اولین کتاب این مجموعه روزنامهنگاری آنلاین نوشته علیرضا کتابدار است. این كتاب به روزنامهنگاری آنلاین و قواعد آن در شبکه جهانی اینترنت برای روزنامه‌نگاران می‌پردازد.
روزنامهنگاری آنلاین متضمن تحویل خبر از طریق یک رسانه شبکه‌‌ای‌شده دیجیتال است. روزنامهنگاری آنلاین از جنبه کاربردی از گونه‌های دیگر روزنامهنگاری متمایز میشود، زیرا به‌صورت ترکیب‌شده از تکنولوژی استفاده می‌کند. روزنامه‌نگار آنلاین باید در این‌باره تصمیم بگیرد که کدام قالب رسانه‌ای به بهترین شكل یک گزارشِ معین را بیان می‌کند (چندرسانه‌ای‌بودن)، باید برای گزینه‌هایی جا باز کند تا عموم در آن پاسخ بدهند، بعضی گزارش‌ها را به‌صورت متقابل و تعاملی و یا حتی به‌صورت اشتراکی پخش کند (تعاملی‌بودن) و باید شیوه‌های ارتباط آن گزارش با گزارش‌های دیگر، آرشیو‌ها، منابع و مانند آن را بررسی کند و این کار را باید از طریق هایپرلینک‌ها صورت دهد (فرامتنی‌بودن). این یک نوع «طبقه‌بندی آرمانی» از روزنامهنگاری آنلاین است.
روزنامهنگاری چندرسانه‌ای نوشته محمدامین خرمی دومین کتاب در این مجموعه است.
روزنامهنگاری زمانی‌که از ابزارهای مختلف برای انتقال پیام استفاده کند، روزنامهنگاری چندرسانه‌ای خوانده میشود. در روزنامهنگاری چندرسانه‌ای ابزارهای جمع‌آوری اطلاعات و کانال‌های انتقال آن‌ها تغییر کرده، اما ماهیت آن همچنان همان روزنامهنگاری است. هدف، همچنان گزارشِ رویدادهایی است که در محیط پیرامون رُخ می دهند؛ تنها نحوه انتقال غنی‌تر شده است. اصول روایت ماجرا در روزنامهنگاری چندرسانه‌ای دستخوش تغییر نشده، اما ابزارها، قالب‌های در دسترس و شیوه کار دگرگون شده است. بستر وب تنها فضایی است که امکان ترکیب و ارائه همه فرمت‌های محتوای رسانه‌ای را به روزنامه‌نگار می‌دهد.
ویدئو، صدا، اسلایدشو و اینفوگرافیک ابزارهایی هستند که در کنار متن و عکس ـ آن‌چه پیش از این مورد استفاده بود ـ قرار می‌گیرند تا «شکلی» از روزنامهنگاری را ارائه دهند که می‌تواند رویداد را کامل‌تر و با جزئیات بیش‌تر روایت کند. در این فضا، دیگر روند یک‌سویه انتقال اطلاعات جایی ندارد و رویکرد تعاملی بین روزنامه‌نگار و مخاطب حرف اول را می‌زند. هرچه پیش رویم بسترها و استانداردهای مورد استفاده در «روزنامهنگاری چندرسانه‌ای» دیگر مختص به آن نخواهد بود، بلکه به جریان غالب در کلِ «روزنامهنگاری» تبدیل خواهد شد.
سومین کتاب از این مجموعه روزنامهنگاری موبایلی نوشته محمود سلطان‌آبادی است. در این کتاب تلاش شده است که نشان داده شود که چگونه روزنامه‌نگاران موبایلی گزینه گردآوری خبر را برای یک سازمان رسانه‌ای گسترش می‌دهند و متحول می‌سازند و همچنین گزارشگران چگونه درباره خبرهای فوری به این اقدام دست می‌زنند.
