وزیر علوم، تحقیقات و فناوری 29 بهمن ماه 1392 همزمان با انتصاب دکتر محمدحسین امید به سرپرستی دانشگاه تهران، او را مأمور کرد تا زمینه مشارکت حداکثری دانشگاهیان برای پیشنهاد افراد شایسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جهت تصدی ریاست دانشگاه تهران را فراهم آورد.
رضا فرجیدانا در حکم انتصاب سرپرست دانشگاه تهران، حتی مسیر ایجاد زمینه مشارکت اعضای هیئت علمی در تعیین رئیس جدید این دانشگاه را تعیین کرده و در این راستا بر «تشکیل شورایی از منتخبین دانشگاه» تأکید کرده بود.
با گذشت ماه اسفند و اتمام تعطیلات نوروزی، این محمدحسین امید بود که باید پاسخگوی دانشگاهیان و رسانهایها درباره تکلیف این مشارکتجویی اعضای هیئت علمی در تعیین رئیس دانشگاه میبود. اما امید در اولین و تنها پاسخش به رسانهها در این باره، در روز 18 فروردین ماه به تسنیم گفت که «ساز و کار انتخاب رئیس دانشگاه تهران مشخص نیست.»
سرپرست دانشگاه تهران که همزمان سمت معاونت وزیر علوم، تحقیقات و فناوری را عهدهدار است، در عین حال عنوان کرد که این ساز و کار تا پایان اردیبهشت ماه مشخص میشود؛ که مشخص هم شد. به این ترتیب که سعداله نصیری قیداری معاون پارلمانی فرجیدانا، در موعد تعیینشده، جزئیات نحوه تعیین رئیس دانشگاه تهران را اعلام کرد.
مهر در این باره نوشت:
«50 تن از استادان پیشکسوت، با تجربه، تاثیرگذار، دارای سابقه اجرایی و تدریس و همچنین سابقه تحقیق علمی که در دانشگاه تهران حضور دارند و مورد وثوق دانشگاهیان دانشگاه تهران هستند، قرار است در کمیته تعیین رئیس پیشنهادی دانشگاه تهران حضور داشته باشند و از این تعداد استاد، 2 تا 3 نفر توسط این 50 نفر به عنوان کاندیدای ریاست دانشگاه تهران انتخاب میشوند. کاندیداها سپس به وزیر علوم، تحقیقات و فناوری برای انتخاب نهایی معرفی خواهند شد.»
به این ترتیب سناریوی انتخاب روسای دانشگاهها توسط اعضای هیئت علمی، درباره دانشگاه تهران به انتخاب رئیس دانشگاه توسط 50 استاد تقلیل پیدا کرد و همان حکم وزیر مبنی بر «تشکیل شورایی از منتخبین دانشگاه» عملیاتی شد.
اکنون قریب دو هزار عضو هیئت علمی دانشگاه تهران که دو استاد ممتاز، 360 استاد تمام، 535 دانشیار، یک هزار و 28 استادیار و 70 مربی در جمع آنها حضور دارند، قرار است به تصمیمات 50 استاد تن دهند.
حال سوال اینجاست که این 50 نفر با چه معیارهایی به عنوان «منتخبین» اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران نامیده میشوند؛ به طوری که بتوان تصمیم آنها را نمودی از ایجاد زمینه مشارکت دو هزار عضو هیئت علمی این دانشگاه برای تعیین رئیس دانشگاه قلمداد کرد.
- رأیگیری؛ شیوه جدید انتخاب مدیران گروههای آموزشی دانشگاه فردوسی
- برگزاری انتخابات برای تعیین روسای دانشکدههای دانشگاه تبریز؛ شرایط کاندیداها
- تعیین روسای دانشکدههای دانشگاه کاشان با برگزاری انتخابات
در حالی که دانشگاههایی نظیر کاشان، فردوسیمشهد و تبریز در همین دو ماه اخیر، برگزاری انتخابات باز و رأیگیری از اعضای هیئت علمی دانشکدههای این دانشگاهها را به عنوان شیوه تعیین رئیس دانشکده اعلام کردند و سبکی از انتخابی شدن رئیسان دانشگاه در شرایط سیاسی اجتماعی حاضر را به معرض نمایش گذاشتند، ابهام در نحوه تعیین «شورای منتخبین» برای تعیین گزینههای پیشنهادی ریاست دانشگاه تهران به عنوان نماد آموزش عالی کشور، خود جای سوال است.
با وجود تجربه آموزش عالی در انتخابی بودن روسای دانشگاهها در سالهای قبل از روی کار آمدن دولت نهم، اکنون ابهام در نحوه انتخاب اعضای «شورای منتخبین»، واکنش برخی اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران از جمله «الهه کولایی» را به دنبال داشته و این عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در گفتوگو با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) خواستار اعلام مکانیزم تعیین این منتخبین شده است.
قطعاً اعضای این کمیته، منتخب گروههای آموزشی دانشگاه تهران نیستند چون دانشگاه تهران 122 گروه آموزشی دارد و اگر قرار بود این کمیته منتخبین، متشکل از منتخبین هر گروه آموزشی باشند، لازم بود که این کمیته دارای 122 عضو باشد نه 50 نفر.
همچنین اعضای این کمیته، منتخبین دانشکدههای دانشگاه تهران هم نیستند چون اگر قرار بود به طور رسمی از سوی هر دانشکده، یک یا دو منتخب برای عضویت در این کمیته معرفی شود، آن موقع کمیته باید دارای 29 یا 58 عضو میبود که با توجه به تعداد اعضای کمیته که 50 نفر اعلام شده است، تنها احتمال حضور فقط یک منتخب از هر دانشکده در این کمیته قابل تحقق است.
نحوه تعیین این یک منتخب، خود یک مسئله است؛ چراکه بر طبق خواسته وزیر علوم، لازم است طوری باشد که زمینه مشارکت اعضای هیئت علمی را فراهم آورد. بدیهی است در صورتی که این انتخاب به طور سلیقهای و از راهی غیر از برگزاری انتخابات در دانشکدهها صورت گیرد، به ماهیت «ایجاد زمینه مشارکت دو هزار عضو هیئت علمی» خدشه وارد کرده و این شعار امروز را به ضد خود تبدیل میکند.
باید منتظر ماند و دید که این 50 نفر، منتخب کدام فرد یا افراد خواهند بود و وزارت علوم دولت تدبیر و امید چگونه از این آزمون که خود برای خود طراحی کرده است، بیرون میآید.