به همین بهانه در یکی از روزهای پایانی فروردین‌ماه، مؤسسه‌ی همشهری میزبان میهمان‌هایی دوست‌داشتنی بود؛ میزبان عوامل مجموعه‌ی سه‌گانه‌ی «پایتخت». آن‌ها به دفتر همشهری آمدند و از سختی‌های کارشان، شرایط ساخت پایتخت و... صحبت کردند.
در این نشست، سیروس مقدم (کارگردان)، الهام غفوری (تهیه‌کننده)، علیرضا خمسه، هدایت هاشمی، مهران احمدی، ریما رامین‌فر، نسرین نصرتی (بازیگر) و محسن تنابنده (بازیگر و سرپرست نویسندگان) از عوامل این مجموعه حضور داشتند.
خطر ساخت فصل سوم یک مجموعه خیلی زیاد است. سیروس مقدم در این‌باره صحبت می‌کند و می‌گوید: «وقتی قرار شد سری سوم مجموعه ساخته شود، به این فکر کردیم که کار می‌تواند مانند سری‌های قبل موفقیت‌آمیز باشد یا این‌که شکست می‌خورد؟ البته گروه ما خطر کرد و ساخت سری سوم مجموعه را بر عهده گرفت.»
مقدم که به جز دو مجموعه‌ی قبلی پایتخت، در مجموعه‌های «چاردیواری» و «چک برگشتی» هم این گروه را همراه خود داشته، شروع پیش‌تولید پایتخت۳ را با این‌که زمان کم‌تری داشته، به هشت‌سال قبل و زمان در کنار هم قرار‌‌گرفتن این گروه برمی‌گرداند و می‌گوید: «این گروه، سال‌هاست با هم کار می‌کنند و در پایتخت3 هم پختگی بیش‌تری پیدا کرده است.»
این کارگردان در پاسخ به این پرسش که حتی سریال‌هایی که در دیگر شهرها هم ساخته می‌شوند، به‌نوعی به تهران می‌رسند، می‌گوید: «فکر می‌کنم تهران همیشه پر از قصه، حادثه و شخصیت است و می‌تواند بستر مناسبی برای ساخت سریال‌هایی باشد که قصه‌های جذابی را دنبال می‌کنند.»
محسن تنابنده که ما او را به نام «نقی معمولی» در این مجموعه می‌شناسیم، نویسنده و بازیگری است که توانایی‌های خیلی خوبی از خودش نشان می‌دهد. او هم در این نشست حضور دارد و در اشاره به استفاده از لهجه در این مجموعه، می‌گوید: «ما باید فضایی داشته باشیم که بتواند به ما کمک کند تا با وسعت اندیشه و بالا‌بردن گنجایش خودمان، راحت حرف بزنیم. باید کمک کنیم در سینما و تلویزیون، لهجه‌ها و گویش‌های مختلف را به کار ببریم تا زنده باشند و مانند اثری هنری، باقی بمانند.»
او با اشاره به این‌که خیلی از مازندرانی‌ها، امروزه بیش‌تر سعی می‌کنند فارسی صحبت کنند و لهجه‌ی خودشان را به کار نمی‌برند، ادامه می‌دهد: «این اتفاق، لطمه‌ی زیادی به لهجه‌ها و گویش‌های کشور می‌زند.»
از محسن تنابنده که سرپرستی نویسندگان این مجموعه را هم بر عهده داشته، می‌پرسم: چرا «سارا» و «نیکا» به‌عنوان نماینده‌های کودک و نوجوان، در مجموعه‌ی سوم پایتخت، نقش کم‌رنگ و کم‌تأثیری دارند؟
او می‌گوید: «به دلیل کم‌بودن زمان برای نوشتن فیلم‌نامه، خیلی نتوانستیم روی شخصیت‌های آن‌ها کار کنیم و فکر می‌کنم این اتفاق یکی از نقص‌های کار ما بود.»
