اگرچه کنزو تانگه، پدر معماری معاصر ژاپن، عنایت چندانی به طراحی مسکونی آن هم در مقیاس‌های خرد و میانی با تراکم متوسط نداشت اما پس از گذار ژاپن از اقتصاد حبابی و البته معماری‌های پرطمطراق آن و با ولخرجی‌های برندهای تجاری مشهور جهانی، وجدان جدیدی در جامعه معماری این کشور به وجود آمد.
معماران به مرور دریافتند که اتفاقا طراحی مسکن و از آن مهم‌تر مجتمع‌های مسکونی بسیار فراتراست از طراحی ساختمان‌های شاخص که تنها در پی خودنمایی و تبدیل شدن به نمادهای اقتصادی هستند و این می‌تواند در طراحی و تجربه واقعی شهروندان از شهر موثر باشد.
شاید به همین دلیل است که مهم‌ترین نشریه معماری ژاپن یعنی "شین کن چیکو(معماری نو)" از اواخر قرن بیستم از 12 شماره هر ساله‌اش دو شماره را به مسکن جمعی اختصاص داد.
معماران نسل سوم پس از موج نوی اواسط قرن بیستم و خصوصا جنبش متابولیسم دریافتند که اتفاقا سوخت و ساز اصلی کالبد شهرها به میزان زیادی به طراحی فضایی روزمره مردم که همان طراحی مسکونی است وابسته است.
وجدان عمومی در کنار مطالبه مردم از مسکن برای ارتقای کیفی آن خصوصا پس از سال 1974 که نیاز کمی به مسکن در ژاپن تامین شد به سوی کیفیت‌های مطلوب در سکونت ژاپنی رفت و معماران اندک‌اندک از آتلیه‌های خویش بیرون آمده و تلاش کردند تا در کف خیابان و معابر شهری به همراه مردم، قرارگاه‌های رفتاری مردم و نحوه تعاملات فضایی آنها را تجربه کنند.
همین‌جاهاست که کم‌کم ذائقه ژاپنی و تلاش برای نوزایی مفاهیم سنتی معماری ژاپنی در قالب زندگی مدرن محقق می‌شود.
متن حاضر خلاصه مصاحبه‌ای است که نگارنده با خانم یوکو کینوشیتا انجام داده‌است که در عرصه طراحی مسکن چهره شناخته شده‌ای است و در عین داشتن جایگاه آکادمیک و نظریه‌پردازی، در عرصه طراحی و اجرا نیز صاحب روش محسوب می‌شوند.
پروژه اول مربوط به دفتر معماری ADH است که یک زوج(خانم یوکو کینوشیتا و آقاي ماكوتو واتانابه) مدیریت آن را به عهده دارند. خانم «یوکو کینوشیتا» متولد 1956 میلادی هستند.
خانم کینوشیتا معماری را در استنفورد و کارشناسی‌ارشد را در هاروارد گذراند. وی سپس در دفتر معماری «شوزو اوچیدا» که یکی از معماران نسل اولی بود به کار مشغول شد.
وی در سال 1987 دفتر معماری خویش را بنا کرد و از آن تاریخ تاکنون بیش از 40 پروژه مسکونی طراحی و نظارت کرده‌‌است.او تالیفات قابل‌توجهی به زبان ژاپنی درخصوص طراحی مسکن و بافت‌های مسکونی دارد.
پروژه منتخب در سال 2003 یعنی درست هشت سال قبل از زلزله و سونامی فاجعه‌بار سال 2011 در همان منطقه ساخته شده و عمدتا برای افراد مسن که اعضای خانواده خود را از دست داده‌اند یا به تنهایی زندگی می‌کنند، طراحی و ساخته شده است.
این مجموعه شامل 18 واحد مسکونی در زمینی به مساحت تقریبی پنج‌هزار متر مربع و سطح زیرساخت آن 1360 متر مربع است.
شایان ذکر است که این مجموعه بعد از زلزله نیز به عنوان نمونه‌ای کارآمد که امکان ایجاد احساس با هم بودن در بازماندگان سونامی‌زده‌ها را فراهم می کند مورد توجه قرار گرفت.
آنچه در این پروژه قابل توجه است علی‌رغم تمام محدودیت‌های مالی و مکانی، عنایت طراحان به گونه‌شناسی فضاهای باز بود.
منبع:همشهري معماري
نظر شما