مجری طرح معاینه فنی موتورخانه ساختمان‌های دولتی در شهر تهران در گفت و گو با ایرنا گفت: پروژه معاینه فنی یک هزار واحد موتورخانه‌های ساختمان‌های دولتی شهر تهران زمستان سال گذشته به سفارش شرکت ملی گاز ایران در پژوهشکده مکانیک سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران آغاز شد و تاکنون 806 موتورخانه بررسی شده است.
سهیلا خوشنویسان با ابراز تاسف از اینکه همواره در طرح‌های زیست محیطی، تاثیر منابع ثابت همچون موتورخانه ساختمان‌ها بر آلودگی هوا جدی گرفته نمی‌شود، گفت: در این طرح که موتورخانه تعدادی از وزارتخانه‌ها، ادارات، بیمارستان‌ها، خوابگاه‌های دانشجویی، مدارس دولتی و دستگاه‌های بخش دولتی از نظر مصرف انرژی، تولید گازهای آلاینده و رعایت موارد ایمنی تجهیزات از مورد بررسی قرار گرفت، بیش از 50 درصد موتورخانه‌های مورد بررسی از نظر انتشار گازهای آلاینده مغایر با استاندارد بودند بطوریکه متوسط غلظت مونواکسید کربن خروجی از دودکش‌ها بیش از 13 برابر حد مجاز اندازه گیری شد.
وی ادامه داد: پس از تنظیم احتراق به وسیله متخصصان ذیربط میزان منو اکسید کربن 93 درصد کاهش یافته و 76 درصد موتورخانه‌ها از این نظر به محدوده مجاز استاندارد رسیدند.
خوشنویسان خاطرنشان کرد: در این پروژه موتورخانه‌ها از نظر «ساختمان»، «چیدمان تجهیزات»، «وضعیت خط سوخت»، «وضعیت عملکرد مشعل، دیگ و دودکش» و «محصولات احتراق خروجی از دودکش» مورد بررسی قرار گرفتند.
کمتر از 30 درصد موتورخانه‌های ساختمان های دولتی تهران استاندارد هستند
به گفته وی براساس نتایج تحقیقات صورت گرفته، ضوابط استاندارد در کمتر از 30 درصد موتورخانه‌ها به طور کامل رعایت شده و بیش از 70 درصد موتورخانه‌ها حداقل در یکی از موارد مذکور مشکل داشتند.
این محقق یادآور شد: نزدیک به 36 درصد انرژی نهایی کشور در بخش ساختمان (خانگی، تجاری و عمومی) به مصرف می‌رسد که سهم عمده‌ای از آن مربوط به سیستم‌های گرمایشی است و ساختمان‌های زیادی از سیستم گرمایش مرکزی (موتورخانه) استفاده می‌کنند.
وی توضیح داد: با وجود افزایش تمایل به استفاده از تجهیزات گرمایشی مستقل (پکیج) در سال‌های اخیر، همچنان موتورخانه به دلایل فنی و اقتصادی به ویژه در ساختمان‌های بزرگ و دور بودن وسیله احتراقی از محیط ارجحیت دارد و رشد انبوه سازی، سالانه به تعداد موتورخانه‌های کشور می‌افزاید.
خوشنویسان با استناد به برخی آمارهای غیر رسمی، تعداد تقریبی موتورخانه‌های کشور را یک میلیون واحد ذکر کرد و گفت: نتایج تحقیقات میدانی نشان می‌دهند احتراق سوخت در بیش از 80 درصد موتورخانه‌های کشور خارج از محدوده استاندارد بوده و غلظت متوسط گاز سمی و کشنده مونواکسید کربن خروجی از دودکش موتورخانه‌ها نیز حدود 10 برابر حد مجاز است.
وی از «معاینه فنی موتورخانه‌ها» به عنوان روشی بسیار سودمند، کم هزینه و زود بازده برای عارضه یابی، کاهش مصرف انرژی و کاهش تولید گازهای آلاینده محیط زیست در بخش ساختمان و مسکن یاد کرد و گفت: با وجود گذشت نزدیک به 13 سال از شکل گیری ایده معاینه فنی موتورخانه‌ها در کشور، برخلاف بخش صنعت و بخش حمل و نقل، تقریبا هیچ نوع نظارت و کنترلی بر میزان و نحوه مصرف سوخت در موتورخانه‌های ساختمان‌ها وجود ندارد.
این پژوهشگر تصریح کرد: طی سال‌های اخیر طراحی نامناسب، انتخاب و استفاده از تجهیزات بی‌کیفیت و غیر استاندارد و بهره‌برداری نامناسب از سیستم‌های حرارت مرکزی وضعیت اسفناکی را در موتورخانه‌های کشور رقم زده است.
وی تاکید کرد: نتایج متقن و مستند حاصل از چندین پروژه انجام شده، نشان می‌دهد که با تنظیم دقیق مشعل و بهینه‌سازی احتراق می‌توان به طور میانگین 20 درصد از مصرف سوخت و بالای 90 درصد از انتشار گازهای آلاینده محیط زیست کاست.
ایجاد 10هزار شغل و جلوگیری از مرگ و میر 480 نفر در سال
خوشنویسان تاکید کرد: اگر برای نمونه فقط در شهر تهران، 300 هزار واحد موتورخانه را معاینه فنی کنیم سالیانه در فصل سرما حداقل دو میلیارد معکب گاز صرفه جویی خواهد شد، از ورود 4.4 میلیون تن گاز دی اکسید کربن و 145 هزار تن گاز منو اکسید کربن به هوای تهران جلوگیری می‌شود که این میزان ورود گاز به هوا با ایجاد انواع بیماری‌ها، معادل 35 میلیارد تومان هزینه اجتماعی برای شهروندان خواهد بود.
وی براساس برآوردهای صورت گرفته در این طرح پژوهشی اظهار داشت: با معاینه فنی موتورخانه ساختمان‌های بزرگتر از 1500 مترمربع در تهران، علاوه بر ایجاد 10 هزار فرصت شغلی جدید، هر سال از 480 فقره حوادث منجر به مرگ در ساختمان‌ها کاسته خواهد شد.
مجری طرح معاینه فنی موتورخانه‌های دولتی شهر تهران، هزینه اجرای این طرح را 300 میلیارد تومان و درآمدزایی آن برای دولت را دو هزار و 100 میلیارد تومان ذکر کرد.
وی با ابراز تاسف از برخی موارد مشاهده شده در بازدید از موتورخانه ساختمان‌های دولتی، گفت: متاسفانه مواردی از نقص فنی در موتورخانه‌های ساختمان برخی مدارس و خوابگاه‌های دانشجویی مشاهده شد که صرفنظر از زیان های مادی، جان فرزندان ما را تهدید می‌کند.
پروژه معاینه فنی موتورخانه ساختمان‌های دولتی شهر تهران که شرکت بهینه سازان صنعت تاسیسات از واحدهای رشد فناور سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران عهده دار آن است، در نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی (16 تا 19 اردیبهشت ماه 93) با حضور مدیرعامل شرکت ملی گاز رونمایی شد.
