بنا به اعلام اتحاديه جهاني حفاظت از طبيعت (IUCN) در حال حاضر 74گونه از ردههاي جانوري كشورمان، در فهرست سرخ IUCN قرار دارد. اين درحالي است كه سازمان حفاظت محيطزيست براي حفاظت از آخرين بازماندههاي حياتوحش در عرصهاي به وسعت 17ميليون هكتار تنها 2617محيطبان در اختيار دارد. درصورتي كه مطابق استاندارد جهاني، براي حفاظت از اين عرصهها حداقل بايد هزار محيط بان ديگر به تعداد محيطبانان اضافه شود. تنوع زيستي اعم از گونههاي گياهي و جانوري علاوه بر اينكه نيازهاي ضروري و اوليه انسان نظير خوراك، پوشاك، مسكن و دارو را فراهم ميكنند، در سلامت و شادابي روح و جسم، رونق اقتصادي و پايداري محيطزيست هم نقشي انكارناپذير دارند. در حال حاضر عوامل تهديدكننده گونههاي جانوري را ميتوان در 2بخش «عوامل ناشي از توسعه و فعاليتهاي انساني» و «عوامل طبيعي» بررسي كرد. در بخش عوامل ناشي از فعاليتهاي انساني، به جزيرهايشدن زيستگاهها براثر جادهسازي، توسعه سكونتگاه و گسترش كشاورزي اشاره كرد كه باعث تخريب زيستگاهها و تبديل آنها به جزيرههاي كوچك شده بهطوريكه ارتباط گونههاي جانوري قطع شده است. اين روند در نهايت باعث انقراض گونهها ميشود.
شكار غيرمجاز، دومين عامل تهديدكننده گونههاي جانوري است. به اين عوامل بايد تخريب زيستگاهها ناشي از هجوم دامداران را اضافه كرد. اشغال زيستگاهها توسط دامداران ضمن تخريب پوشش گياهي باعث كاهش منابع آب و كاهش علوفه حياتوحش شده است. تجارت غيرقانوني گونههاي جانوري و اجزاي آنها از ديگر تهديدات حياتوحش است. آنطور كه برخي منابع اعلام كردهاند قاچاق جانوران وحشي و اجزاي آنها بعداز قاچاق موادمخدر و سلاح در رتبه سوم قرار دارد. در كشور ما نيز بهدليل داشتن گونههاي منحصربهفرد جانوري، شاهد زندهگيري و قاچاق انواع خزندگان و دوزيستان به خارج از كشور هستيم. اما علاوه برعوامل انساني، انواع بيماري و خشكساليهاي متناوب هم جمعيت حياتوحش كشور را با چالش جدي مواجه كرده است. به اين عوامل بايد عوامل ناشي از ضعف ساختار حفاظت را هم اضافه كرد.
نظر شما