در سالهاي معاصر اما ۲۰۱۴ روزهاي متفاوتي داشت. كسي نميداند بشر دارد به كدامين سمت ميرود و خيليها در اين سال با خواندن خبرها بهت زده شدند. حتي بسياري از خبرنگاراني كه عادت به سختي شرايط دارند در جلوي دوربينها از بلايي كه بشر سر خودش آورده اشكهايشان سرازير شد.
در سالي كه گذشت مرزهاي خشونت علني شكسته شدند و جهان به واسطه قدرت رسانه تصاويري را ديد كه شايد هيچ وقت با اين گستردگي بهنظرش نرسيده بود. كسي شايد فكرش را نميكرد كه جهان آنلاين كه همه فكر ميكردند دنيا را براي آدمها نزديكتر و بهتر كرده برايشان فيلمهاي هولناك سر بريدن نسل بشر را به ارمغان بياورد. چهكسي فكرش را ميكرد در سالهايي كه حرف از مدرنيت جهان زده ميشود صدها كودك پشت ميزهاي مدرسه براي انتقام به گلوله بسته شوند.
كسي فكرش را هم نميكرد رژيمي كه ادعاي دمكراسي هم دارد بار ديگر به غزه بيدفاع حمله كند و آنقدر انسان بيگناه را بكشد كه دوربينها در پخش زنده هق هق خبرنگاران را ضبط كنند. در روزهاي مدرن جهان كسي ديگر فكرش را نميكند كسي بهخاطر رنگ پوستش كشته شود و در قلب كشوري كه خود را مظهر پيشرفت ميخواند پليس سفيد پوست مردي را بهخاطر سياهپوست بودن خفه كند. هر سال ميلادي و شمسي و قمري كه تمام ميشود همه سال را با شادي جشن ميگيرند كه روزهاي تلخ را فراموش كنند و با اميد به روزهاي آينده سال جديد شروع شود.
اكثر خبرهاي جهان در سال ۲۰۱۴ خوب نبود؛ ناآراميهاي اوكراين، بالا رفتن پرچم سياه رنگ داعش در مناطقي از عراق و سوريه، دزديده شدن دختران دانشآموز توسط بوكوحرام در نيجريه، جنگ غزه، شيوع دوباره ابولا و حمله طالبان به مدرسهاي در پاكستان. شايد چند خبر خوب هم در ۲۰۱۴ به گوش رسيد اما سياهي خبرهاي تلخ آنقدر زياد بود كه بسياري سالي كه گذشت را به بيثباتي و خشونت شناختند. تئوري آشوب در بسياري از علوم شناخته شده است.
محور اصلي و كليدي تئوري آشوب اين است كه در هر بينظمي، نظمي نهفتهاست. به اين معنا كه نبايد نظم را تنها در يك مقياس جستوجو كرد و پديدهاي كه در مقياس محلي، كاملاً آشوب زده بهنظر ميرسد، ممكن است در مقياس بزرگتر كاملاً پايا و قابل پيشبيني باشد. سال ۲۰۱۴ سال پرآشوب جهان بود. هر سال كه ميگذرد بهنظر ميرسد دنيا خشنتر، وحشتناكتر و آشوب زدهتر ميشود. در سالي كه گذشت نقاط ناآرام روي نقشه جهان هر روز بيشتر شدند. جهان هر سال آشوبزدهتر ميشود؛ شايد كسي بتواند در مقياسي، فراتر از اين تلخي و خشونت و سياهي را ببيند.
نظر شما