حسین مسافرآستانه چندی پیش به دلایلی از جمله تغییر ساختار در اساسنامه انجمن نمایش کشور استعفای خود را به هیئت امنای این انجمن داده بود که روز یکشنبه 31 تیر مورد پذیرش قرار گرفت.
این استعفا، ششمین استعفای مسئولان هنری کشور است که در طول روزهای گذشته اتفاق میافتد، هرچند برای ردیابی نخستین استعفا در حوزه هنر باید به خانه سینما برویم.
جایی که رضا میرکریمی در آخرین روزهای اردیبهشت پس از حدود 7 ماه پذرش مسئولیت، از مدیر عاملی استعفا کرد، اما همچنان به عنوان هفتمین مدیر عامل خانه سینما با نظر اعضای هیات مدیره در سمت خود باقی ماند.
پس از او این علیرضا رضاداد بود که خبر اسبتعفایش ابتدا در شنیدهها و اخبار غیررسمی منتشر شد و بعد سر از وبلاگها درآورد و بالاخره جنبه رسمی پیدا کرد. رضاداد که آخرین مدیر سینمایی به جا مانده از دولت قبلی محسوب میشد، 3 سال پیش جانشین محمد مهدی عسگرپور شد.
اما خود عسگرپور هم که در یک سال گذشته چهره خبرساز و بسیار فعال هنری کشور محسوب میشد، تقریبا همزمان با رضاداد از معاونت هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران استعفا داد.
عسگرپور که در اوج فعالیتهای گسترده این معاونت از سمت خود کناره گیری کرد، درباره استعفای خود میگوید: «مدیرانی که سالها در حوزه فرهنگ و هنر کار کردهاند میدانند که در این عرصه هیچگاه بحث خوب و بد بودن شرایط مطرح نیست و بیشتر این مسئله مورد نظر است که با تغییر شرایط، وضعیت تا چه اندازه برای کار حرفهای مناسب است؟ اگر مدیر احساس کند قطعه مناسبی برای تیم جدید نیست، کنار میرود تا فرد بهتری در آن تیم قرار گیرد. در حال حاضر تصورم این است که با رویکرد جدید مدیریت شهری در مسائل فرهنگی ـ هنری ممکن است من دیگر مناسب این تیم نباشم.
این تقریبا همان علتی است که رضاداد نیز در نامه استعفای خود مطرح کرده است: «اقتضای ادامه فعالیت و استمرار مدیریت اکنون سینمای کشور این است که عزیز دیگری عهدهدار مسئولیت فارابی شود.»
استعفای رضاداد خیلی زود پذیرفته شد، اما تکلیف جانشینش به علت اعتراض برخی از اعضای بانفوذ جلسه تعیین سرنوشت نظیر مجید مجیدی و سیدمهدی شجاعی به نتیجه نرسید.
با این حال نام مجید شاهحسینی از هم اکنون به عنوان جانشین او پیچیده است. کسی که در روزهای مدیریت جعفری جلوه در شبکه یک سیما مدیریت گروه معارف را برعهده داشته است و دو دوره در انتخاب فیلمهای خارجی جشنواره فیلم فجر فعالیت کرده است.
اما آن سوی میدان، در سازمان فرهنگی هنری که در 2 سال گذشته همواره به عنوان یکی از رقبای جدی فعالیتهای هنری ارشاد مطرح بوده است، استعفای عسگرپور به یکی از جالبترین علتهای استعفا نسبت داده میشود: فشارهای وارد شده از خارج مجموعه شهرداری به قالیباف به این علت که حجم و گستردگی فعالیتهای هنری در شهرداری، فعالیتهای بخشهایی همچون وزارت ارشاد را کمرنگ جلوه داده و این خوشایند مسئولان نبوده است.
جالب آن که عسگرپور این ایده را رد نمیکند: «من نه این نظر را نفی میکنم و نه آن را تأیید میکنم. حداقل آنچه که به من گفته شده این بوده که ارشاد و شورای شهر با ما حس همکاری داشتهاند و ما حس میکردیم وظیفه خود را انجام میدهیم. البته در سالهای بعد از انقلاب همیشه این بحثها وجود داشته و اینها حرفهای امروز و دیروز نیست.»
با این وصف، استعفای همزمان 2 مدیر اصلی فعالیتهای هنری، اگرچه میتواند به شکلهای مختلف تحلیل شود، اما تمام ماجرای استعفاها نبود.
مدیر کل اداره نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی ارشاد نیز خیلی زود از فشارهای غیرمنطقی گله کرده و میگوید: «برای حفظ معاونت سینمایی از فشارهای غیرمنطقی موجود، استعفا را بهترین راه دیدم.»
محمود اربابی ادامه میدهد: «با توجه به شرایطی که وجود دارد و تلاشهایی که در دو سال گذشته برای ارتقای فرهنگی و حفظ سینما انجام دادیم بهنظر میآید هنوز نتوانسته رضایت عدهای را برآورده کند که این باعث فشار بر مجموعه معاونت سینمایی شده است.»
این عده که نظرات گوناگونی درباره شان مطرح میشود، گروهی از منتقدان اصلی اوضاع فرهنگی کشور به ویژه در حوزه سینما هستند که گفته میشود جواد شمقدری از جمله اصلیترین چهرههایش باشد.
چنان که در مقام مشاور فرهنگی رئیس جمهور در این روزها با صراحت درباره استعفاها و شرایط فرهنگی کشور سخن گفته و معمولا هم منتقد بوده است.
این انتقادها که منجر به استعفای رئیس خانه هنرمندان هم شد، همچنان ادامه دارد و میتوان منتظر استعفاهای بعدی نیز بود.