در دنیای امروز، تکنولوژی‌های تلفن‌های موبایل روزنامه‌نگاران را قادر می‌سازند تا با تجهیزات کم‌تر و هزینه‌های بسیار پایین‌تر به انجام فعالیت بپردازند. البته، کاربرد تلفن موبایل برای روزنامه‌نگاران، بیش از تولید و انتشار محتوای رسانه‌ای است. یک روزنامه‌نگار می‌تواند از برنامه‌های قابل نصب یا از پیش نصب‌شده روی گوشی خود برای مدیریت حجم کارها و برنامه‌‌ریزی (نرم‌افزارهای تقویم و سررسید)، حفظ ارتباط با همکاران و مخاطبان (نرم‌افزارهای پوشش‌دهنده سرویس ای‌میل و شبکههای اجتماعی)، و در جریان خبرهای ناگهانی قرارگرفتن (نرم‌افزارهای خبری) استفاده کند.
جلد چهارم این مجموعه، کتاب روزنامهنگاری شبکه‌ای نوشته پدرام الوندی است. در این کتاب تلاش شده است روزنامهنگاری شبکه‌ای به‌عنوان پدیده تازه در تحریریه‌های مطبوعاتی تصویر شود و نیز برخی نمونه‌های انتزاعی و واقعی از عملکرد زیست‌بوم جدیدِ رسانه‌ای بحث و بررسی شود.
گسترش دسترسی به اینترنت در سراسر جهان، ظهور رسانه‌های شخصی و بعد تولد شبکههای اجتماعی سبب شد تا رسانه‌ها به تکاپو بیفتند و وارد چرخه جدیدی از تولید محتوا شوند: چرخه‌ای که کاربران در آن نقش مهم‌تری داشتند. روزنامهنگاری شهروندی قواعد و ملزوماتش را به روزنامهنگاری حرفه‌ای تحمیل کرد و بر آن اثرگذاشت و نتیجه ترکیب این دو به پدیده «روزنامهنگاری شبکه‌ای» انجامید. روزنامهنگاری شبکه‌ای ترکیبی از روش‌های سنتی رسانه را در کنار رسانه‌های جدید و کاربردهای آن‌ها استفاده می‌کند. در این مدل روزنامهنگاری فرایند تولید محصول اهمیت دارد و تولید مطبوعاتی مانند تولید صنعتی خطی نیست و دایره‌ای است. منابع خبری تنها با رسانه‌ها در تماس نیستند، آن‌ها علاوه‌براین با ساختارهای شبکه‌ای داخلی زیست‌بوم نیز ارتباط دارند و از ابزارهای زیست‌بوم جدید رسانه‌ای استفاده می‌کند.
روزنامهنگاری شهروندی نوشته مصطفی قوانلوقاجار پنجمین کتاب در این مجموعه است.
ردپای شهروند خبرنگار یا روزنامهنگاری شهروندی در حوادث طبیعی، اعتراض‌ها و اعتصاب‌های سیاسی، انتخابات و بسیاری دیگر از فعالیت‌های جمعی بشر امروز دیده میشود. مفهوم روزنامهنگاری آماتور اگرچه مفهوم جدیدی در عرصه روزنامهنگاری محسوب نمی‌شود، اما به‌‌مدد فناوری‌های رسانه‌ای این مسئله همه‌گیر شده و هر شهروند با همراه‌داشتن یک تلفن موبایل و یا یک تبلت به خبرنگاری فعال در عرصه فعالیت‌های اجتماعی تبدیل شده است.
در کتاب حاضر مفهوم روزنامهنگاری شهروندی مطرح و بحث‌ها و جدل‌های پیرامون آن مورد بررسی قرار گرفته است. در بخشی دیگر به استفاده روزنامهنگاری شهروندی و روزنامهنگاری مشارکتی در ایران و همچنین به نقش و تأثیر امروزِ شهروند خبرنگار اشاره شده است. در انتها نیز آینده و چالش‌های پیش‌روی روزنامهنگاری شهروندی مورد بررسی قرار گرفته است.
