بايد اشاره كرد كه كنگره آمريكا حاوي 2مجلس سنا و نمايندگان است كه دوره مجلس نمايندگان دوساله و دوره سنا 6ساله است.بنابراين در هر انتخابات كنگره، اعضاي مجلس نمايندگان و يكسوم اعضاي مجلس سنا يعني 33نماينده انتخاب ميشوند.
با پيروزي جمهوريخواهان در انتخابات كنگره كه هم اكثريت مجلس نمايندگان و هم مجلس سنا را كسب كردهاند، كار براي باراك اوباما رئيسجمهور دمكرات آمريكا در 2سال پاياني رياستجمهورياش بهخصوص توافق جامع هستهاي با ايران سختتر خواهد شد.
نكتهاي كه بايد به آن اشاره كرد تأثير احتمالي توافق جامع هستهاي با ايران بر انتخابات كنگره و نتيجه حاصل از آن است؛ چرا كه رئيسجمهور آمريكا براي كسب رأي براي حزبش در انتخابات مجلس 2پارامتر اساسي دارد؛ يكي وضعيت داخلي آمريكاست و ديگري سياست خارجي. مثلا مسائلي همچون قيمت بنزين، سود بانكي، سطح عمومي قيمتها، بيمه، امنيت و... ازجمله موضوعات تأثيرگذار بر نتيجه انتخابات مجلس آمريكاست. موضوع مهم ديگر كه در انتخاباتهاي آمريكا نقش آفرين است، سياست خارجي است كه هم بر انتخابات كنگره و هم رياستجمهوري تأثير زيادي دارد.
با مرور سياست خارجي 6ساله اخير آمريكا در دوران باراك اوباما، به اين نتيجه ميرسيم كه دستاورد قابل توجهي در اين حوزه نداشته و نتوانسته موضوعي را بهعنوان دستاورد مهم در عرصه سياست خارجي مطرح كند. اگر دولت باراك اوباما در مذاكرات هستهاي با ايران به توافق ميرسيد ميتوانست بهعنوان يك دستاورد مهم محسوب شود، چرا كه طي 35سال اخير او نخستين رئيسجمهور آمريكا بود كه سرانجام با ايران به توافقي رسيده بود. مهمتر آنكه اوباما توانسته بود يكي از مهمترين بحرانهاي بينالمللي را از طريق ديپلماسي ونه جنگ و درگيري حل كند.
از سوي ديگر با توجه به آنكه قدرت و نفوذ مجلس سنا، اگر حزب دمكرات لااقل اكثريت سنا را بهدست ميآورد و 6كرسي لازم را حفظ ميكرد، رئيسجمهور آمريكا با دست بازتري ميتوانست درباره توافق جامع هستهاي با ايران بهخصوص بخشي كه مربوط به لغو تحريمها توسط كنگره است، عمل كند. بنابراين نتيجه انتخابات كنگره متقابلا بر مذاكرات هستهاي ايران تأثير دارد.
البته نتايج اختلاف چنداني با هم ندارند و طبق اعلام رسانهها برتري جمهوريخواهان نسبت به دمكراتها، 52به 48است.
از اينرو بهنظر ميرسد اگر اوباما در مذاكرات هستهاي به توافق با ايران دست پيدا كند، ميتواند در كنگره به تصويب برساند چرا كه عملا ايران طي 10ماه گذشته توافق ژنو را عمل كرده و نشان داده به تعهدات خود پايبند است. بنابراين فضاي بينالمللي به سود ايران است و اگر كنگره ولو تحت فشار لابيهاي رژيم صهيونيستي بخواهد اختلالي در روند مذاكرات ايجاد كند، دستش بسته و چه بسا با وجود توافق نهايي براي ادامه تحريمها عليه ايران دچار مشكلاتي نيز خواهد شد چرا كه با توجه به عملكرد ايران، افكار عمومي آمريكا و كشورهاي دنيا ديگر با سياستهاي تندروانه جمهوريخواهان هماهنگ نخواهند بود و آنان نخواهند توانست به جوسازي تبليغاتي خود عليه ايران ادامه دهند.
اما اوباما به خوبي از تأثير نتيجه مذاكرات هستهاي و رسيدن به يك توافق جامع بر انتخابات رياستجمهوري آينده آمريكا آگاه است. بهرغم آنكه تمام تلاش لابي رژيم صهيونيستي متوجه عدمحصول توافق نهايي است، اگر توافق حاصل شود اوباما ميتواند به واسطه آنكه فضاي عمومي دنيا به نفع ايران است، از آن به نفع خود استفاده كند چراكه تا به امروز ايران نشان داده در عين اينكه به خط قرمز خود وفادار است، تلاش دارد شفافسازي كرده و در عمل هم آن را اثبات كرده است. حال كه حصول نتيجه نهايي در مذاكرات هستهاي به 2موضوع اساسي محدود شده، بهتر است رئيسجمهور آمريكا فرصت باقيمانده را از دست نداده و دست از زياده خواهيهاي خود بردارد تا در موعد باقيمانده به اتمام مهلت مذاكرات يعني سوم آذر، توافق جامع حاصل شود.
موضوع اساسي آن است كه آمريكا در مواردي همچون مذاكرات هستهاي بيشتر از آنكه آرمانگرا باشد، عملگراست و اكنون دنبال آن است كه بتواند حداكثر امتياز را بهدست بياورد. از اينرو آمريكا در مذاكرات هستهاي در حال چانه زني است. برخي معتقدند شكست دمكراتها در انتخابات مياندورهاي كنگره، تغيير رفتار آينده آمريكا در قبال مذاكرات هستهاي را بهدنبال خواهد داشت. اين در حالي است كه اگر تحليلها از آينده مذاكرات هستهاي واقع بينانه باشد بايد گفت كه آمريكا هنوز به اين جمع بندي نرسيده كه سياست اعمال تحريمها فايده نداشته و بايد از اين سياست دست بردارد. آمريكا قصد دارد هرطور كه شده تحريمها عليه ايران باقي بماند و اين عامل اصلي به تأخير افتادن حصول توافق جامع هستهاي است. بنابراين اگر آمريكاييها به اين جمع بندي برسند تأثير زيادي در تغيير رفتار و رسيدن به توافق جامع هستهاي دارد.
نظر شما