ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه اما این بار در میان اروپاییها متحد جدیدی بهدست آورده که هر روز در قاره سبز قدرتمندتر میشود و احتمالاً بهزودی وزنه روابط اروپا را به جای آمریکا به نفع اروپا تغییر خواهد داد. درواقع مسکو با خوشبینی به انتخاباتی که حدود یکماه دیگر برگزار میشود نگاه میکند و امیدوار است احزاب راستگرا در آن به پیروزی برسند و با قدرت گرفتن آنها در اروپا، متحدان جدید روسیه در این قاره جایگاه بهتری پیدا کنند. در جریان تنشها میان مسکو و غرب بر سر اوکراین احزاب پوپولیست راستگرا تمایل زیادی به مسکو در مقابل آمریکا نشان دادهاند که باعث نگرانی مقامهای این قاره بهویژه با در پیش بودن انتخابات پارلمان اروپا شده است.
در همه ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا، انتخابات پارلمان اروپا از اول تا چهارم خرداد در حالی برگزار میشود که جنبشهای مخالف این اتحادیه قدرت بسیاری گرفتهاند. این رایگیری هشتمین انتخابات سراسری اتحادیه اروپاست که این بار با بحران جدی مواجه است. اروپاییها تمایل کمی به شرکت در آن دارند و احزاب ضداتحادیه اروپا طرفداران بیشتری پیدا کردهاند. نظرسنجیها نشان میدهد که در چندین کشور اروپا احزاب راستگرا با مشکلات اقتصادی کشورهای این قاره با اقبال بیشتری مواجه شدهاند؛ احزابی که هر روز تمایل بیشتر خود به مسکو را در مقابل آمریکا علنیتر میکنند. فیلیپ دووینتر، از نمایندگان ارشد یکی از احزاب فرانسوی زبان بلژیک در گفتوگو با اشپیگل میگوید: فکر میکنم ما میتوانیم متحد خوبی برای روسیه در پارلمان اروپا باشیم و مسکو هم بهعنوان متحدی بالقوه به ما نگاه میکند.
از آن طرف روسها هم تمایل زیادی برای همکاری با این متحدان جدید در اروپا برای بهبود روابط با این قاره و منافع خود دارند. سرگئی ماکاروف، یکی از سیاستمداران ارشد نزدیک به کرملین در این رابطه گفته است: ما نیاز داریم که همکاریهای خود را با احزاب راستگرای اروپا افزایش دهیم تا مسائل مهمی برای ما تضمین شود.
این اظهارنظرها در حاشیه کنفرانسی صورت گرفت که به تازگی در پارلمان اروپا با عنوان «اروپا-روسیه: کاهش تنش، نقشه راه برای صلح در اروپا» برگزار شد. این کنفرانس توسط یکی از نمایندگان راستگرای ایتالیا که معاونت کمیته روابط خارجی پارلمان اروپا را هم بر عهده دارد برگزار شده بود؛ کنفرانسی که علناً نشان از تمایل شدید احزاب راستگرا برای رابطه بهتر با مسکو دارد.
قدرتگیری با تمایلات ضدآمریکایی
مارین لوپن رهبر جبهه ملی راستگرای فرانسه چند روز پیش در سفر به مسکو بهصورت صریح اتحادیه اروپا را مسئول به راهافتادن جنگ سردی علیه اوکراین خواند و تأکید کرد که این مسئله میتواند به منافع اروپا بهصورت جدی صدمه بزند. لوپن درواقع مانند دیگر همفکرهای خود در احزاب راستگرای اروپا معتقد است که در ماجرای تقابل با اوکراین بیشترین لطمه را کشورهای اروپایی متحمل خواهند شد که مسئلهای بهخاطر همراهی با آمریکا خواهد بود. روسیه، سومین شریک بازرگانی اروپا و بزرگترین فروشنده گاز و نفت به این قاره است و درواقع تحریمهای تصویبشده از سوی اتحادیه اروپا در ماجرای اوکراین بیشتر از آنکه به مسکو لطمه بزند اقتصاد کشورهای اروپایی را دچار مشکل خواهد کرد.
صادرات اتحادیه اروپا به روسیه در سال۲۰۱۲ به ۱۲۳میلیارد یورو (۱۷۰میلیارد دلار) رسید و بانکهای اروپایی حدود ۲۰۰میلیارد یورو وام معوقه به روسیه دارند. در مقابل اما برخلاف اروپا، آمریکا و روسیه شرکای اقتصادی بزرگی بهحساب نمیآیند و سال گذشته رقم مبادلات تجاری دوطرف کمتر از ۴۰ میلیارد دلار بوده است. علاوه بر این روسیه برای تأمین نفت و گاز اروپا نقش چشمگیری دارد و این تحریمها باعث دردسر کشورهای اروپایی و بالا رفتن قیمت گاز خواهد شد.
درواقع احزاب راستگرای اروپا اعتقاد دارند که در مسیر افزایش تنشها با روسیه این کشورهای اروپایی و نه آمریکا خواهند بود که ضرر جدی را خواهند دید و با آتش واشنگتن خواهند سوخت. همین تفکر در میان مردم اروپا هم هر روز قدرت بیشتری میگیرد. نظرسنجی اخیر مؤسسه YouGov نشان میدهد که تنها ۴۲درصد انگلیسیها و آلمانیها و ۳۵درصد فرانسویها حامی تحریمهایی هستند که به اقتصاد کشورشان لطمه وارد خواهد کرد.
میزان حمایت از کمکهای اقتصادی اروپا به دولت موقت کیف در این نظرسنجی هم بسیار پایین بوده است. همین مسائل باعث شده تا پیشبینی شود که احزاب راستگرا در انتخابات پارلمان اروپا کرسیهای بیشتری را بهدست خواهند آورد که یک پیروزی برای مسکو در قلب قاره سبز بهحساب میآید. احزاب دیگر اروپا که شاهد قدرت گرفتن راستگراها هستند میگویند که روسیه با طرح و نقشهای جدی بهدنبال تضعیف رابطه اروپا و آمریکاست تا واشنگتن را با متحدان کمتری مواجه کند. رابطه احزاب راستگرای اروپا و مسکو در میان اختلافهای اتحادیه اروپا و روسیه در حال گسترش است و بهاحتمال زیاد در دورهای جدید باید منتظر چیدمان جدید سیاسی در اروپا بود که در شرایط بد اقتصادی بیشتر از آمریکا به روسیه تمایل دارد.