ششمین جلد این مجموعه «روزنامهنگاری جایگزین» نوشته امید جهانشاهی است.
روزنامهنگاری جایگزین آن نوع روزنامهنگاری را دربرمی‌گیرد که به‌وسیله افرادِ بیرون از سازمان‌های رسانه‌ای جریان اصلی تهیه میشود؛ یعنی آن‌ها که اغلب آموزش حرفه‌ای ندیده‌اند، اما روایت‌ها و تحلیل‌های خود را مسئولانه و آگاهانه می‌نویسند؛ روایت‌ها و تحلیل‌هایی خارج از کادر قرائت رسمی رسانه‌های جریان اصلی و گفتمان حاکمی که سازمان‌های رسانه‌ای بزرگ می‌کوشند به‌عنوان تنها روایت مشروع آن را طبیعی‌سازی کنند.
روزنامهنگاری جایگزین را نباید صرفاً در قالب تهیه اطلاعات خبری خارج از اتاق‌های خبر رسانه‌های جریان اصلی تعریف و تحدید کرد. روزنامهنگاری جایگزین محرک عمل اجتماعی است و طیف وسیعی از فعالیت‌های رسانه‌ای را شامل میشود که محققان مطالعات رسانه‌ای و روزنامهنگاری، آن‌ها را در بستر شکل‌گیری و فرایند تعارضات اجتماعی ـ سیاسی مورد مطالعه و بررسی قرار می‌دهند.
آخرین جلد از این مجموعه، کتاب «روزنامهنگاری ویکی» نوشته محمدمهدی مولایی است.
مشارکت مخاطبان رسانه‌ها در تولید رسانه‌ای از ابتدای قرن جدید میلادی و با گسترش ابزارهای جدید ارتباطی و فراگیرشدن شبکه جهانی اینترنت بهشکل جدیتری نسبت به گذشته دنبال شد. به همین ترتیب مباحث و مفاهیمی جدیدی در روزنامهنگاری و مطالعات رسانه‌ای طرح شد و چگونگی ایفای نقش شهروندان و مخاطبان در شکلدهی به آینده اخبار و اطلاعرسانی مورد توجه قرار گرفت. در همین مسیر بود که مفاهیم جدید همچون روزنامهنگاری شهروندی، روزنامهنگاری مشارکتی و سایر انواع روزنامهنگاریهای جدید مطرح شد. مسیر گسترش ویکیها و تحول روزنامهنگاریهای جدید در مفهوم «روزنامهنگاری ویکی» به‌هم رسیدند تا مبحث جدیدی در دنیای روزنامهنگاری و رسانه‌ها مطرح شود.
در بخش اول این کتاب ابتدا توضیحات مختصری درباره ماهیت ویکیها به‌صورت عمومی با عنوان مقدمهای بر ویکیها ارائه شده است. در بخش دوم، بر اساس تعریف ابتدایی که از روزنامهنگاری ویکی بهخصوص در دهه اول قرن جدیدِ میلادی مورد توجه رسانهپژوهان قرار گرفته بود، روزنامهنگاری ویکی و نمونههایی از تجربههای موفق و ناموفق در این عرصه معرفی میشوند. همچنین گونهشناسی روزنامهنگاری ویکی و مختصری درباره نقاط قوت و ضعف این گونه جدید در این بخش ارائه شده است. بخش سوم را «فراتر از روزنامهنگاری ویکی» نام دارد که بهطور خاص به پدیده ویکیلیکس و پیامدهای آن می‌پردازد.
مجموعه روزنامهنگاری جدید در هفت جلد (با قاب) و با تیراژ ۱۱۰۰ نسخه و قیمت ۲۰ هزار تومان از سوی انتشارات ثانیه راهی پیش‌خوان کتابفروشی‌ها شده است.
نظر شما