خوش به حالتان اگر کارمند شهرداری هستید؛ بیمه بدون سقف و ماجرای یک بحران

شبگردی دیشب اهالی رسانه به شرکت شهر سالم تهران اختصاص یافت؛ شرکتی که 21 سال است برای رسیدگی به بهداشت و درمان کارکنان شهرداری تاسیس شده و طی این سال ها فعالیت هایش گسترده تر و خدماتش باکیفیت تر شده است.

بیمه ای که سقف ندارد

می پرسید چه خدماتی؟ اول از همه اینکه شهر سالم 20 درمانگاه در 18 منطقه تهران و یک مرکز تصویربرداری پزشکی پیشرفته در منطقه 5 دارد. البته این درمانگاه ها با مجوزهای وزارت بهداشت تاسیس شده و هر درمانگاه یک مسئول فنی دارد که نماینده تام الاختیار وزارتخانه در آن مرکز است. این درمانگاه ها در سال 84 تنها 9 عدد بود، اما در هفت هشت سال اخیر، شهر سالم درمانگاهی در شمال شهر نساخته و بیشتر در جنوب شهر به تاسیس مراکز جدید اقدام کرده؛ جایی که بخش خصوصی انگیزه و توان سرمایه گذاری ندارد. برای مثال برای درمانگاه منطقه 19 در منطقه خلازیل 10 میلیارد تومان هزینه صرف شده است. این مراکز درمانی با بیمه های اصلی شامل خدمات درمانی، تامین اجتماعی و نیروهای مسلح قرارداد دارند و بر اساس تعرفه های آنها از مراجعان هزینه دریافت می کنند. خدمات این مراکز برای کارکنان شهرداری کاملا رایگان و برای مراجعان آزاد بر اساس تعرفه های سالانه وزارت بهداشت است. سرانه شهر سالم برای کارکنان شهرداری پوشش کامل درمانی و بدون فرانشیز است که از مجموع بیمه تامین اجتماعی و تکمیلی کمتر می شود. البته این شرکت تا جایی که بتواند، عمل های جراحی زیبایی را پوشش نمی دهد، اما بیمه درمان شهرداری سقف ندارد.

علاوه بر این شهر سالم با 1500 مرکز درمانی و تشخیصی دیگر هم قرارداد دارد که اگر در درمانگاه های خودش نتواند به کارکنان شهرداری خدمات بدهد، آنها را به این مراکز ارجاع می دهد تا به رایگان مداوا شوند.

600 نفر در این شرکت مشغول به کار هستند، پس می توان علاوه بر خدمات درمانی، به خدمات کارآفرینی این شرکت هم پرداخت. نمونه آن درمانگاه منطقه 15 است که 30 نفر از اهالی همان محله را به کار گرفته است.

اورژانس با دلیوری رایگان!

همچنین شهر سالم یک مرکز اورژانس هم دارد که به قدمت خود شرکت است و این یعنی اینکه اگر ساعت 3 نصفه شب هم شماره تلفن 1842 را بگیرید و به یکی از 4 مرکز شبانه روزی اورژانس شهر سالم زنگ بزنید، کارکنان اورژانس با پزشک بالای سر شما حاضر می شوند. تازه شهرداری 200 بیمار بستری در منزل دارد که رسیدگی به آنان بر عهده اورژانس شهر سالم است. این اورژانس این بیماران را که اغلب مسن یا معلول هستند، برای فیزیوتراپی، ام آر آی، رادیوگرافی و غیره به مراکز تخصصی می برد و باز به منزل باز می گرداند و حتی داروهای آنان را نیز تهیه می کند.

شهر ایمن و تمیز است، آسوده بخوابید!

اینها که گفتیم، همه کار واحد درمان این شرکت بود. واحد بهداشت آن وظایف به مراتب گسترده تری دارد. اگر بخواهیم خلاصه کنیم، کنترل بهداشت هر چیزی در شهر که مسئولیت آن با شهرداری است، بر عهده واحد بهداشت شرکت شهر سالم است. این «هر چیزی» شامل پارک ها، آب آشامیدنی آنها، خیابان ها، مسیل ها، جمع آوری زباله، مبارزه با موش، محل اسکان کارگران و هزار و یک چیز دیگر می شود. بنابراین همانطور که می توانید تصور کنید، این واحد تا 4 و 5 صبح در خیابان ها مشغول بازرسی و دائما در حال تذکر دادن، پلمب کردن، رسیدگی و نظارت است. بر همین اساس است که شرکت های پیمانکاری فضای سبز و خدمات شهری رتبه بندی شده و نحوه رسیدگی آنان به کارگرانشان نیز به شهردار گزارش داده می شود. تازه از وقتی قالیباف شهردار شده، تمام کارگران پیمانکاری خدمات شهری و فضای سبز هم به رایگان چکاپ شده و تا مرز بستری شدن - که بیشتر هزینه های درمان هم تا این مرحله است، چون فرانشیز دارد - به آنها خدمات رایگان ارائه می شود. جالب است بدانید که شهر سالم همین چند وقت پیش به سازمان مدیریت پسماند 3 آمبولانس داده و قصد دارد 2-3 آمبولانس دیگر هم به این سازمان بدهد. برای همین کارهاست که سازمان بهداشت جهانی (WHO) شرکت شهر سالم را به عنوان مجموعه نمونه در حوزه بهداشت انتخاب و به وزارت بهداشت معرفی کرده است.

