این تشبیه دقیق یک کارشناس درباره تزریق 5هزار میلیارد تومان نقدینگی دولتی به بورس است. برخلاف مسئولان بازار سرمایه، کارشناسان مستقل بهشدت نسبت به دخالت دولت در بورس انتقاد دارند.به گزارش همشهری، دیروز اهالی بازار سرمایه در هتل استقلال دور هم جمع شدند تا طبق روال هر ماه اوضاع بازار سرمایه را بررسی کنند.
فعالان بازار سرمایه در نخستین سهشنبه هر ماه راس ساعت 7صبح در نشستی که از سوی کانون نهادهای سرمایهگذاری برگزار میشود دور هم جمع میشوند و به بحث و تبادل نظر میپردازند. این نشستها گاه با حضور مسئولان و مقامات ارشد هم همراه است. اما دیروز فضای این نشست تحتتأثیر تزریق 5هزار میلیارد تومان نقدینگی از سوی دولت به بورس بود؛ تصمیمی که شنبهشب توسط علی طیبنیا گرفته شد و تقریبا تمام کارشناسان را شوکه کرد زیرا به زعم بسیاری از کارشناسان اتخاذ چنین تصمیمی از سوی وزیر اقتصاد که دکتری خود را در رشته اقتصاد از دانشگاه تهران دریافت کرده، ادامه همان راهی است که دولتهای قبلی طی کردهاند. او در عین حال وعده داده برای اینکه پولها بار دیگر از شبکه بانکی خارج شود و به بورس بازگردد، نرخ سود بانکی را کاهش خواهد داد. اما کارشناسان میگویند این پولها به بورس بازنمیگردند بلکه یکراست سر از چهارراه استانبول یا بازار مسکن درمیآورند.
در مقابل چنین دیدگاه هایی مصطفی حقیقی مهماندوست عضو شورای بورس از تزریق نقدینگی توسط دولت در بورس حمایت کرد. او که در همین نشست سخن می گفت از تعامل دولت با بازار سرمایه سخن گفت. برخی خبرها نیز حاکی از آن است که دیروز در یک نشست خصوصی بین اکبر کمیجانی قائممقام بانک مرکزی و علی طیبنیا در مورد تصمیم جدید وزیر اقتصاد بحث انتقادی در گرفته است. منابع خبری میگویند اکبرکمیجانی قائممقام پرنفوذ بانک مرکزی با تصمیم جدید وزیر اقتصاد که ظاهرا بدون هماهنگی بانک مرکزی اتخاذ شده، بهشدت مخالفت کرده است.
در نشست دیروز هوشنگ خستویی شفافتر از همه سخن گفت. او حضور دولت را به خوردن یک غذای هندی تشبیه کرد و گفت: حمایت وزارت اقتصاد از بورس مثل خوردن غذای هندی است، زمان خوردن خوشمزه است اما بعد از آن تا 2هفته دلدرد دارید. او توضیح داد: تا کی قرار است این بورس مستقل نباشد و محتاج کمکهای دولتی باشد. وقتی فریاد میزنیم و از دولت میخواهیم که به داد ما برس پس از آن باید آثار ناشی از آن را هم در آینده تحمل کرد. بورس، که نیاز به کمکهای دولتی دارد مثل یک دامادی است که هنوز هم در منزل پدریاش زندگی میکند و پول تو جیبیاش را از پدر و مادرش میگیرد.
او در عین حال توضیح داد: البته دولت آقای روحانی تصمیمهای خوبی گرفته، جای شکر دارد که این دولت ظرف 6ماه تبدیل به دولتی شبیه دولت احمدینژاد نشد اما تصمیمهای اخیر قابلقبول نیست.
همچنین عباس هشی با بیان اینکه باید قبول کنیم که بورس ما یک بورس دولتی است، توضیح داد: وقتی اعضای شورای بورس به یک نوعی کارمند وزارت اقتصاد محسوب میشوند باید هم انتظار چنین کارهایی را داشت. باید قبول کنیم که در حال حاضر افت شاخص یک افت واقعی است اما بار دیگر اتفاقهای گذشته مانند آنچه در 2اردیبهشت92 رخ داد، در حال تکرار است.
این کارشناس مستقل بازار سرمایه توضیح داد: دوم اردیبهشت سال گذشته سازمان بورس و سازمان حسابرسی در یک اقدام هماهنگ با اصلاح برخی مواد در گزارشگری مالی به نوعی به بازار نقدینگی تزریق کردند درحالیکه در همان زمان و در فروردینماه بورس دچار رکود شده بود. با پمپاژ اثر چنین تصمیمی بورس با صعود مواجه شد.
او تأکید کرد: بازی با بورس ریشهای است و این بازی از زمانی که بودجه سالانه نوشته میشود، شروع میشود، در هر صورت بورس ما یک بورس دولتی و شبهدولتی است و تمام هزینهها متصل و مرتبط با دولت است که در بودجه لحاظ میشود.
هشی با تأکید بر اینکه نزول شاخص یک نزول واقعی است، توضیح داد: وقتی فاز دوم هدفمندی یارانهها اجرا شود هزینه تولید افزایش مییابد و این طبیعی است که قیمتها کاهش پیدا میکند چون انتظار سودآوری کاهش پیدا میکند؛ به هر حال فضای سرمایهگذاری متاثر از عوامل مختلفی است.او در ادامه پیشنهاد داد: نشستهای کانون نهادهای سرمایهگذاری با تصویب یک قطعنامه در پایان هر نشست به پایان برسد.
بورس تهران دماسنج اقتصاد نیست
در ادامه علی صادقی، مدرس دانشگاه شهید بهشتی هم در واکنش به تزریق 5هزار میلیارد تومان نقدینگی به بورس گفت: مثال تزریق نقدینگی به بورس مانند این است که بانکها دست بورس را گرفتهاند و دارند بورس را از این طرف خیابان به آن طرف میبرند و این به این دلیل است که نظام اقتصادی کشور مبتنی بر شبکه بانک است.او تأکید کرد: بورس ما بورسی نیست که بتوان به آن اعتماد کرد. بورسی که با یک شایعه نزول میکند یا با یک شایعه بهشدت صعود میکند، قابل اعتماد نیست بنابراین شاخصهای آن هم دماسنج خوبی برای اقتصاد نیستند. اساسا به همین دلیل است که دولتها به آن اعتماد ندارند و بازار سرمایه را جدی نمیگیرند.
صادقی تصریح کرد: بورس تهران بسیار ضعیف است و توان و تحمل فشار را ندارد. اگر جلسه وزیر اقتصاد با بازار سرمایه و تزریق نقدینگی انجام نمیشد بازار هنوز هم با نزول مواجه بود؛ این یعنی اینکه بازار سرمایه خیلی نمیتواند در اقتصاد نقش داشته باشد، چطور بازاری که به کمک عوامل دیگر متکی است میتواند داعیهدار کمک به اقتصاد باشد؟او تصریح کرد: من فکر میکنم به همین دلیل است که بازار سرمایه خیلی مورد اهتمام دولت نیست چرا که اگر بازار سرمایه حرکتهای درستی داشت، میتوانست در مقابل شبکه بانکی نقش مؤثرتری در اقتصاد داشته باشد اما بازار سرمایه خودش به کسی نیاز دارد که از او حمایت کند بنابر این چطور میتواند از اقتصاد حمایت کند؟