برنامه انجام می‌دهند.
فرهنگ بعضی از کشورها، فرهنگ کار و تلاش است به‌نحوی که کمترین سرزمین را دارند و هیچ خاک حاصلخیزی ندارند اما کشاورزی بسیار خوبی دارند، در اقتصاد پیشرفته هستند و تولید ناخالص داخلی بالایی نیز دارند. در این کشورها فرهنگ کار مبتنی بر تکنیک و تجربه است اما در آن روح معنویت، آرمان‌گرایی، تکلیف و روح الهی وجود ندارد بلکه اوج عقلانیت، ابزاری و هزینه و فایده‌ای است. اما وقتی معنویت و خلوص در کار وجود دارد، شاهد هستیم که برکت الهی نیز وجود دارد در اینجا است که معنی قرض‌الحسنه و ایثار را می‌فهمیم چرا که ایثار در عقل ابزاری هیچ منطقی ندارد اما عقلانیت متصل به وحی این را می‌شناسد و می‌داند که اگر این ایثار را بکند، براساس وعده الهی 10برابر به او بر می‌گردد.
کار با انگیزه الهی
شهردار تهران تأکید کرد: در مدیریت جهادی کار با انگیزه الهی است، خدمات‌رسانی بی‌منت و خالصانه همراه با جرأت و جسارت، ارزش‌محوری، تحرک و تحول است، عدالت‌طلبی در ذات تصمیماتش وجود دارد، نمی‌تواند شهر را گسترش دهد و کشور را به سمت پیشرفت ببرد اما عدالت را رعایت نکند. مدیریت جهادی به درستی بین دانش و ارزش تعامل برقرار می‌کند، با تدبیر عمل می‌کند و پیش می‌رود و حتما به جهاد بیرونی و درونی در حوزه کار جهادی توجه می‌کند، همیشه بین اندیشه و عملش وحدت وجود دارد، با برنامه حرکت می‌کند، روحیه مقاومت دارد و انعطاف‌پذیر است. ما از امام راحل(ره) این درس را گرفته‌ایم که حرف مرد یکی نیست بلکه حرف مرد 2تا است، چرا که اگر فهمید در جایی اشتباه کرده است، حرف خود را پس بگیرد.
این روحیه و فرهنگ جهادی است. قالیباف یادآور شد: باید بدانیم که در الگو و مدیریت جهادی نهاد‌ستیزی به نام انقلابی گری و تجربه‌ستیزی با نام آرمان‌گرایی و بی‌نظمی با عنوان عدالت‌خواهی، جایی ندارد و این موارد اصلا با الگوی جهادی سازگار نیست همچنان که باید به این نکته هم توجه داشته باشیم که آرمان ستیزی به نام نتیجه محوری و نتیجه‌گرایی هیچ جایی ندارد.
