کودکان کار و خیابانی اگر چه در جلب ترحم رهگذران موفقند و میتوانند درآمد خوبی داشته باشند اما در حفاظت از خود چنان ناموفقند که آسیبپذیرترین شخصیتها را در آیندهای نهچنداندور بهعنوان افراد بالغ بزهدیده یا بزهکار از خود به نمایش خواهند گذاشت.
اگر چه در دولت یازدهم شورای ساماندهی کودکان کار و خیابانی پس از 8سال وقفه بالاخره تشکیل جلسه داد اما مصوبات این جلسه اثر ملموسی بر زندگی این گروه از کودکان نداشته است. دیروز در پایان دومین جلسه این شورا علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درجمع خبرنگاران مشخص نبودن تعداد این کودکان را یکی از موانع بر سر راه خدماترسانی به آنها عنوان کرده و گفته که: مشکلی که درخصوص ساماندهی و برنامهریزی برای کودکان کار و خیابانی وجود دارد این است که تاکنون آمار دقیق و بانک اطلاعاتی درستی در این خصوص ایجاد نشده است.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفتوگو با مهر بازنگری آییننامه ساماندهی کودکان کار و خیابانی را از نتایج جلسه دوم شورای ساماندهی کودکان کار و خیابانی دانسته و توضیح داده که: آییننامه ساماندهی کودکان مربوط به سال 84و براساس شرایط آن زمان تدوین شده است و بر همین اساس ضرورت دارد که در زمان فعلی و مطابق با شرایط کنونی جامعه این آییننامه مورد بازنگری و اصلاح قرار گیرد و در آن وظایف هر دستگاه مشخص و هماهنگیهای میان سازمانهای مختلف درنظر گرفته شود.
بهگفته او، 2 نوع سیاست اتخاذ میشود که یکی از آن شناسایی و جمعآوری جدی این کودکان از سوی نیروی انتظامی است که پس از اقدام آنها این افراد را تحت حمایت و پوشش خود قرار خواهیم داد و همچنین بخشی از کودکان که بهدلیل نیاز اقتصادی خانواده دست بهکار زده و دچار آسیب جسمی و روحی شدند مورد برنامهریزی قرار گرفته و حمایتهای بیمهای، آموزشی، تحصیلی و همچنین مشاوره برای آنها انجام خواهد شد.
وی ادامه داد: دبیرخانه شورای ساماندهی موظف است به جمعبندی مطالعات انجام شده پیرامون کودکان کار و خیابانی در دستگاههای اجرایی مختلف پرداخته و آن را برای اعضای شورا ارسال کند تا پس از دریافت نظرات، در دستور کار جلسه بعدی قرار بگیرد.
شناسایی کودکان کار فاقد بیمه توسط بهزیستی و کمیته امداد
در همین زمینه معاون رفاهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مصوبات پیشنهادی دومین جلسه شورای ساماندهی کودکان کار و خیابانی را اعلام کرد. احمد میدری، شناسایی کودکان کار و خیابانی فاقد بیمه از طریق بهزیستی و کمیته امداد را از مصوبات این شورا دانست و به ایسنا گفت: براساس پیگیریهای انجام شده بحث بیمه همگانی در دولت کلید خورده و بودجه آن تأمین شده است، اما بسیاری از کودکان کار به دلایل مختلف فرهنگی و یا داشتن والدین غیرایرانی، فاقد شناسنامه و بیمه هستند.
وی گفت: یکی از دلایلی که موفق نشدیم در این سالها یک اقدام اجرایی مناسب انجام دهیم این است که از تجربیات استانهای مختلف بهرهمند نشدهایم.
پیش چشم کودک کار
برای طاهر که یک کودک کار است چندان اهمیتی ندارد که در طول سال چند سمینار و جلسه به نام او و دوستانش در سراسر کشور برگزار میشود او هر روز صبح به ضرب و زور از خواب بیدار میشود تا روز تیره دیگری را به شب سیاه بعدی گره بزند، تمام تفریح طاهر این است که وقتی سرچهارراهها شیشه ماشینها را دستمال میکشد به درون ماشینها سرک بکشد و خوشبختی دیگران را دزدکی نگاه کند.
اگرچه حاضر نیست مبلغ درآمد روزانهاش را بگوید اما تأکید میکند که با این پول بخشی از هزینههای مادرش را میدهد. چنان بلند میخندد انگار که خواسته باشد دنیا را با همه سیاهی و پلیدی که برایش رقم زده به سخره بگیرد و زهرش را بریزد. احتمالا کودکیاش را لابهلای زمانی گذرانده که مسئولان دولتش بر این باور بودهاند که نیاز ی به تشکیل جلسه شورای ساماندهی کودکان کار و خیابانی نیازی نیست. اگر چه هنوز هم کودک است اما بهنظر میرسد نسخههای با تأخیر دولتها به کارش نمیآید، نسلهای زیادی از کودکان کار و خیابانی رشد کردهاند و تربیت شدهاند در شرایطی که مسئولان هنوز که هنوز است در خم تصمیمگیری ماندهاند.
تشکیل جلسات استانی
شورای ساماندهی کودکان کار و خیابانی قصد دارد تا جلساتی را در استانهای کشور برگزار کند، احمد میدری، معاون رفاهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اعلام این خبر گفته: پیشنهاد دبیرخانه این است که جلسات در سطح استانی برگزار و سپس وظایف با توافق وزارتخانه به دستگاههای مرتبط تفویض اختیار شود. بهعنوان مثال شاید بتوان با توجه به شرایط، اختیارات مربوط به ساماندهی کودکان کار را در تهران به شهرداری سپرد و یا این امر را در مشهد به بهزیستی واگذار کرد. باید درنظر داشت یک دلیل اینکه موفق نشدیم در این سالها یک اقدام اجرایی مناسب انجام دهیم این است که از تجربیات استانهای مختلف بهرهمند نشدهایم.
آمار 160میلیون نفری کودکان کار در جهان
براساس آمارهای منتشر شده در سال 2010جمعیت کودکان کار در جهان به 160میلیون نفر رسیده است. دکتر محمدتقی حسینی قائممقام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در امور بینالملل با اعلام این آمار گفت: موضوع کودکان کار وخیابانی دارای ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. این موضوع مورد توجه محافل بینالمللی نیز قرار دارد و امروز بسیاری از کشورهای در حالگذار گرفتار این مسئله هستند. در حال حاضر در بسیاری از کشورهای دارای اقتصاد متوسط، جمعیتهای فقیر شکل گرفته که کودکان کار نیز ازجمله آنها هستند.
به گفته او، آخرین کنفرانس مربوط به کودکان کار و خیابانی در مهرماه سال گذشته برگزار شد و طی آن ابعاد مختلف این پدیده مورد بررسی قرار گرفت. تأکید این کنفرانس آن بود که کشورها به کنوانسیون 182بپیوندند و مقررات و سیاستهای خود را بهمنظور کاهش آمار کودکان کار تنظیم کنند.