این جوابیه پس از آن صادر شده است که سفیر سوئد در ایران نیز اخبار منتشر شده از قول خود مبنی بر خروج اسکانیای ایرانی از استاندارد را تکذیب کرده و از رسانهها خواسته است که گفتههای تازهاش هم با همان ضریب انتشار خبر کذب، منتشر شود. روز یکشنبه 31فروردین 93نیز نیره پیروز بخت رئیس سازمان ملی استاندارد ایران در واکنش به انتشار سخنانی منسوب بهخود در رسانهها گفت: اتوبوس اسکانیا استاندارد است. پیش از این خبرهایی به نقل از مصطفی افضلی فرد سخنگوی کمیسیون اصل 90مجلس شورای اسلامی منتشر شد که گفته بود شرکت سازنده اتوبوسهای اسکانیا تا 6اردیبهشتماه مهلت دارد نسبت به رفع نقص اتوبوسهای خود اقدام کند. شرکت سازنده نیز بارها در واکنش به این اظهارات از سوی پلیس اعلام کرده است: در گزارش کمیسیون ایمنی راهها، آیتمهایی که قرار است ما رفع کنیم، بهصورت فنی و دقیق مطرح نشده است. پلیس بهصورت کلی مواردی را برای ما تعریف کرده، در حالی که در اجرای این موارد همه تأییدیههای سازمان استاندارد را اخذ کردهایم؛ اگر سیستمهای مذکور مشکلی دارد پس چرا سازمان استاندارد آنها را تأیید کرده است؟
پاسخ به حرفوحدیثهای تازه
گزارش اخیر روزنامه همشهری درباره اتوبوسهای اسکانیا که در صفحههای نخست و 22 این روزنامـــه در روز 30فروردین93 منتشرشده بود، نقل قولهایی از مقامات انتظامی و برخی خبرگزاریها را در خود داشت که نماینده شرکت عقابافشان تولیدکننده محصولات اسکانیا در ایران با حضور در گروه اجتماعی روزنامه همشهری بخشهایی از این گزارش را در جوابیهای مکتوب اصلاح کرد. در این جوابیه آمده است: در حادثه برخورد 2دستگاه اتوبوس اسکانیا در آزادراه تهران- قم، موضوع کماکان در مراجع قضایی مربوطه تحت بررسی است و نظریه نهایی صادر نشده، هرچند هیأت 7نفره کارشناسان رسمی دادگستری که از طرف دادسرای شهرستان قم انتخاب شدهاند و هیأتهای کارشناسی کمیسیون ایمنی راههای کشور که حسب دستور ریاست جمهور به موضوع رسیدگی کردهاند، این شرکت را از هرگونه اتهام مبرا تشخیص داده و اعلام نظر کردهاند. جوابیه شرکت تولیدکننده اتوبوس اسکانیا در ایران در ادامه تأکید میکند: در حادثه برخورد 2دستگاه اتوبوس اسکانیا در محور کرمان-جیرفت در تاریخ 24فروردین 93علت تصادف، عدمرعایت فاصله طولی از جانب اتوبوس عقبی بوده و آتشسوزی پس از وقوع تصادف نیز ناشی از تغییر در استانداردهای اتوبوسهای تولیدی این شرکت بهدست رانندگان هر دو اتوبوس تصادفی بوده است. این تغییرها عبارتند از اضافه کردن باک سوخت غیرمجاز حدود 3هزار لیتری و تغییر در سیستم سیمکشی استاندارد در هر دو دستگاه اتوبوس.
کارخانه چه کند که راننده استاندارد شود؟
متنی که شرکت سازنده در اختیار گروه اجتماعی روزنامه همشهری قرار داده تأکید میکند: در آتشسوزی اتوبوس اسکانیا در محور اردبیل - سرچم نیز تغییر در استاندارد اتوبوس یعنی نصب باک سوخت غیرمجاز و تغییر در استاندارد سیمکشی موجب بروز حاثه و وقوع آتشسوزی بوده است. علاوه بر این، 3دستگاه اتوبوس یادشده، مدل سالهای 85 و 86 بودهاند که با توجه به گذشت چندین سال از تولید آنها مشخص نیست به چه دلیل مسئولیت کماکان متوجه کارخانه سازنده است. درحالیکه بهطور یقین و براساس مستندات و تصاویر هر سه حادثه، این اتفاقات بهعلت تغییراتی است که کاربران اتوبوسهای تولیدی این شرکت در خودروها ایجاد میکنند. مدیر خدمات پس از فروش شرکت عقابافشان در اینباره به همشهری گفته است: هر قدر هم که وسیله نقلیه مطابق با استانداردهای جهانی تولید شده باشد، چنانچه نظارت وجود نداشته باشد، نمیتوان از ایمنیهای پیشبینیشده در مرحله تولید مطمئن بود. محسن نوروزی با ذکر مثالی گفت: ما نمونههای مستند عجیبی در بین اتوبوسهای بینشهری داشتهایم که برای سرویس و تعمیر به بخش خدمات پس از فروش ما مراجعه میکنند. مشاهده کردهایم که مالک خودرو شاسی سوئدی اتوبوس را بریده تا بتواند به جای باک 700لیتری، یک باک دستساز 2500لیتری قرار دهد. یا رانندهای که لاستیکهای اتوبوسش صافشده آن را عوض نمیکند یا اقدام به ایجاد تغییرات در سیستم برق اتوبوس جهت نصب چراغهای اضافی و غیره میکند؛ کارخانه تولیدکننده چه باید بکند تا این راننده حادثه نبیند؟
32مورد استاندارد از 32مورد
شرکت سازنده در توضیح مکتوب خود آورده است: درباره خبر مردودی اسکانیا در 19تست استاندارد براساس بازدید ریاست محترم سازمان ملی استاندارد کشور باید گفته شود که تاکنون ایشان بازدیدی از خط تولید شرکت عقابافشان نداشته ضمنا 19تست اشاره شده صرفا برای خودروهای سواری است و ارتباطی به اتوبوس ندارد.
