طی همه این سال‌ها کارشناسان بارها گفته‌اند که راه نجات هامون، مجاب‌کردن افغان‌ها به رهاسازی حقابه‌ای است که با ساخت سدها و کانال‌ها در بالادست مانع آن شده‌اند. این هشدارها در غیاب دیپلماسی فعال البته به جایی نرسید و در نتیجه هامون خشک شد. تالابی که در روزگار پرآبی، ایستگاه زمستان‌گذرانی 186گونه پرنده مهاجر بود امروز به بیابانی به وسعت 570هزار هکتار تبدیل شده که منشا ریزگرد و سایر آلودگی‌های زیست‌محیطی استان است.
روز گذشته اما نشست مشترک هیأت افغانی با هیأت ایرانی با هدف دستیابی به راهکارهایی برای حل بحران کم آبی هامون برگزار شد؛ نشستی که می‌تواند با پیگیری‌های دیپلماسی سرانجام خوشی را برای هامون و هامون‌نشینان رقم زند. در این نشست که دیروز به ریاست معاون امور آب وزارت آب و انرژی افغانستان و معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست و نمایندگانی از وزارت نیرو و وزارت خارجه در پارک پردیسان برگزار شد، طرفین با اشاره به اشتراکات فرهنگی، تاریخی و اکوسیستمی 2کشور اظهار امیدواری کردند که این وجوه مشترک بتواند زمینه همکاری 2 کشور ایران و افغانستان را برای احیای پایدار تالاب‌های بین‌المللی هامون فراهم کند.
احمد علی کیخا، معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به شرایط محیطی منطقه سیستان و شرایط ناگوار زندگی هامون‌نشینان گفت: احیای تالاب‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است و برای کمک به مردم منطقه در هر دو کشور بایستی از ظرفیت‌های ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی استفاده کرد. ضیایی، معاون امور آب وزارت آب و انرژی افغانستان هم ضمن اشاره به اثرات خشکی تالاب‌ها بر مردم افغانستان، اظهار داشت: ما هم از خشک شدن هامون‌ها و معضلات آن متأثر هستیم و باید با هم گفت‌وگو کنیم که چرا تالاب‌ها خشک شدند و راه حل چیست. وی با اشاره به اینکه حفظ محیط‌زیست اولویت اول جهان امروز است افزود: ما مشکلات هامون‌ها را درک می‌کنیم و برای کمک به هامون تلاش می‌کنیم.
