جلسه اخير كميته اضطرار آلودگي هواي استان تهران منجر به اظهارنظرهايي از اين دست شده كه آلودگي اگر به شرايط اضطرار برسد مدارس تعطيل ميشوند. آموزش و پرورش هم اعلام كرده در فصل امتحانات مدارس را تعطيل نميكند. حال كه اهميت حفظ سلامت شهروندان در جلسات مسئولان بدون نتيجه فقط بررسي ميشود بهتر آن است كه در اين روزهاي وارونه به فكر سلامتي خودتان باشيد.
دكتر منصور رضايي، متخصص تغذيه و عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيدبهشتي، در توضيح اينكه آلودگي هوا چگونه بر بافتها و سيستمهاي مختلف بدن تأثير ميگذارد، ميگويد: موادي كه از طريق هواي آلوده وارد محيط ميشوند و براي سلامت بدن بهشدت مضر و زيانآورند داراي تركيباتي هستند كه باعث نابودي بافتهاي مختلفبدن ميشود. اين راديكالهايآزاد، از طريق ريه، پوست، مخاط بدن، مثل مخاط چشم، گوش، بيني و دستگاه گوارش، وارد بدن و باعث تخريب تكتك سلولها ميشود. تجمع راديكالهاي آزاد در بدن هنگام آلوده بودن هوا، افزايش مييابد؛ چرا كه راديكالهاي آزاد، بهدليل آنكه اكسيژنهاي ناپايداري هستند، دنبال جا و مكاني ميگردند كه با يك سلول واكنش نشان دهند و آن را اكسيد كنند.
دكتر رضايي توضيح ميدهد: با تجمع راديكالهاي آزاد دربدن بهدليل آلودگي هوا، يك پروسه تخريبي و التهابي اتفاق ميافتد و بهدنبال آن، انواع بيماريهاي مزمن از قبيل برونشيت، سرطانهاي خون و برخي ديگر از بيماريها افزايش مييابد، بنابراين ذرات آلوده در هوا، از راههاي مختلف وارد بدن و پس از آن وارد سيستم گردش خون ميشود و از آنجا كه خون همه بدن را سيراب ميكند، اين خون آلوده به سلولهاي بدن آسيب ميرساند و باعث افزايش بيماريهاي مزمن ميشود.
به توصيه وزارت بهداشت در روزهاي آلوده در شرايط آلودگي هوا شير كم چرب مصرف كنيد، زيرا كلسيم موجود در شير از جذب سرب و فلزات سنگين موجود در هواي آلوده جلوگيري ميكند. مصرف لبنيات و شير پرچرب بهدليل كاهش كارايي سيستم ايمني و بروز بيماريهاي ريوي در هواي آلوده توصيه نميشود. شير عوارض ناشي از آلودگي هوا بر دستگاه گوارش را نيز كاهش ميدهد، زيرا شير بهدليل دارا بودن فسفر، منيزيم و كلسيم، خنثيكننده سموم است.
معجزه آنتي اكسيدانها
دكتر احمدرضا درستي، متخصص تغذيه در مورد تغذيه در روزهاي آلوده پيشنهاد ميدهد: مصرف برخي آنتي اكسيدانها مانند ويتامينهاي C A، E، بتاكاروتن و سلنيوم در شرايطي كه مجبور به زندگي و تردد در هواي آلوده هستيم، مناسب است. همچنين مصرف 7 تا 9 وعده ميوه و سبزي در روزهاي آلوده سال به تمام افراد توصيه ميشود. بهطور كلي، بين ميوهها و صيفيهاي مختلف، آنهايي كه رنگشان نارنجي پررنگ و قرمز است و بين سبزيها، آنهايي كه برگهاي پهن تيره دارند (مانند كاهو و اسفناج)، حاوي آنتياكسيدانهاي بيشتري هستند و سموم بدن را بيشتر خنثي و دفع ميكنند. كيوي، آلو بخارا، انار، انگور، سير، كلم بروكلي، كشمش، گوجه فرنگي و پرتقال سرشار از آنتي اكسيدان است.
ماسك بزنيد
دكترعليرضا اسلامي نژاد، متخصص ريه درباره آلودگي هوا نيز ميگويد: در اين هوا، بيماريهاي مزمن مانند قلبي، ريوي، سكتههاي مغزي و قلبي، افزايش يافته و ميزان ابتلا به بيماريهايي مانند آسم نيز بالا ميرود. وي با اشاره به خطرات آلودگي هوا براي 2 گروه سالمندان و كودكان، توصيه ميكند: آلودگي هوا از يك سو منجر به تشديد بيماريهاي زمينهاي و از سوي ديگر منجر به ايجاد بيماري ميشود، براي نمونه بيماران مبتلا به مننژيت مزمن يا كساني كه بيماري آسم يا اختلالات قلبي عروقي دارند، از دسته افرادي هستند كه در هواي آلوده با تشديد بيماريشان مواجه ميشوند. استفاده از ماسكهاي استاندارد و فيلتردار ميتواند به اين افراد كمك كند، البته اين ماسكها شرايط خاص خود را دارند، بايد در جاي خشك نگهداري شوند، نبايد تا شوند، همچنين بايد به عمر مصرف آنها توجه كرد كه معمولا 8تا 10ساعت است.
موافقان و مخالفان تعطيلي شهر
فقط روز دوشنبه اين هفته 392نفر بيمار قلبي و تنفسي بر اثر آلودگي هواي تهران اورژانسي شدند ولي در مورد خطر آفرين بودن اين هوا هنوز سازمانهاي متولي به نتيجه يكساني نرسيدهاند. از يك سو محمد رستگاري، معاون نظارت و پايش آلودگي هواي محيطزيست استان تهران شرايط هوا را بهگونهاي نديده است كه تعطيلي مدارس را در دستور كار قرار دهند. وي به تسنيم گفت: « با توجه به اعداد و شاخصهاي آلودگي هوا در وضعيت فعلي هيچگونه تعطيلي مدارس براي امروز در دستور كار نيست.
نميتوان درخصوص آلودگي هوا قطعي صحبت كرد ولي با اين وضعيت براي امروز تعطيلي مدارس آنقدر احتمالش پايين است كه ميتوان گفت اين اتفاق رخ نخواهد داد. » تشكيل كارگروه اضطرار آلودگي هوا بستگي به شرايط جوي دارد كه سازمان هواشناسي اعلام ميكند. اگر شرايط هواي پايتخت نامناسب باشد بهطور قطع كارگروه كاهش آلودگي هوا اقدامات لازم را انجام خواهد داد. اين در حالي است كه براساس اعلام مركز سلامت محيط و كار وزارت بهداشت شاخص كيفيت هوا 175و آلاينده اصلي ذرات معلقPPM 2/5 است. خسرو صادق نيت، رئيس مركز سلامت محيط و كار وزارت بهداشت اما تعطيلي مدارس را يكي از راهكارهاي لازم درصورت تشديد آلودگي هوا اعلام كرد و گفت: براساس بحث و بررسي انجام شده در جلسه كميته مواقع اضطرار آلودگي هواي استان تهران و نظر به نتايج بررسي ميزان آلودگي هواي تهران طي روزهاي اخير و پيشنهادهاي صورت گرفته براي روزهاي آتي، وزارت بهداشت، كليه مصوبات اين كميته را مورد تأييد قرار ميدهد.
نظر شما