بهداشت، ایمنی، محیط زیست؛ میراثی برای آینده

اما فعالیت های شهر سالم به اینجا ختم نمی شود. شاید مهمترین بعد کار این شرکت، طراحی و استقرار سامانه مدیریت یکپارچه بهداشت، ایمنی و محیط زیست باشد؛ سامانه ای که اختصارا HSE خوانده می شود و به دنبال استقرار ضوابط و استانداردهای سه حوزه مهم فوق در تمام فعالیت های جاری در شهر است. دبیرخانه شورای عالی بهداشت، ایمنی و محیط زیست در شرکت شهر سالم قرار دارد و حسن علی غفاری، مدیرعامل این شرکت، دبیر این شورا است. طبق ضوابط این شورای عالی، تمام فعالیت های شهرداری و پیمانکاران آن طوری طراحی شده که باید پیوست HSE را هم مثل سایر پیوست های اجتماعی، فرهنگی و ... داشته باشد و پروژه های خود را به نحوی توجیه کنند که مشخص شود هیچ یک از سه مقوله بهداشت، ایمنی و محیط زیست بر اثر اجرای پروژه آسیب نمی بیند.

برای همین منظور 32 دستورالعمل HSE طراحی و به پیمانکاران و دستگاه های عمرانی شهرداری ابلاغ شده و پیمانکاران موظف شده اند موقع گرفتن پیمان، واحد HSE خود را معرفی کنند. شورای عالی HSE با چهار دانشگاه شامل دانشگاه تهران، صنعتی شریف، آزاد و یک دانشگاه صنعتی همکاری دارد و از مستندات صنعت نفت و کشتیرانی به عنوان پیشروان HSE در کشور برای الگوسازی در شهرداری استفاده کرده است. اما با تغییر خطراتی که شهر و کشور را تهدید می کند، موضوعات HSE و نحوه مقابله با این خطرات نیز مدام در حال تغییر است و لازم است استانداردهای HSE نیز مرتب به روز شود.

یک درمانگاه، 5 هزار نفر در روز

اما برایتان بگویم از درمانگاه منطقه 5 و مرکز تصویربرداری پیشرفته‌اش؛ درمانگاهی با 5 هزار مراجعه کننده در روز و مرکز تصویربرداری با 600- 700 مراجعه کننده رادیولوژی، سونوگرافی، ام آر آی، رادیوگرافی، سی تی اسکن، سنجش تراکم استخوان و خدمات پاراکلینیکی مثل آزمایشگاه، فیزیوتراپی و داروخانه. نکته مهم این است که این مرکز تصویربرداری بر خلاف بسیاری از مراکز دیگر که فیلم های بی کیفیت دست مردم می دهند، بهترین فیلم ها را تهیه می کند که ارزش تشخیصی آن بسیار بالاست و حتی در دوران اوج تحریم ها، فیلم هایی به ارزش یک میلیارد تومان پیش خرید شد. همین باعث شده که مراکز درمانی دیگر هم بیماران خود را به این مرکز تصویربرداری ارجاع می‌دهند، خصوصا که این مرکز 24 ساعته به خدمات رسانی مشغول است.

ماجرای یک بحران

حتما همه حادثه واژگونی اتوبوس پیمانکار شرکت واحد را به خاطر دارید؟ چندان از آن اتفاق تلخ که تعدادی از هموطنانمان را کشت و مجروح کرد، نمی گذرد. شبی که توانایی‌های واقعی و عملیاتی شرکت شهر سالم به محک گذاشته شد و به گفته مدیرعامل شرکت، شهر سالم سربلند از این آزمایش بیرون آمد. در این حادثه هیچ یک از دستگاه های درمانی دیگر به کمک شهرداری نیامدند و حتی مصدومان بعد از 12 یا 16 ساعت که از بیمارستان های دیگر به بیمارستان مدائن انتقال داده شدند، لباس خاکی و گل آلود داشتند! بعضی از مسافران اتوبوس مرگ، از شهرستان آمده بودند و جایی برای اقامت نداشتند که برای آنها محل اسکان در نظر گرفته شد. لباس و کفش برخی از آنان در تصادف پاره شده بود که برایشان تهیه شد. پدر و مادر یکی از بیماران بدون هماهنگی او را به بیمارستان آتیه انتقال داده بودند و برای این کار، 15 میلیون تومان از همسایه خود قرض گرفته بودند که مدیرعامل شهر سالم با پیگیری از 20 بیمارستان، آن‌ها را پیدا کرد و در جا 15 میلیون قرضی را به آن‌ها پرداخت کرد. هزینه پیوند گوش دختر جوان کارگر خیاطی که گوش خود را در این حادثه از دست داده، هر چقدر بشود، توسط شهر سالم پرداخت خواهد شد و ... همه اینها برای چه؟ چون قالیباف همان شب پشت تلفن به غفاری گفت صفر تا صد درمان مصدومان با توست!

