اين تصاوير كه در تارنماي فرهنگي مهرگان متعلق به يكي از دوستداران ميراث فرهنگي فارس منتشر شده بر وضعيت سنگ‌نگاره‌هاي برم دلك اشاره دارد.
براساس آنچه در اين تارنما منتشر شده، ريختن پساب‌ها در رودخانه خشك شده كنار نقوش برجسته برم دلك و تخليه نخاله و زباله پاي كوهي كه نقوش برجسته شاهان ساساني قرار دارد وضعيت ناگواري را رقم‌زده است.علاوه بر اين، نقوش برجسته ساساني به سيبل تيراندازي تفريحي براي بوميان منطقه تبديل شده است.
براساس متني كه در تارنماي مهرگان منتشر شده، بوي فاضلاب در محوطه قرارگيري سنگ‌نگاره‌ها زياد است و حتي علف‌هاي روييده شده در محوطه به داخل نقوش برجسته ساساني نفوذ كرده و بخشي‌هايي از آنها را خرد كرده است.
براساس اين مطلب، برخي بوميان و صاحبان كارخانه‌ها نيز گودال‌هايي در زمين و پاي نقوش برجسته فرمانروايان ساساني حفر كرده و نخاله‌هاي ساختماني را در داخل گودال‌ها ريخته‌اند.
باستان‌شناس‌ها مي‌گويند هنوز عرصه و حريم نقوش برجسته در ايران تعيين نشده است.
نقوش برجسته برم دلك پادشاهان ساساني بر ديواره‌هاي كوه در محوطه‌اي باستاني در 8كيلومتري شرق شيراز ديده مي‌شود. اين نقوش در سال 1310و به شماره 71در فهرست آثار ملي كشور به‌ثبت رسيده‌اند.
شاپور يكم ساساني، بهرام پنجم ساساني و به‌گفته برخي باستان‌شناس‌ها بهرام دوم و به‌گفته برخي ديگر نرسي به همراه همسرش ازجمله تصويرهاي موجود در اين نقش‌هاي برجسته برم دلك هستند. گفته مي‌شود دسترسي آسان به سنگ‌نگاره‌ها كه بدون نگهبان هستند موجب تخريب اين سنگ‌نگاره‌ها شده است.
هجوم به نقش برجسته‌هاي ساساني
علي هژبري باستان‌شناس و از شاگردان زنده‌ياد مسعود آذرنوش كه متخصص دوره ساساني و با اطلاع از دوره اشكاني است به همشهري مي‌گويد: 33نقش برجسته ساساني در كشور وجود دارد كه بيشتر اين نقوش در استان فارس قرار دارند و در حال حفاظت هستند و تعداد اندكي نيز در مناطق دور از دسترس هستند كه نگهداري‌شان سخت است. هژبري تأكيد مي‌كند: دخالت‌هاي انساني عامل مؤثر در نابودي نقوش برجسته در كشور هستند.
او با اشاره به نقوش برجسته موجود در تنگ قنديل و برم دلك كه نظارت كمتري بر آنها صورت مي‌گيرد، گفت: متأسفانه عقيده بسيار نادرستي بين مردم ايجاد شده كه نقوش برجسته را مرتبط با گنجينه‌ها و دفينه‌ها مي‌دانند. درحالي‌كه اينگونه نيست. بنابراين دخالت انساني براي نابودي نقوش برجسته بيش از گذشته شده است.
آنطور كه علي هژبري به همشهري گفته است، افكار ايندياناجونزي در ارتباط با نقوش برجسته در ايران ريشه‌هاي اقتصادي دارد و حتي در برخي موارد ته‌مايه‌هاي سياسي دارد و از آنجا كه برخي نمي‌خواهند فرهنگ و تمدن اين كشور سرپا باشد عقايد ايندياناجونزي را بين مردم عادي رواج مي‌دهند تا نقوش برجسته را كه بخشي از تاريخ كشور هستند محو و نابود كنند.
او مي‌گويد: حفاظت از نقوش برجسته برعهده ميراث فرهنگي است و در چند مورد از نقوش نيز بايد تلاش بيشتري براي حفاظت از آنها كرد.
به‌گفته اين كارشناس اداره كل موزه‌ها در سازمان ميراث فرهگي، نقوش برجسته از آنجا كه بخشي از تاريخ به روايت يك شاه ساساني و عقايد مردمان آن دوره بازگو مي‌كند اهميت دارد.
به‌گفته علي هژبري نقوش برجسته در برم دلك و تنگ قنديل در نقاط پرت و حتي صعب قرار گرفته كه نگهداري از آنها را دشوار كرده و بايد تا دير نشده راهي براي حفاظت از آنها يافت.
پاسداري مردمي از نقش‌برجسته‌هاي ساساني
سيامك علي‌زاده، مرمت‌گر آثار، بناها و اشياي تاريخي هم به تارنماي فرهنگي مهرگان گفته است كه مردم خود بايد پاسدار و محافظ بازمانده‌ها و ميراث گذشتگان باشند.
آنطور كه علي‌زاده گفته است براي حفاظت و نگهداري مناسب نقوش برجسته برم دلك بايد اين نقوش و يادگاري‌نويسي‌هاي بر آنها زدوده و محوطه از گياهاني كه در دل سنگ‌ها ريشه دوانده‌اند پاكسازي شود و بعد هم حريم كوچكي براي آن تعيين كرد.
نظر شما