اشاره این بخش از جوابیه به سخنان رئیس سازمان ملی استاندارد در روز یکشنبه 31فروردین است. نیره پیروزبخت رئیس این سازمان با استاندارد دانستن اتوبوس اسکانیا به ایسنا گفت: 51استاندارد از سوی سازمان ملی استاندارد برای خودروها تدوین شده که تنها 32مورد آن مربوط به اتوبوس و کامیون میشود. پیروزبخت با انتقاد از صداوسیما در نحوه انعکاس اخبار مربوط به غیراستاندارد بودن خودروها ادامه داد: مواردی مانند دید از جلو، مه شکن یا چراغهای عقب در استانداردهای اجباری اتوبوس قرار ندارند و نیازی هم به آنها نیست. او با اشاره به اینکه اتوبوس اسکانیا همه استانداردهای 32گانه را دارند و استاندارد محسوب میشود، تأکید کرد: طبق گزارشی که بهدست من رسیده 80درصد از دلایل حوادث مربوط به اتوبوسهای بین شهری مربوط به رعایت نکردن مقررات و یا تغییرات بهوجود آمده در طراحی خودرو پس از تولید آن است.
عالیترین مقام استاندارد کشور گفت: گزارشهای ارسالی به ما نشان میدهد که تصادفات رخ داده بهدلیل غیراستاندارد بودن اتوبوس و قطعات آن نبوده است. پیروزبخت با اشاره به اینکه با وزارت صنعت و شرکت خودروساز در تعامل هستیم تا استاندارد اتوبوس اسکانیا را ارتقا دهیم، خبر داد: با پلیس نیز در ارتباط هستم و از آنها میخواهیم اگر شبههای در مورد یک نوع از اتوبوسها دارند برای سایر انواع اتوبوس مشکل ایجاد نکنند. از سوی دیگر من بهخودم اجازه نمیدهم در کار سایر سازمانها دخالت کنم و متقابلا از سازمانهای دیگر نیز همین انتظار را داریم. رئیس سازمان ملی استاندارد ایران تأکید کرد: براساس مصوبه چندی پیش هیأت وزیران که توسط معاون اول رئیسجمهور ابلاغ شد خودروهایی که تأییدیه سازمان استاندارد و محیطزیست را گرفته باشند باید شمارهگذاری شوند.
سفیر سوئد: نگفتم اسکانیا غیراستاندارد است
سفیر سوئد در تهران میگوید که هرگز اسکانیای ایرانی را غیراستاندارد اعلام نکرده است. پیتر تیلر با انتشار بیانیهای رسمی در سایت سفارت سوئد اخبار منتشر شده در برخی از رسانهها درباره اظهارات منتسب به او را که با عنوان «اسکانیا از مرز استاندار گذشت» منتشر شده، تکذیب کرد. در این بیانیه آمده است: رسانههای ایرانی ازجمله شبکههای خبری تلویزیون ایران نقل قولی را منتسب به من بیان کردهاند که در تضاد با آن چیزی است که بنده در جریان دیدار از کارخانه مونتاژ خودروهای «عقاب-اسکانیا» در سمنان در روز چهارشنبه 16آوریل بیان کردهام. در ادامه بیانیه سفیر سوئد آمده است: اقدام کارخانه مونتاژ «عقاب - اسکانیا» غیرقانونی نبوده و مغایرتی با استانداردهای تعیین شده نداشته است. تخلفی در مورد سیمکشی و مخازن سوخت اتوبوسها انجام نشده است بلکه اقدامات غیرقانونی پس از فروش توسط صاحبان یا رانندگان صورت گرفتهاند و کارخانه تولیدکننده اطلاعی از آن نداشته است. در این زمینه پلیس راهنمایی و رانندگی ایران نقش خود را در کنترل جادهها و کاهش خطر برای رانندگان به شایستگی انجام دادهاند. سفیر سوئد در تهران در ادامه بیانیه خود تأکید کرد:برخی رسانهها با انتشار اخبار به نقل از من آنچه خلاف واقع بوده را بیان کردهاند. باید گفت که این اقدام رسانهها در جهت تنویر افکار عمومی نبوده و رسانههای جدی و مسئول چنین نقشی را ندارند. از رسانهها خواهشمندم این بیانیه را برای تکذیب اطلاعات نادرست بیان شده منتشر کنند.