بیمارستانی که فراموش شد

شاید یادتان نباشد، پنج شش سال پیش بود که با هیاهو و سر و صدای بسیار، طرح ساخت یک بیمارستان بحران در منطقه 4 تصویب و برای آن بودجه در نظر گرفته شد تا در بحران های بزرگ پایتخت مثل زلزله، بتواند جوابگوی حادثه دیدگان باشد. اما بعد از مدتی بیمارستان بحران به دست فراموشی سپرده شد و دیگر خبری از آن نشد. این ماجرا را مدیرعامل شهر سالم شرح می‌دهد:

«آن زمان بیمارستان بحران در منطقه 4 جانمایی و مجوزهای لازم اخذ و حتی نام آن به عنوان بیمارستان پایتخت انتخاب شد. طراحی این پروژه به این صورت بود که با سرمایه گذاری بخش خصوصی ساخته شود. اما بخش خصوصی انگیزه سرمایه گذاری در این منطقه را نداشت. شاید اشتباه ما از اول همین بود که به دنبال بخش خصوصی رفتیم، در حالی که برای چنین کاری باید خودمان آستین بالا می زدیم. البته یک مانع بر سر این کار این بود که ما برای ساخت این بیمارستان تنها یک میلیارد تومان بودجه داشتیم، در حالی که هر تخت فوق تخصصی 50 متر فضا لازم دارد. بنابراین یک اشتباه دیگر این بود که باید به دنبال دریافت بودجه بیشتری از شورای شهر می رفتیم. اما آن زمان شهرداری درگیر پروژه های بزرگ شهری مثل تونل نیایش، پل صدر و ... بود و بودجه لازم برای بیمارستان بحران در نظر گرفته نشد. اما شاید باز هم ما کوتاهی کردیم که پیگیر بودجه نشدیم. با این همه، اکنون با دستور قالیباف قرار شده مکان دیگری برای ساخت بیمارستان جانمایی شود و این کار با بودجه شهرداری انجام شود».

بنابراین اگر در تهران بحرانی اتفاق بیفتد، در حال حاضر تنها می توان روی درمانگاه چیتگر حساب کرد، درمانگاهی که به گفته غفاری اصلا برای درمان و بستری در نظر گرفته نشده و تنها برای تریاژ و انتقال بیماران به سایر مراکز درمانی یا سایر شهرها با هلی کوپتر یا وسایل دیگر طراحی شده است. برای همین است که تنها 2 تخت آی سی یو دارد و شاید بتوان گفت «اگر در تهران زلزله بیاید، باید بنشینیم و بزنیم توی سرمان!»

مدیرعامل چه می گوید؟

• درمانگاه‌های ما همه به صورت سیستمی به یکدیگر متصلند و من از اتاق خودم می‌توانم ببینم فلان درمانگاه چند مراجعه کننده دارد، چقدر پول در صندوقش هست و کدام کاربر پشت میزش نیست.

• گاهی برای یک بیمار هشتاد ساله کلی هزینه می‌کنیم، در حالی که می‌دانیم دارد می‌میرد، اما برای ما مهم این است که هر کاری می‌توانیم، برای درمان وی انجام بدهیم.

• قالیباف دستور داده بیمه شدگان تامین اجتماعی که کارمند رسمی شهرداری هم نیستند، در صورتی که سرطان یا بیماری خاص دارند، اگر تامین اجتماعی نتوانست داروی آنها را تهیه کند، ما این کار را انجام بدهیم.

• کارکنان شهرداری در تمام داروخانه های سطح شهر می توانند به رایگان داروهای خود را تهیه کنند.

• بسیاری از زنان سرپرست خانوار که دچار سرطان سینه بوده اند، توسط شهر سالم درمان شده اند.

• به جز مرکز تصویربرداری منطقه 5، بخش های داروخانه، فیزیوتراپی و سایر بخش های پاراکلینیکی مراکز درمانی شهرداری به بخش خصوصی واگذار شده است.

• تعرفه مراکز درمانی شهر سالم به عنوان یک نهاد عمومی غیردولتی، به دستور تامین اجتماعی چیزی بین تعرفه بخش خصوصی و دولتی است.

• اگر نیازمندان واقعی به مراکز درمانی ما معرفی شوند، تا حد امکان به آنها کمک می کنیم.

• آلودگی ورودی به آب پارک های شهر تهران نداشته ایم. آب شرب شهری را نمونه گیری نمی کنیم، ولی بعید می دانم آلوده باشد.