«اَلِکی می‌گه»، «ناهار نَخِردِمه»، «منم می‌آم»، «بوریم مشهد» و... از تکیه‌کلام‌هایی است که «باباپنجعلی» در ذهن مردم باقی گذاشته است. علیرضا خمسه، سه سال است که این نقش را بازی می‌کند و خیلی خوب در دل مخاطبان این سریال هم جا باز کرده است. او می‌گوید: «بین کمدی و طنز تفاوت‌هایی وجود دارد و در هنرهای نمایشی، همیشه منظور کمدی است. این کمدی ۴۰ نوع مختلف دارد و شکلی از آن که در مجموعه‌ی پایتخت وجود دارد، شبیه هیچ‌یک از شیوه‌های کمدی در دنیا نیست. اگر بخواهیم وجه اشتراکی بین کمدی پایتخت و کمدی‌های شناخته‌شده پیدا کنیم، شامل کمدی اجتماعی، خانوادگی و اخلاقی می‌شود.»
خمسه هم‌چنین می‌گوید: «البته در مجموعه‌ی پایتخت، ما به دنبال ارزش‌های اخلاقی هستیم. درضمن کمدیِ پایتخت، در چهارچوب شرایط کشور خودمان است. مثلاً باباپنجعلی، با همه‌ی شیطنت‌های بازیگرش، در چهارچوبی که تعریف‌شده حرکت می‌کند. مانند زمانی‌که نقی در کُشتی پیروز شد و باباپنجعلی در حرکتی بداهه، پسرش را بغل می‌کند که این‌ها از همان سختی‌های شرایط کار است.»
مهران احمدی، بازیگر نقش «بهبود فریبا»، همان محیط‌بانی که مورد اصابت گلوله‌ی شکارچیان غیرمجاز قرار گرفته بود، در توضیح نقش خود می‌گوید: «در بیش‌تر صحنه‌های سریال، من به صورت درازکشیده بازی می‌کردم. برای همین هم بیش‌تر تمرکز نقشم، روی دیالوگ‌ها و حرکت‌های صورتم بود که کار بازی این نقش را سخت‌تر می‌کرد.»
هدایت هاشمی، بازیگر نقش «اوس‌موسی» هم که در بخش زیادی از این مجموعه، دست‌هایش در گچ هستند، به این موضوع اشاره می‌کند که رفتار بدنی بازیگر در کمدی‌های سیروس مقدم، بسیار مهم است و ادامه می‌دهد: «آقای مقدم در سریال‌هایش از بازیگرانی استفاده می‌کند که پیشینه و سابقه‌ی رفتار بدنی خوبی داشته‌اند. به‌عنوان مثال در پایتخت، حرکت‌های افراد است که به دل می‌نشیند. در این‌جا تعدادی بازیگر نداریم که تنها حرف بزنند و تکه بپرانند.»
او ادامه می‌دهد: «مجموعه‌ی پایتخت، کاملاً مجموعهای دیداری است و به همین دلیل هم می‌تواند اثرگذاری اجتماعی خوبی داشته باشد. هم‌چنین وقتی مجموعهای موفق ساخته می‌شود و می‌تواند به سومین سری خودش هم برسد، باید دلایل دیده‌شدن آن را بررسی کنیم تا برنامه‌ریزی درستی برای دیگر مجموعه‌ها داشته باشیم.»
ریما رامین‌فر، بازیگر نقش «هما» نیز دلیل مورد توجه بودن کمدی پایتخت را در باورپذیر بودن آن عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: «گروه کارگردانی، که شامل آقای مقدم و آقای تنابنده بودند، برای هرسکانس، وسواس زیادی به خرج می‌دادند و ما هم به‌عنوان بازیگر، سعی می‌کردیم همیشه پیشنهادهایی برای صحنه‌های مختلف داشته باشیم تا به بهترین نتیجه برسیم.»
او می‌گوید: «پایتخت، بسیار ملموس و باورپذیر است و برای همین، صحنه‌های کمدی و غم‌انگیز آن، بسیار به دل می‌نشینند. درباره‌ی ساخت قسمت‌های بعدی این مجموعه هم فکر می‌کنم، مثلث نبوغ آقای مقدم، هوش آقای تنابنده و درایت خانم غفوری، تا پایتخت ۱۰۰۰ هم جواب می‌دهد!»
عکس: محمود اعتمادی
