جلب مشارکتهای اجتماعی در قالب شورایاریها و محله محوری به جای مدیریت متمرکز، تلاش برای ارتقای کیفیت زندگی و ترویج روحیه نشاط، غنیسازی اوقات فراغت، تفریحات سالم و همچنین توسعه فضای سبز ازجمله برنامههایی است که پس ازاین تغییر رویکرد مبنای عمل قرارگرفته است. همچنین در 2سال گذشته مدیران شهرداری موظف شدند پیش از انجام هر نوع اقدامی به تهیه پیوستی از تأثیرات اجتماعی و فرهنگی آن فعالیت بپردازند تا براین اساس هیچ توسعه و رشد کالبدی در شهر صورت نپذیرد مگر اینکه از قبل ابعاد و آثار فرهنگی و اجتماعی آن بررسی شده باشد.
این در حالی است که هماکنون نیز با نامگذاری سال1393 از سوی رهبر معظم انقلاب به نام فرهنگ و اقتصاد با عزم ملی و مدیریت جهادی باعث شده تا مسئولیت مدیریت شهری در این حوزه سنگینتر شود. حجتالاسلام عبدالمقیم ناصحی رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر درمصاحبه با همشهری در ارتباط با این مسئله گفت: البته فرمایشات رهبری ابعاد ملی و کشوری دارد و شهرداری تهران تنها بخشی از امور فرهنگی را در اختیار دارد، از طرفی در قضیه فرهنگ مسئول واحدی در سطح کشور وجود ندارد یعنی وزارتخانهها، نهادها و سازمانهای دیگری نیز در امور فرهنگی دخیل هستند حالا سهم و مسئولیت شهرداری تهران در این میان چقدر است، نمیدانیم.
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران از تشکیل کارگروهی دراین باره خبر داد و گفت: بعد از شنیدن فرمایشات رهبر معظم انقلاب کارگروهی تشکیل دادیم تا پیگیر مطالبات ایشان باشد. این کارگروه برنامههای فرهنگی را بهصورت جدی با هماهنگی سایر نهادهای دیگر به پیش خواهد برد. به گفته حجتالاسلام ناصحی سالهای متمادی است که یکی از دغدغههای رهبر انقلاب موضوع شبیخون فرهنگی، ناتوی فرهنگی یا جنگ نرم است که در سخنرانیهایشان بعضا به این موضوع اشاراتی داشتهاند اما در جلسه اخیری که در آستانه نوروز با خبرگان رهبری داشتند در سخنانشان از واژه رخنه فرهنگی استفاده کردند که نشاندهنده نگرانی جدی ایشان است. وی با اشاره به غنا و سابقه طولانی فرهنگ ملی و دینی کشور، گفت: امروز فرهنگ منحط و غلط غربی به وسیله ابرقدرتها که سابقه طولانی هم در تاریخ ندارند به کشورهای دیگر تحمیل میشود و این خطر عظیم است. وی نگرانی رهبری را بحق دانست و گفت: در ازمنه گذشته اسلام و فرهنگ غنی اسلامی 8قرن در اسپانیا یا اندلس آن روز حاکمیت داشت اما توانستند با هجمه فرهنگی، فرهنگ اسلامی را در آنجا ساقط کنند، پس اگر فریاد رهبری بلند است بابت این تجربه تاریخی است و مسئولان باید هوشیار باشند تا بهطور جدی در مقابل این هجمه سینه سپر کنند.
ناصحی از تشکیل نخستین جلسه شورای شهر تهران در روز یکشنبه گذشته بعداز تعطیلات نوروز سخن گفت و افزود: موضوع اصلی بحث شورای شهر دراین جلسه درباره مطالبات رهبری در زمینه فرهنگی بود. وی اعتبارات مصوب در بخش فرهنگی را ناکافی دانست و گفت: درصورت تأمین بودجه مناسب و با همکاری سایر نهادهای مربوطه خواهیم توانست کارهای اساسی و اصولی در پیشبرد اهداف عالیه فرهنگ دینی و ملی خود انجام دهیم.
