به گزارش مهر، وال استریت ژورنال در گزارش خود که به قلم "جی سولمون" و "ماریا ابی حبیب" نوشته شده آورده است: بنا بر گفتههای مقامات ارشد آمریکایی و عربی، دولتهای آمریکا و ایران که در موضوع هستهای وارد مذاکره مستقیم شده و هر دو با تهدید مشترکی به نام داعش مواجه هستند در یک سال گذشته در مسیر تنش زدایی گام گذاشتهاند.
این تغییر استراتژی موجب شده تا توازن قوا در منطقه به هم بخورد و ترس همپیمانان آمریکا در منطقه همچون عربستان سعودی و امارات متحده عربی را موجب شود. زیرا رهبران اعراب تهدیدات ناشی از ایران را مساوی و یا حتی بیشتر از تهدیداتی میدانند که توسط داعش بوجود میآید.
از سوی دیگر اسرائیل نیز بطور مرتب میگوید که آمریکا به موجب مذاکره با ایران موضع قبلی خود در قبال تهران را تغییر داده و دیگر اهمیت چندانی به تحرکات ایران در خاورمیانه که به اعتقاد تل آویو موجب بیثباتی در منطقه میشود، نمیدهد.
در یک دهه گذشته واشنگتن و تهران بطور گستردهای بواسطه تلاش برای گسترش حضور خود در افغانستان، عراق، لبنان، و سوریه با یکدیگر در ستیز بودند و در این میان تحولاتی همچون سرنگون شدن صدام در عراق و وقوع بهار عربی (بیداری اسلامی) در منطقه و اظهارات مقامات امریکایی مبنی بر روی میز بودن گزینه نظامی برای از بین بردن فعالیت هستهای ایران موجب شده بودند تا روابط ایران و آمریکا دوران پرتنشی را سپری کند. اما در ماههای اخیر تغییراتی در رفتار هر دو کشور رخ داده است که در نتیجه آن شاهد انتقال آرام قدرت در بغداد و کابل بودیم و همچنین آغاز جنگ علیه داعش در عراق و سوریه نیز در نتیجه همین تغییر رفتار بوده است.
علاوه بر آن آمریکا موضع خود در مورد مهمترین متحدان ایران همچون حماس، حزبالله لبنان و دیگر گروههای فلسطینی را نیز نرمتر کرده و دیپلماتهای آمریکایی از جمله "جان کری" وزیر امور خارجه ایالات متحده، در ماه جولای با مقامات حماس برای برقراری آتش بس میان نوار غزه و اسرائیل به گفتگو نشست. البته گفتگوی کری با مقامات حماس با میانجیگریهای ترکیه و قطر انجام گرفت.
علاوه بر این موارد به گفته مقامات آمریکایی و لبنانی، آژانسهای اطلاعاتی آمریکا به صورت مرتب خبرها و اطلاعاتی را در مورد تهدیدهای گروههای سنی افراطی از جمله تحرکات جبهه النصره در نزدیکی مرزهای لبنان، در اختیار افراد نزدیک به حزبالله قرار دادهاند.
وال استریت در ادامه به صراحت مینویسد که این رویکرد آمریکا در قبال گروههای مقاومت موجب نگرانی بیش از حد اسرائیل و حتی کشورهای عربی شده بطوری که برخی نگران افزایش نفوذ حماس در سرزمینهای فلسطینی به موجب آن هستند.
"ولی نصر" رئیس دانشکده مطالعات پیشرفته بینالملل دانشگاه جان هاپکینز که پیشتر از مشاوران دولت اوباما محسوب میشد، در این رابطه میگوید: این نشان میدهد که اگر چه ما (آمریکا) ترکیه و کشورهای عربی را به عنوان متحدان نزدیک خود میدانیم، اما منافع و سیاستهای ما با ایران در یک راستا قرار دارد. این یک واقعیت ژئواستراتژیک در این برهه زمانی است.
وال استریت در ادامه مینویسد: با وجود این تحولات اما مقامات دولت اوباما میگویند آنها سیاستهای منطقهای آمریکا در منطه خاورماینه و یا استراتژی مبارزه با داعش را بصورت مستقیم بر اساس همکاری با ایران تدوین نکردهاند و تحریمهای واشنگتن علیه ایران، حزبالله و حماس همچنان پابرجا هستند.
به گفته مقامات آمریکایی، مذاکرات هستهای که از سال گذشته آغاز شده نیز میتواند به برقراری ثبات در خاورمیانه و همچنین افزایش فهم و شناخت کشورها از یکدیگر کمک کند.
"وندی شرمن" معاون وزیر امور خارجه آمریکا و مذاکره کننده ارشد این کشور در گفتگوهای 1+5، نیز در این رابطه میگوید: اگر رهبران هر دو کشور قدر این موقعیت ایجاد شده را بدانند آنگاه جهان به مراتب مکان بهتری از مکان فعلی خواهد شد.
در آن سوی میدان مقامات ایرانی از جمله رئیس جمهور این کشور، نیز میگویند که امکان همکاریهای بیشتر میان تهران و واشنگتن از جمله در مورد داعش وجود دارد البته به شرطی که موضوع هستهای ایرن حل شود.
در این میان اما منتقدان کاخ سفید شامل اسرائیل و کشورهای عربی وضعیت را اینطور ارزیابی میکنند که دولت اوباما برای ثبت رکورد در سیاست خارجی اوباما قصد انجام توافق هستهای با ایران را دارد.
"اسکات مودل" از ماموران سابق سازمان سیا (سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا) که اکنون در موسسه مطالعات استراتژیک و بینالملل در واشنگتن مشغول به کار است در این رابطه میگوید: حکومت ایران انقلابی است و نمیتوان تا حد زیادی به آن نزدیک شد در نتیجه من نگران هر نوع آشتی و مصالحهای هستم. من معتقدم آنها (ایران) در مورد تعدادی از موضوعات وارد بحث شدهاند که منافع آمریکا در آنها قرار دارد.
در ادامه مطلب وال استریت آمده است: از زمان ریاست جمهوری جرج بوش بویژه پس از حمله آمریکا به عراق در سال 2003 میلادی عراق تبدیل به مرکز جنگ نیابتی میان ایران و آمریکا شد و البته در این جنگ سپاه قدس ایران به رهبری سردار "قاسم سلیمانی" نقشی ویژه داشت، اما از ماه آگوست سال جاری که آمریکا عملیاتهای خود در عراق را از سر گرفت سپاه قدس به گروههای شبه نظامی عراقی که با آنها در ارتباط بود دستور داده که در پی حمله و یا ضربه زدن به نیروهای امریکایی نباشند. به گفته دیپلماتهای آمریکایی، گروههای شیعه عراق قصد حمله به مراکز آمریکایی در بغداد از جمله سفارت آمریکا را داشتند که سردار سلیمانی به شدت با آن مخالفت کرده است.
وال استریت در ادامه با اشاره به مخالفتهای اسرائیل و کشورهای عربی با این سیاست دولت اوباما مینویسد که این استراتژی کاخ سفید مخالفانی را نیز در داخل آمریکا دارد اما با این وجود اوباما بر روی ادامه این استراتژی تاکید دارد.
این روزنامه در پایان مینویسد: البته این وضعیت قابل برگشت است و در حالیکه امکان رسیدن به توافق جامع هستهای تا تاریخ 24 نوامبر 50-50 است اگر این توافق حاصل نشود آنگاه احتمال بازگشت تنش به روابط تهران و واشنگتن بسیار زیاد خواهد بود.
نظر شما