مترجم در بخشی از پیشگفتار این کتاب آورده است: امروزه هر کس که کمی علاقهمند به انتشار رویدادهای اطرافش باشد، کانالها و راههای انتشارِ اخباری در اختیار دارد که نهتنها از او یک ناشر بالقوه میسازد، بلکه در بسیاری موارد میتواند او را تبدیل به یک منبع خبری دستِ اول کند. به کمک رشد سریع، فراگیر و روزافزون تکنولوژیهای جدید و همچنین به لطف در دسترسبودن ابزارهای ارزانقیمت، اما پیشرفته و بیشمار (مثلِ موبایلهای هوشمند و تبلتها)، تعداد زیادی از شهروندان آماتور و غیرحرفهای میتوانند در هر لحظهای که اراده کنند تبدیل به روزنامهنگار، عکاس یا فیلمبرداری شوند که رویداد مستندی را ثبت و به سراسر جهان مخابره میکنند. این امکانِ انتشارِ گسترده، آسان و ارزانِ اخبار از سوی شهروندان یکی از نشانههای دموکراسی و دموکراتیکشدن فضای رسانهای است.
مقالههای انتخابشده در این کتاب بیشتر درباره شهروند روزنامهنگار بهمثابه مشارکتکننده مدنی در یک دموکراسی و روزنامهنگاری شهروندی بهمثابه تکنیکی از روزنامهنگاری بحث میکند. این کتاب دربرگیرنده هفت مقاله از نویسندگان و استادان برجسته در حوزه روزنامهنگاری شهروندی است.
نخستین مقاله انتخابشده در این کتاب از لوک گود، استاد رسانههای جدید دانشگاه اوکلند در نیوزیلند است که «اجتماعیشدن خبر، روزنامهنگاری شهروندی و دموکراسی» را مورد بحث و بررسی قرار داده است. او در این مقاله به بررسی پدیده اجتماعیشدن خبر تحت عنوان «فراروزنامهنگاری» میپردازد. او استدلال میکند، در عینحال که اجتماعیشدن خبر با روزنامهنگاری شهروندی تاحدودی کارکردی متفاوت دارد، اما این تفاوت همواره چندان روشن نیست. بررسی رابطه بین روزنامهنگاری شهروندی و اجتماعیشدن خبر با این استدلال صورت میگیرد که به روشنشدن پیامدهای بالقوهای کمک کند که یاریبخش دموکراسی و حوزه عمومی هستند.
دومین مقاله از زیزی پاپاچاریسی، استاد ارتباطات سیاسی و تکنولوژیهای جدید در دانشگاه ایلینوی شیکاگوست با عنوان «شهروند پیام است: روشهای جایگزین مشارکت مدنی». او در این مقاله به این موضوع میپردازد که چگونه میتوان بدبینی و بیاعتمادی به اشکال سنتی فعالیتهای سیاسی را پشتسر گذاشت و مدلهای جدیدی از فعالیت مدنی را تجربه کرد که در آن شهروندان به کمک رسانههای جدید بتوانند به «دروازهبان» یا «دیدهبان» رسانهها تبدیل شوند و نقش فعالی در حیات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه و سرنوشت خود برعهده گیرند.
مقاله سوم با عنوان «تولید روزنامهنگاری شهروندی یا تولید روزنامهنگاری برای شهروندان: یک مدل چندرسانهای جدید برای افزایش فهم اخبار پیچیده» از رونالد یاروس، استاد ارتباطات جمعی دانشگاه مریلند امریکاست. در این مقاله پرسش این است که شهروندان چگونه و چرا باید با تخصص محدود در مسائل خبری پیچیده رسانهای درگیر شوند که گزینههای بسیار زیاد دیگری را عرضه میکنند. مدل جدیدِ شناختی بهنام پیآیسیکی که در این مقاله پیشنهاد میشود، میکوشد تا با این فرض به پرسش مذکور پاسخ دهد که بیشتر شهروندان در صورتیکه محتوا بهصورت ساختارهایی چندرسانهای، منسجم و شخصیشدهتر عرضه شود، مسائل پیچیده را بهتر درک خواهند کرد. البته، این مدل پیشنهادشده در اینجا متوقف نمیشود. این مقاله، پژوهش سنتی را با مفاهیم تازهتری ترکیب میکند تا مدل یکپارچهتری بهدست آید و تولید کارآمدتر خبر توسط شهروندان و حرفهایها را تسهیل کند و در نتیجه درک آن خبر را گسترش دهد.
مقاله بعدی تحت عنوان «محتوای تولیدشده توسط کاربر و ارزشهای روزنامهنگارانه» نوشته مشترکِ جین سینگر، استاد دانشکده روزنامهنگاری و ارتباطات جمعی در دانشگاه آیووای امریکا و نیز استاد مدعو در دانشکده روزنامهنگاری، رسانهها و ارتباطات دانشگاه مرکزی لنکشایر و یان اشمن، استاد دانشکده بازرگانی دانشگاه مرکزی لنکشایر انگلستان است. این مقاله به بررسی و گنجاندهشدن محتوای تولیدشده توسط کاربر و ارزشهای روزنامهنگارانه (مانند صحت، استقلال و خودمختاری، و پاسخگویی) در روزنامه گاردین و وبسایت محبوب و پُرطرفدار بینالمللیاش میپردازد.
اکسل برانز، استاد روزنامهنگاری و رسانههای جدید در دانشگاه تکنولوژی کوئینزلند استرالیا، در مقاله پنجم که «وبلاگهای خبری و روزنامهنگاری شهروندی: دستورالعملهای جدید برای روزنامهنگاری الکترونیکی» نام دارد به بررسی این موضوع میپردازد که پیدایش وبلاگنویسان و کاربرـ تولیدکنندگان در نتیجه تغییرجهت بهسوی محیطهای رسانهای عادلانهتر امکانپذیر میشود، زیرا به همه مشارکتکنندگان امکان میدهد تا هم اطلاعات را دریافت و هم آن را ارسال کنند و این کار را بر پایهای تقریباً برابر انجام میدهند.
مقاله ششم از آلفرد هرمیدا، پژوهشگر حوزه رسانههای دیجیتال و استاد گروه روزنامهنگاری و ارتباطات جمعی در دانشگاه تامپر فنلاند است، با عنوان «توئیتِ اخبار: جریان رسانههای اجتماعی و عمل روزنامهنگاری». توئيتر یکی از پُرطرفدارترين سرویسهای رسانههای اجتماعی در جهان است كه زمينه مناسبى را براى فعاليتهای روزنامهنگاران شهروند و نیز گسترش پديـده روزنامهنگاری شهروندى فراهم آورده است.
مقاله هفتم و پایانی نیز با عنوان «روزنامهنگاری مبتنی بر ویکی» نوشته پُل برادشاو، استاد روزنامهنگاری آنلاین و رسانههای جدید در دانشگاه شهر بیرمنگام انگلستان است که در آن به کاوش در انواع و رویههای عملی روزنامهنگاری مبتنی بر ویکی و همچنین نقاط قوت و ضعف این گونه جدیدِ روزنامهنگاری میپردازد.
چاپ نخست کتاب «روزنامهنگاری شهروندی و دموکراسی» را انتشارات ثانیه با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه، ۲۳۲ صفحه و به بهای ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان روانه پیشخوان کتابفروشیها کرده است.
نظر شما