یکی از مهمترین اقدامات اختصاص اعتبار لازم برای پیشبرد فعالیتهای زیرساختی و سختافزاری نظیر ساخت کتابخانه، اماکن ورزشی، هنری و دینی است و به همین منظور ناصحی از تلاش برای تصویب بودجه و اعتباری بیشتر در حوزه فرهنگ از سوی شورای شهر تهران خبر داد.
تقویت نظارت و مدیریت بر منابع
عبدالحسین مختاباد عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر نیز در مصاحبه با همشهری گفت: رهبر معظم انقلاب همیشه در تمام سخنرانیهایشان به مباحث فرهنگی و هنری توجه ویژه داشتند. از نظر این عضو شورای شهر، اوضاع فرهنگی اصلیترین موضوع زندگی اجتماعی است که اگر به درستی به آن پرداخته نشود بقیه ابعاد زندگی انسانها دچار مشکل میشود. وی ضمن تشکر مجدد از رهبر معظم انقلاب بابت تأکیدشان به مسائل فرهنگی گفت: در تهران نیز قبل از عید حدود 15درصد به بودجه فرهنگی شهر اضافه کردیم و رقم آن را از 800میلیارد به 1200میلیارد رساندیم.
مختاباد در توضیح دلیل این اقدام گفت: بالاخره شورای شهر هنگام تصویب بودجه نظرات مجموعهای از کارشناسان در حوزههای مختلف اعم از شهرسازی، معماری، فنی، عمرانی و فرهنگی و هنری را لحاظ میکند و پس از بحث و گفتوگوی کارشناسی بسیار این نظرات به رأیگیری گذاشته میشود که متعاقب همین تلاشها هم به این نتیجه رسیدیم که بودجه فرهنگی شهر باید افزایش یابد. تأکید مختاباد این بود که نباید صرفا فرهنگ و هنر را با بودجه گره بزنیم بلکه باید مدیریت کنیم تا اعتبارات به درستی هزینه شود.
از نظر عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران بودجه فرهنگی که به تصویب شورای شهر رسیده برابر با بودجه 2وزارتخانه است مثلا بودجه سازمان ورزش و جوانان برای سال 93حدود 500میلیارد تومان است و خیلی از معاونتهای وزارت ارشاد که برای سطح کشور برنامهریزی و کار اجرایی میکنند زیر 20میلیارد تومان بودجه دارند. به همین دلیل نیز وی معتقد است که در سطح تهران مدیریت منابع مالی و رویکرد نظارتی در بخش فرهنگی خیلی اهمیت دارد.
مختاباد از لزوم تلاش برای روانسازی امور سخن گفت و افزود: بودجه فرهنگ باید تحت نظارت جدی قرارگیرد تا مجموعههای فرهنگی و هنری که شکل میگیرد تنها شامل عدهای کارمند نباشد که بخواهیم همه بودجه و اعتبارات را صرف پرداخت حقوق آنها کنیم و از امکان کارهای خلاقانه دور بمانیم. مختاباد تأکید کرد که همه طرحهای شهری حتما باید پیوست فرهنگی داشته باشند ضمن اینکه باید امکان دسترسی مردم به فضاهای فرهنگی بدون طی مسافت طولانی را فراهم سازیم زیرا در شرایط کنونی حدود 80درصد سالنهای اصلی و بزرگ فرهنگی و هنری در منطقه مرکزی شهر یعنی منطقه 6متمرکز شده پس باید امکانات فرهنگی و هنری در سطح محلات گسترش یابد و در نقطه نقطه شهر امکان استفاده از اینگونه فضاها برای همه شهروندان فراهم باشد تا شاهد رشد مسائل فرهنگی و هنری نیز در میان شهروندان باشیم.