روي تعريف كلي اقتصاد مقاومتي اجماع وجود دارد. در اقتصاد ملي بايد درجه پايداري افزايش يابد تا در برابر تكانهها و خطرها مقاومت بيشتري از خود نشان دهد. در اين ميان آنچه در بخش مالي اقتصاد بايد مورد توجه قرار گيرد، مقاومسازي در تمام اجزاي اين بخش است.
بخش مالي شامل بازار پول و سرمايه ميشود. ميان بازار سرمايه و پول در تأمين مالي اقتصاد عدمتعادل احساس ميشود كه اين مشكل كاملا جدي است. وقتي در كشور نياز به رشد اقتصادي احساس ميشود همه به سراغ بانكها ميروند تا منابع را از اين بخش دريافت كنند. بانكها با اين شرايط ناچار ميشوند از خطوط استاندارد عبور كنند كه با اين كار اقتصاد در معرض ريسك قرار ميگيرد. اين شيوه عملكرد با روح اقتصاد مقاومتي ناسازگار است. لازمه اصلاح اين رويه بازنگري در اين رابطه است تا تعادل ميان بازار پول و سرمايه در تأمين مالي برقرار شود.
اگر يك واحد بزرگ توليدي بخواهد 90درصد منابع مورد نياز خود را از بانكها دريافت كند، رويهاي غيرمنطقي در تأمين مالي رقم ميخورد. عدمتعادلها و نقاط ضعف در اين فرايند بايد به نقاط قوت تبديل شود. در اين فرايند ناقص، بانكها بهعنوان يك بنگاه اقتصادي شرايط لغزاني دارند چراكه منابع آنها خارج از ارادهشان است و از سپرده مردم تأمين ميشود. برقراري تعادل منطقي در اين بنگاه اقتصادي مهم است. برقراري تعادل در اين بخش وابسته به مجموعه سياستهاست. بانكها ساختار مالي مناسبي ندارند و در اين شرايط بايد با افزايش درجه توانگري بانكها آنها را در برابر شوكهاي بيروني مقاوم كرد.
ويژگي مهم اقتصاد مقاومتي كه مغفول مانده مربوط به افزايش كارايي و درجه تصميمگيري است. در مديريت منابع و مصارف راههاي محدودي پيش رو داريم. نكته اين است كه مصارف را نميتوان كاهش داد چراكه توقعات افزايش يافته است و در شرايط خاص منابع را هم نميتوان افزايش داد پس براي برقراري تعادل ميان اين دو بخش بايد درجه كارايي را در تصميمگيري بالا ببريم. بانكها چندان از اين خصوصيت برخوردار نيستند تا بتوانند افزايش كارايي داشته باشند.
اين موضوع تنها وابسته به تأمين مالي در شبكه بانكي نيست بلكه مجموعه عوامل دركاركردهاي ناقص فعلي مؤثر است. اجراي سيستم بانكداري يكپارچه، اصلاح حسابرسي داخلي بانكها و موارد اينچنيني، بانكها را توانمند خواهد كرد تا وقتي بانك بهعنوان يك بنگاه اقتصادي در شرايط جديد قرار ميگيرد، از تعادل خارج نشود. در شرايطي كه نقش بازارهاي موازي با بازار پول درست تعريفنشده و در شرايط نابسامان و ركود همه به سراغ بازار پول ميآيند و اين بخش هم كارايي خود را به اين نسبت افزايش نداده و به همين دليل در برابر تكانهها با مشكل مواجه شده است.
معاون امور بانك و بيمه وزارت اقتصاد
نظر شما