خروج آنها از لندن نوعی خروج اجباری بود و در حقیقت آنها از لندن اخراج شدند.
دیوید میلیباند وزیر خارجه انگلیس خبر اخراج آنها را اعلام کرد و گفت، این اخراج در واکنش به عدم همکاری روسیه با تحقیقات لندن درباره ماجرای مرگ جاسوس سابق کا گ ب صورت میگیرد.
دولت انگلیس در ادامه تحقیقات درباره مرگ عجیب الکساندر لیتویننکو مأمور سابق کا گ ب که در اثر مسمومیت به ماده رادیواکتیو بهصورت تدریجی در لندن مرد، از مسکو خواسته بود تا آندره لوگووی از مأموران مخفی اطلاعاتی روسیه را برای شرکت در جلسه محاکمه این پرونده به لندن تحویل دهد.
اما مسکو از این کار خودداری کرد. وزیر خارجه انگلیس با تأکید بر اینکه هرگونه جرمی باید در چارچوب عدالت مورد پیگیری قرار بگیرد، خبر اخراج دیپلماتهای روس را اعلام کرد.
رسانههای روس اما در واکنش به این اقدام، خودداری مسکو از عدم استرداد مأمور خواسته شده به لندن را با خودداری دولت انگلیس در تحویل دادن بوریس برژنوسکی الیگارش روس مخالف کرملین و احمد زاکایف فرستاده چچنها، مقایسه کردند.
مقامات رسمی روسیه هم این اقدام را بخشی از تلاشهای ضد روس و بهاصطلاح «روسترسانه» خواندند و اعلام کردند که بهزودی به این اقدام واکنش لازم را نشان خواهند داد.
واقعیت این است که در رسانههای مختلف انگلیسی در هفتههای اخیر مطالب بسیار زیادی علیه روسیه و اتفاقات دیپلماتیک و جاسوسی میان این کشور و انگلیس به چاپ رسیده است.
در یکی از مطالب، روزنامه سان که پرتیراژترین روزنامه انگلیسی است نوشت، «ما از دو جنگ جهانی یاد گرفتهایم که در مقابل قلدرها نباید کوتاه آمد. این بزرگترین آزمون پیش روی اروپاییها از زمان جنگ سرد تاکنون است.»
شاید همینطور باشد اما اخراج دیپلماتهای روس اقدام نمادینی است هیچکس انتظار ندارد به دنبال آن، به سرعت گشایشی بهوجود آید و مشکلات حل شود. روسیه در حال بررسی برای انجام اقدام متقابل است و انگلیس در خفا مشغول لابی با شرکای خود در اتحادیه اروپاست تا حمایت آنها را از این اقدام بهدست بیاورد. دولتهای اروپایی هم مانند انگلیس سردرگم شدهاند.
کشورهای اروپایی از یکسو بیشتر از قبل به نفت و گاز روسیه وابسته هستند و از نفوذ مسکو در مذاکرات بینالمللی بر سر موضوعات مهم جهانی مانند کوزوو و ایران آگاهند. از سوی دیگر غرب به کمک روسیه در مبارزه با تروریسم نیاز دارد. به همین دلیل کشورهای اروپایی ترجیح میدهند از رویارویی آشکار با روسیه پرهیز کنند.
اما پوتین در انتظار مبارزه است و از رویارویی استقبال میکند. مسکو هفته گذشته خروج خود را از پیمان محدودیت سلاحهای متعارف اروپا اعلام کرد. این پیمان در پایان جنگ سرد در سال 1990 تصویب و امضا شده بود.
وخیم شدن رابطه میان روسیه با غرب، روزهای تلخ گذشته را به یاد همه میآورد؛ همان روزهایی که دیپلماتهای 2 کشور به تلافی اقدامات دولتها اخراج میشدند. تحلیلگران انگلیسی و اروپایی بروز احساس روسترسی را در میان اروپاییها رد کرده و میگویند، غرب اکنون بیشتر از آنکه از روسیه هراس داشته باشد یا دغدغه این کشور را داشته باشد از پوتین هراس دارد.
در هفتههای اخیر در شرایطی که سیاستمداران دو کشور انگلیس و روسیه به درگیری لفظی میپرداختند، جوامع بازرگانی 2 کشور به رابطه خود بیشتر از گذشته ادامه دادند. این محافل تجاری در انگلیس به دولت هم فشار میآورند تا از برخورد با مسکو بپرهیزد.
روسیه هنوز از انگلیس سرمایهگذاری مستقیم خارجی جذب میکند و اکنون 400 هزار روس در انگلیس زندگی میکنند. دهها شرکت روس هماکنون در بورس لندن سهام خود را عرضه کردهاند.
همه اینها مانع از آن میشود که رابطه میان روسیه و انگلیس به این سرعت و برای مدت طولانی تیره بماند. با این حال بسیاری از اروپاییها بر این باورند که انگلیس اکنون به عنوان نماد غرب در برابر تندرویها روسیه ایستاده است.
تایم/ 17 ژوئیه