اگرچه اين حضور در زمينه‌هاي پزشكي با محدوديت‌هايي همراه بوده و هست ولي آنها در زمينه‌هاي علوم پايه و مهندسي و به‌ويژه در زمينه فناوري‌هاي نوين و بيوتكنولوژي فعاليت چشمگيري را دارند.به‌نظر مي‌رسد كه انگيزه بالا و نيز سيستم آموزشي دانشجوياني كه در ايران تحصيل كرده‌اند به‌گونه‌اي است كه امكان فعاليت چشمگير آنها در زمينه‌هاي علمي دشوار به‌ويژه زمينه‌هاي بين رشته‌اي را فراهم كرده و در اين راستا موفقيت‌هاي قابل توجهي را نشان داده‌اند. ولي متأسفانه به‌دليل نبود زير ساخت مناسب براي فعاليت آنها با مراكز تحقيقاتي داخل كشور، تعداد كمي از آنها ارتباط علمي با داخل كشور دارند.
صرف‌نظر از موانع و محدوديت‌ها، راهكارهاي كوتاه‌مدت و ميان‌مدتي وجود دارندكه با مديريت صحيح اين ظرفيت بالا مي‌توان از مزاياي آنها در راستاي ارتقاي علمي كشور استفاده كرد فعاليت‌هايي از جمله:
1- دعوت از اساتيد و محققان‌برجسته ايراني براي ارائه دستاوردهاي عملي خود و گردش دانش در دانشگاه‌هاي كشور
2- استفاده از اساتيد برجسته براي ارائه دوره‌هاي كوتاه‌مدت آموزشي و پژوهشي در دانشگاه‌ها و مؤسسات علمي ايران
3- دعوت همزمان از اساتيد ايراني براي شركت در كنفرانس‌ها و تبادل دانش بين اساتيد داخل و خارج كشور نيز مي‌تواند در راستاي استفاده از ظرفيت نخبگان خارج از كشور مورد استفاده قرار گيرد.
خوشبختانه برخي از اين فعاليت‌ها آغاز شده و تعدادي از آنها نيز در حال بحث و بررسي است.
4- مؤثرتر از آن، فرستادن دانشجويان دكتري و محققين براي دوره‌هاي كوتاه‌مدت و ميان‌مدت به دانشگاه‌هاي خارج از كشور زيرنظر اساتيد ايراني است. بدين وسيله دانش و بعضا تكنولوژي موجود به وسيله اين دانشجويان به آزمايشگاه‌ها و مؤسسات مبدا آنها منتقل و ارتباط علمي اساتيد خارج از كشور با داخل به‌صورت عميق‌تري برقرار مي‌شود.اگرچه تبادل دانش و تكنولوژي از طريق قشري از اساتيد و نخبگان ايراني خارج كشور ضروري است و مسلما تأكيدي بر بازگشت همه نخبگان وجود ندارد، آنها با حفظ ارتباط خود با مجامع بين‌المللي مي‌توانند تأثير‌گذاري بالاتري را داشته باشند.شناسايي موانع پيش روي نخبگان براي برگشت، تسهيل مراحل جذب آنها در مؤسسات علمي و دانشگاه‌ها به‌صورت دائم يا موقت و ايجاد جذابيت‌ها و حمايت‌هاي مختلف ازجمله راهكارهاي اوليه ولي اساسي براي ارتباط و جذب نخبگان است. با وجود فعاليت‌هاي مؤثر ذكر شده در زمينه ارتباط با اساتيد خارج از كشور، تجربيات نخبگان خارج از كشور نشان مي‌دهد كه در زمينه شناسايي و تسهيل موانع برگشت نخبگان نيازمند اقدامات موثرتري هستيم.
در حوزه تخصصي خودم، چند سالي است كه محققان ايراني نيز فعاليت‌هاي خود را روي سيستم‌هاي بيوميكروالكترومكانيكي آغاز كرده‌اند و با توجه به اهميت بالايي كه اين سيستم‌ها دارند، توجه ويژه‌اي در ايران به اين سيستم‌هاي جديد مي‌شود. گرچه عزم جدي براي رشد و گسترش سيستم‌هاي بيوميكرو الكترومكانيكي در ايران وجود دارد اما به‌نظر مي‌رسد كه نياز به تشكيل مركز خاص و جامعي در اين رابطه احساس مي‌شود كه شامل هر سه زمينه مهندسي، پزشكي و بيولوژي باشد. در سراسر دنيا، همكاري تنگاتنگي بين محققان اين سه رشته وجود دارد، اين همكاري بايد بين محققان ايراني نيز ايجاد شود تا بتوانند اين تكنولوژي را پيش ببرند و طبيعتا هيچ‌يك از اين زمينه‌هاي علمي به تنهايي قادر به پيشبرد اين تكنولوژي نخواهد بود. من همكاري‌هايي را با محققان ايراني در زمينه بيولوژي و تكنولوژي آغاز كرده‌ام كه اين همكاري‌ها در دانشگاه‌هاي ايران و مؤسسات تحقيقاتي آغاز شده تا بتوانيم به توسعه اين زمينه در ايران كمك كنيم.
نظر شما