تحقيقاتي كه ثبت در نشريات ISI را نيز بهدنبال دارد تغيير چشمگيري در زندگي افراد ايجاد نكرده است.براساس دادههاي ISI در سال گذشته ميلادي حوزههاي پرطرفدار كه موضوع تحقيقات و مطالعات پژوهشگران ايراني بوده است شامل مهندسي، شيمي، فيزيك، علم مواد و رياضي، علوم كامپيوتر، مكانيك، داروسازي، موضوعات علوم و فناوري و محيطزيست و اكولوژي ميشود. تحقيق در اين حوزهها ما را در منطقه و در جهان به رتبههاي يك تا 20رسانده است.
اما اين رتبه بنديها و افتخارهاي مسئولين عملا تاثيري به زندگي مردم عادي ندارد. از پس اين تحقيقات وسايل و ابزارهاي زندگي افراد پيشرفت چنداني نكرده است و در حد پارچه و جوراب نانو باقيمانده است. تا اينجاي مسئله را بسياري از كارشناسان حوزه دانش و فناوري و سياستگذاري علم بارها از طريق رسانهها گوشزد كردهاند.
اما دكتر سورنا ستاري معاون رئيسجمهور از عدمتأثير پژوهشها در زندگي مردم ابراز تأسف كرد و گفت: در حوزه پژوهش هزينههاي زيادي در كشور ميشود و متأسفانه مردم تأثير اين پژوهشها را در زندگي خود نميبينند و وقت آن رسيده است كه پژوهشها به سمت كاربردي شدن پيش بروند و پژوهشهايي حمايت شوند كه مشكلي از جامعه را حل كنند.
بدون ترديد ابراز تأسف براي حل مسئله، كفايت نميكند. حمايت صرف از نخبگاني كه پژوهشهاي بيارتباط با زندگي روزانه مردم ارائه ميدهند، مانع از پيشرفت در فناوريهاي مرتبط با كيفيت زندگي است. با يك نظر سنجي ساده نيازهاي شهروندان بهدست خواهد آمد. بيشتر مردم مشكلاتي مانند آلودگي هوا، كيفيت نامناسب خودروهاي توليد داخل، سنجش سلامت مواد غذايي، بهبود شرايط زيستمحيطي را از اولويتهايي ذكر خواهند كرد كه برطرف كردن نياز به فناوري پيشرفتهتر از آنچه تاكنون بوده است، دارد.
با تأكيد بر اينكه رشد علمي بايد همه جانبهصورت گيرد، ذكر اين نكته ضروري است كه براي برخي از مردم خبر فرستادن موجود زنده به فضا و داشتن رتبه يك علمي در منطقه در مقابل كاهش چشمگير آلودگي صوتي با يك فناوري توليد داخل ازدرجه دوم اهميت برخوردار است. بهنظر ميرسد نهادهايي مانند معاونت علمي و فناوري رياستجمهوري كه دستي بر تقسيم بودجههاي پژوهشي دارند ميتوانند با برنامهريزيهاي دقيق، بودجهها را بهگونهاي هدايت كنند كه تأثير توليد پژوهشها و تبديل آنها به محصولاتي كاربردي فراهم شود. بودجههايي كه صرف پژوهشهاي تكراري ميشود شرايط را تغيير نخواهد داد همچنان كه ابراز تأسف ره به جايي نخواهد برد. بهعبارت بهتر پيشرفتي كه روي كاغذ چشمگير است بايد زندگي مردم را بهصورت چشمگيري بهبود ببخشد.
نظر شما