آیه الله محتوای کنی به لقاء خدا پیوست در حالیکه خاطره شیرین و بجای ماندنی رفتار پدرانه ایشان بر کام ها نشسته است و تصویر متفاوتی از جایگاه روحانیت را ترسیم نموده است. جایگاهی که برای همه سلیقه ها و گرایش های سیاسی و برای همه سطوح ایمانی جامعه اعم از آنان که بر قله های ایمان قرار گرفته‌اند و کسانی که صبوری و بردباری راه پرسنگلاخ ایمان را ندارند، برای همه انسان های معمولی و همه فرهیختگان، روشنفکران، دانشمندان و مومنان روزگار ما یک نقطه امید و یک پناه امن تلقی می شد.
آیه الله مهدوی کنی، از جنس جامعیت بود، فقیه و اندیشمند بود، غفور با گذشت بود، کریم و رحیم بود، صبور و بردبار بود، حکیم و بصیر بود و در جای خود مصداق اسماء جلال بود، مانع و جلیل بود، بر سر ظالمان قهار و جبار بود و سیره مبارزاتی او حکایت از جمع بین اضداد می کرد.
آیه الله مهدوی کنی شخصیت زمان شناس بود که در زمانه ای که بسیاری در فکر توسعه حوزه های سنتی بودند، دانشگاه امام صادق علیه السلام را پایه گذاری کرد که محملی برای تربیت اندیشمندان و متفکران مسلمان برای امروز روزگار ما بود. شاید بتوان پنج خصلت ملکوتی و الهی را در شخصیت آن عزیز همام برجسته نمود:
1. تقوا و پاکی: ایشان همواره از نگرش، رفتار و کنش فردی و اجتماعی برخوردار بوند که بازتاب آن آرامش برای خود و دیگران بود. این جنس از آرامش آفرینی متعلق به مردان خداست، متعلق به کسانی که متصل عالم ملکوتند و از آن مرجع نفس می گیرند و نفس می دهند.
2. حکمت و جامعیت: حکمت الهی از یک دل سپاری به خدا برمی خیزید و افق معنادار، هدفمند، معطوف به نیازهای زندگی، رافع احتیاجات مردم و معطوف به صلح و جمع گرایی را تامین می کند. ایشان در دسته بندی ها نمی گنجید و علیرغم تمایلات خاص، به خاص گرایی محدود نمی شد و از جامعیت همه جانبه نگرانه و حکیمانه که پناهی برای همگان افراشته می کرد، برخوردار بود.
3. مقاومت و بردباری در راه خدا: به شهادت و قضاوت همه همراهان و همرزمان و شاگردان ایشان، آیه الله مهدوی کنی، از روحیه‌ای مقاوم و صبورانه در راه تحقق آرمان های الهی و در مصداق متعین آن یعنی انقلاب اسلامی تا مرز رسیدن به تمدن بزرگ اسلامی برخوردار بود. اعوجاجی در راه رفتن و مشی کردن ارزش های انقلاب اسلامی نداشت، علیرغم جایگاه بزرگ علمی و معنوی در آستان امام و رهبری حکیم انقلاب اسلامی همچون شاگردی متواضع راه می رفت و همکار، همساز و همراز بود و علیرغم داشتن سلیقه های متفاوت، فهم عمیق و جامعی از نظام ولایی داشت، لذا پای در جای پای رهبری می گذاشت و حافظ معانی و ارزش های بزرگ انقلاب اسلامی بود.
4. دوستی و برادری: آنچه نفس های همه را تند می کند، بغض در گلو ایجاد می کند و اشک ها را در فراق عزیزان جاری می کند، دوستی و برادری است. در فراق انسان ها پاک و مومن، که از حقیقت بزرگ در هستی برخوردار هستند همگان غصه دار می شوند، چرا که فقدانی در هستی حقایق این جهانی که از جنس حقیقت هستی است بوجود می آورد. در روزگار ما برادری ها، پدری ها، دوستی ها و دلسوزی های از جنس خدا کم رنگ شده است و عصبیت های حزبی و جناحی چنان هاله ای از ابهام را بین همرزمان دیروز و انگیزه ها و هیجانات امروز ایجاد کرده است که کلمات را دچار شرک و بدگوئی کرده است. انسان های بزرگی همچون آیه الله مهدوی کنی که نشان از خدا داشتند، دلگرم کننده جمعیت های بزرگ بودند.
5. با قدرت و رهیده از قدرت بودن: منها کردن خود و دل به خدا سپردن امری است که برای هر کس امکان پذیر نیست مگر شیرینی و حلاوت با خدا بودن را درک کرده باشد. قدرت رنگ انسان ها، گفتار و کردار انسان ها را تغییر می دهد. قدرت بازی و قدرت گرایی، مسیری است که حتی اگر در راه ایجاد حکومت اسلامی وارد رویه و مسیر زندگی انسان شود، موجب جدا شدن از خدا و مردم می شود و پیامدهای نامیمون بسیار را بدنبال خواهد داشت. قاعده حقیقت بر توحید استوار است و قدرت لایزال متعلق به خداست و قدرت ماندگار، قدرتی است که منشاء سلامت و کردار نیک و آرامش برای همگان شود. آن مرد بزرگ با قدرت بود ولی دور از پیرایه های قدرت بود، چون لااله الا الله را همواره مبنای نگاه و عمل قرار داده بود و موفق به منها کردن خود در همه شرایط و جایگزین کردن رضای خدا در همه مراحل و مراتب مختلف زندگی شده بود.
باشد که امام صادقی ها راه جامعیت و رمز ماندگاری آیه الله مهدوی کنی را ادامه دهند و منشاء بزرگی برای توسعه ارتباطات سالم، صالح، آرامش بخش همراه با صلح، دوستی و برادری که نیاز بزرگ زمانه ماست، باشند که البته هستند.
آیه الله مهدوی کنی از دار فانی به دار ماندگار و جاودانه منتقل شد و بطور حتم آثار باقی و صالحانه ایشان در این جهان نیز ماندگار خواهد ماند.
از خدای سبحان همجواری با مصداق تام انسان کامل یعنی پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و اله و امام علی علیه السلام و فرزندان گرامشان را آرزومندم
عاش حمیدا و مات سعیدا
*سعید رضا عاملی استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران
نظر شما