به گزارش روابط عمومی فرهنگسرای نیاوران در این مراسم، شعرا، نویسندگان و منتقدان نامی کشور همچون محمد علی بهمنی، دکتر اسماعیل امینی، غلامرضا طریقی ، مهدی فرجی، محمد سعید میرزایی، امیر صباغ و سید عباس سجادی مدیرعامل بنیاد آفرینش‌های هنری نیاوران حضور یافتند.
محمد سلمانی، رئیس کانون ادبی نیاوران در ابتدای این مراسم ضمن خوش آمدگویی به حضار با اشاره به اهمیت مجالس شعر عاشورایی گفت: شعر عاشورایی، نوعی شعر آئینی است و اینگونه شعر بیشتر در ارتباط با مسائل معنوی و کرامات انسانی است. شعر عاشورایی که یک شاخه ای از شعر آیینی است ، در واقع در مورد وقایع عاشورا و حوادثی است که بر سید الشهدا(ع) گذشت.
سابقه شعر عاشورایی در واقع از همان آغازی که حضرت از مدینه حرکت میکند با ایشان همراه است. شعر عاشورایی را می‌توان حتی در میدان جنگ و مبارزات شهدا هم مشاهده کرد. اینگونه اشعار در غالب غزل از لب‌های مبارک شهدای کربلا جاری میشود منتها در ادبیات فارسی تا قرن سوم در رابطه با عشورا سکوت است و هیچ شعری پیدا نمی‌شود که در این رابطه صراحتا در رابطه با وقایع عاشورا صحبت کند اما در زمان عزالدین دیلمی در زمانی که آل بویه بر بخش‌هایی از عراق و ایران حکومت می کردند اولین بار ایشان به بغداد می‌آید و عزای عمومی اعلام میکند. از آن تاریخ به بعد عزاداری ها شکل گرفته و در دوره های بعدی تاریخی هم دیده میشود.
سلمانی با بیان اینکه عزاداری برای امام حسین در توده‌های مردم رسوخ کرد و در اواخر دوره دیلمیان همه ساله برگزار می‌شد افزود:در دوره صفویه عزاداری شکل گسترده‌ای به خود می‌گیرد و همه گیر میشود و به هین خاطر با آسیب‌هایی رو به رو میشود که در شعر ها می بینیم و گاها شعر هایی که در این زمینه خوانده میشود زیاد مناسب نیست و باید اصلاحاتی در آنها صورت پذیرد.
پس از سخنان رئیس کانون ادبی نیاوران، محمد علی بهمنی شاعر نام آشنا ابیاتی از اشعار عاشورایی خودش را برای حاضران قرائت کرد.
در ادامه مراسم دکتر اسماعیل امینی در ارتباط با شعر عاشورایی و آسیب‌های آن با اشاره به داستانی در مثنوی معنوی گفت:شعر عاشورایی از میدان جنگ شروع میشود در واقع از همان رجز ها. در رجزها خودشان را معرفی میکردند نسبشان با رسول خدا و حضرت زهرا را بیان می کردند و دلیل قیام را گاهی در این رجز ها ذکر میکردند چون این بیم بود که در رابطه با خاندان پیامبر و و انگیزه این قیام تحریف صورت پذیرد. در روزگاری که شیعه اقلیت است بحث اصلی شعر عاشورایی همین اعلام هویت‌ها و انگیزه‌هاست. این که فرزند رسول خدا را آنجا شهید کردند این که کسی که قیام کرده بود به انگیزه قیام برای اصلاح امت جدش به شهادت رسیده است بعدها که شیعه غالب میشود رسیدن به این بخش کم رنگ تر میشود و و بخش عاطفی پررنگ‌تر میشود. مثلا در ترکیب بند مشهور محتشم خیلی نشانی از ابیات عقیدتی نیست و بیشتر به ماجرای انقلاب امام حسین نگاه عاطفی است.
دکتر اسماعیل امینی بعضی از ترانه‌ها و شعرهایی را که در این زمینه در جامعه رواج پیدا کرده نامناسب ارزیابی کرد و گفت:ماجرای عزاداری باید موجبات تعالی انسانی و تسویه روح شود اما می‌بینیم که گاهی این هدف کمرنگ شده است. موضوع دیگری پیرامون شعر آیینی اهمیت سادگی شعر است. سادگی را باید از ابتذال دور کنیم بلکه سادگی به معنی مردم پسند بودن و ساده بودن است ، نه سطحی بودن. سادگی در بیان شاعرانه و نوحه خوانی بسیار کار سختی است کار کسانی است که تجربه و سواد بالایی در این زمینه دارند و اغلب شاعران بزرگ دردوران کمالشان به این مرتبه در شعر سرایی می‌رسند.
این استاد ادبیات شعر شاعرانی چون فروغ فرخ زاد ، شاملو، سپهری و ... را در دوران کمالشان بسیار ساده دانست و گفت:این خطا هست که غالبا عنوان می‌کنند اگر شعر و یا نوحه سطحی گفتیم لابد ساده گفتیم و به زبان مردم . به زبان ساده گفتن و به زبان مردم سخن گفتن مهارت و کمال زیادی می‌خواهد و کار بزرگانی چون استاد بهمنی و سلمانی است که زبانشان با ضمیرشان و ضمیرشان با زندگی مردم گره خورده است.
در ادامه برنامه شعرایی همچون سعید میرزایی، غلامرضا طریقی، مهدی فرجی، مهدی زارعی و فاطمه زینالی به قرائت اشعار عاشورایی پرداختند و حال و هوای معنوی بر فضای مجلس حاکم شد.
همچنین در بخش پایانی این نشست ،محمد هاشم احمدوند همراه با نوای نی به اجرای قطعاتی از اشعار عاشورایی پرداخت.
نظر شما