به گزارش پايگاه اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، دکتر سورنا ستاری در اختتامیه سومین دوره جایزه ملی مدیریت فناوری و نوآوری، با اشاره به رخدادهای قابل توجهی که طی سال‌های اخیر در حوزه علم و فناوری کشور صورت گرفته است، اظهار کرد: پیشتر مفاهیمی همچون اقتصاد دانش بنیان، شرکت‌های دانش بنیان، تجاری‌سازی و برندسازی برای ما روشن نبود اما اکنون حوزه فناوری کشور به سمت رسیدن به این مفاهیم حرکت می‌کند.
وی در تبئين تفاوت پژوهش و فناوری، گفت: امروز لازم است که جهتگیری‌های قدیمی در حوزه پژوهش تغییر کند؛ جهتگیری که نفت برای ما ایجاد کرده و فضای پژوهش کشور ما دچار همان سیستم بچه‌پولداری شده است. تغییر رفتار اتکا به اقتصاد نفتی و بچه‌پولداری ملی به عزم جدی در عرصه نوآوری بنگاه‌های ایرانی بستگی دارد. تکیه صرف به درآمدهای نفتی در عرصه پژوهش و فناوری منجر به ایجاد زیرساخت‌های لوکس اما ناکارآمد شده است. پس باید از فرهنگ اقتصاد نفتی عبور کنیم.
ستاری با بیان اینکه کشوری که فناوری می‌خرد چه احتیاجی به نخبه دارد، تاکید کرد: مگر می‌توانیم با این وضعیت بگوییم جوانان با استعداد ما در ایران بمانند. دانشگاه، زایشگاه استارتاپ و شرکت‌های دانش بنیان است. نطفه اولیه شرکت‌های استارتاپی و دانش بنیان در مراکز نوآوری و رشد بسته می‌شود. نوآوری در شرکت‌های کوچک اتفاق می‌افتد. اما بازار در دست شرکت‌های بزرگ و برند است.
دبیر هیئت امنای صندوق نوآوری و شکوفایی، به عدم وجود معیار برای ارزیابی دانش در جامعه اشاره کرد و گفت: برای مثال اگر به بانک‌ها بگویید که شرکت‌های بزرگ و معروفی همچون گوگل را قیمتگذاری کنند، نمی‌توانند از عهده این کار برآیند. بانک‌ها هم یاد گرفته‌اند برای ضمانت، تنها به داشته‌های فیزیکی افراد توجه کنند.
وی با تاکید بر اینکه شالوده اصلی اقتصاد دانش بنیان و شرکت‌های دانش بنیان، نیروی انسانی متخصص و ماهر است، ابراز کرد: امروز فرصت بزرگ و استثنایی برای تحقق اقتصاد دانش بنیان و کنار گذاشتن رويكرد اقتصاد نفتي و بچه‌پولداري در پژوهش پیش آمده است. زمان به سرعت در حال گذر است. اتفاقات خوبی در این زمینه رخ داده و جهتگیری‌ها در حال عوض شدن است.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری، بزرگترین مشکل پژوهش کشور را مشتري نداشتن پژوهش‌ها دانست و ادامه داد: به خودمان اجازه می‌دهیم ظرف بیست دقیقه برای دانشجوی ارشد یا دکترا پروژه تعریف کنیم بدون اینکه بررسی کنیم مشتری آن پروژه چه کسی است. با این کار چند سال از زمان دانشجو را می‌گیریم تا فقط یک مقاله از آن در بیاید و در جلسه‌ای فرضی، پروژه او دفاع شود، به این علت که مقاله تحقیق دانشجو را باید یک مجله خارجی تایید کند. اگر این اتفاق صورت نگیرد دانشجو اجازه دفاع ندارد. پس صاحب پژوهش، مجله خارجی است.
ستاری، پروسه پژوهش را نیازمند مکانیزم ویژه و با رویکرد به سمت بخش خصوصی عنوان کرد و گفت: همین یک تا سه درصد بودجه پژوهشی که خوشبختانه سال گذشته حذف شد بزرگترین خیانت به پژوهش بود. این بودجه باعث شده است تا ارگان‌های دولتی ساختما‌ن‌ها و آزمایشگاه‌های صرفا زیبا بسازند که از آن استفاده‌ای نمی‌شود. چقدر از این آزمایشگاه‌ها چرخ‌های اقتصاد ما را می‌چرخاند؟
وی ادامه داد: قرار بوده که پژوهشکده‌ها مشکلات صنعت را حل کنند نه اینکه فقط پتنت از آنها خارج شود. این در حالی است که کار تجاری در قالب تسهیلات محقق می‌شود و ما باید از طریق شرکت‌ها برای حاصل کار محققین پژوهشکده‌ها فناوری بسازیم. آنگاه فناوری تولید شده باید بفروشد. درصدی از درآمد دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی باید از این طریق تامین شود و دانشگاه‌ها نباید منتظر بودجه باشند.
نظر شما