علت گراني چرم، دشواري‌هاي فراواني است كه در مسير توليد آن قرار دارد. در عوض، عمر اجناس چرمي هم چنان بلند است كه قيمت بالايش را توجيه مي‌كند. اجناس چرمي لااقل ۲۰سال عمر مي‌كنند و اگر بلايي غيرطبيعي سرشان نيايد، مرگ طبيعي آنها را به راحتي نمي‌توان ديد اما آن بلاهاي غيرطبيعي كه در اثر بي‌دقتي در نگهداري از چرم حاصل مي‌شود هم كم نيستند.نگهداري از چرم طبيعي، قلق‌هايي دارد. اگر از اجناس چرمي استفاده مي‌كنيد و به دوام آنها اهميت مي‌دهيد، اين راهنما كه به كمك حميد حسن‌لو، يكي از باتجربه‌هاي اين عرصه تهيه شده، احتمالا برايتان مفيد است.
- چرم و دشمنان سنتي‌اش
چرم براي از بين رفتن بايد با دشمنانش روبه‌رو شود. بزرگ‌ترين دشمن چرم طبيعي، آب است. آب، لايه محافظ چرم را كه در زمان ساخت بر سطح آن قرار گرفته، مي‌زدايد. در مجموع هر عاملي كه موجب از بين رفتن اين لايه شود، چرم را در معرض خطر قرار مي‌دهد. ايجاد لكه‌هاي جوهر روي چرم، تقريبا يك اتفاق بي‌بازگشت است و تلاش براي زدودن اين لكه، احتمالا به چرم آسيب جدي مي‌زند. گردوغبار و تابش مستقيم آفتاب تابستاني هم از دشمنان چرم هستند. بنابراين اگر مبلمان با رويه چرمي داريد، از كناره‌هاي پنجره آن را دور نگه داريد و اگر كت چرمي داريد، آن را با استفاده از آويز، در كمدي قرار دهيد كه گرد و غبار كمتري ببيند. استفاده از آويز به اين دليل مهم است كه هيچ‌يك از جنس‌هاي چرمي را نبايد مچاله يا تا كرد چون در محل تا خوردگي، گردوغبار بيشتري را به‌خود مي‌گيرند و رگه‌هايي بر آنها پديد مي‌آيد كه به راحتي محو نخواهد شد. مثل دارو‌ها، چرم را بايد در محلي خشك و خنك نگهداري كرد.
- اگر چرم پاره شد چه كنيم؟
اگر خراشي روي چرم افتاد، بايد سريعا رفو شود تا علاوه بر جلوگيري از گسترش خراشيدگي، به بافت زيرين چرم آسيبي نرسد. اگر در خياطي مهارت نداريد، يك خياط بيابيد. گاهي روي لباس‌هاي چرمي و در نقاطي كه چندان ديده نمي‌شوند، محل خراش را دوخت مي‌زنند و گاهي هم با شگردهاي ديگري مثل پديد آوردن يك جيب جديد، آن را پنهان مي‌كنند اما اگر رويه مبل دچار خراش عميق شود، شايد چاره ديگري جز تعويض سراسري رويه باقي نباشد.
- چطور چرم را بشوييم؟
شست‌وشوهاي مرسوم مثل انداختن در تشت و استفاده از ماشين لباسشويي را كاملا از ذهنتان بيرون كنيد. يك‌بار چرخيدن در لباسشويي و غرق شدن در آب، براي نابودي لباس چرمي كافي است. چرم هرگز نبايد سراسر در آب قرارگيرد. قرار دادن يك كت چرمي در آب، علاوه بر آنكه لايه محافظ سطح خارجي آن را از بين مي‌برد، موجب نفوذ آب از سطح داخلي يا آستر كت مي‌شود. براي شست‌وشوي چرم، يك تركيب جادويي وجود دارد كه به سادگي قابل تهيه است. يك ليوان آب، مقدار اندكي شامپوي بچه و 2قطره سركه را با هم تركيب كنيد، دستمالي آغشته به اين محلول را بر سطح چرم بكشيد و با دستمال ديگر خشك كنيد، بعد م آن را در هواي آزاد قرار دهيد تا كاملا خشك شود.
- خيس شدن‌هاي ناخواسته
قدم زدن در باران با يك كت چرمي، لذتبخش ولي اشتباه است. چرم شايد در مقابل نفوذ آب مقداري مقاومت نشان دهد اما ضد‌آب نيست و عاقبت مقاومت را رها مي‌كند و علاوه بر آنكه شما را با خيس شدن آزار مي‌دهد، بافت‌هايش هم صدمه مي‌بيند. بنابراين بايد از باران خوردن چرم ممانعت كرد و در مواقعي هم كه گريزي از باران وجود ندارد، بايد فورا با دستمال، رطوبت از سطح چرم زدوده شود و بعد در هواي آزاد و به دور از تابش مستقيم آفتاب قرار گيرد تا خشك شود. ممكن است دستمالي كه بر سطح چرم كشيده‌ايد، مقداري رنگي شود. تعجب نكنيد، چرم در مواجهه با آب، رنگ مي‌دهد. اگر بعد از اين جريان مشاهده كرديد كه روي چرم نقطه‌هاي سفيدي پديد آمده و به‌اصطلاح سفيدك زده، از واكس روغني يا روغن زيتون استفاده كنيد.
- اگر لكه‌اي روي چرم افتاد
فرض كنيم مقداري جوهر روي مبل با رويه چرمي ريخته است. مهم‌ترين اقدام، سرعت عمل است. قبل از آنكه جوهر بر سطح مبل پخش شود و به خورد چرم برود، با يك دستمال به‌صورت ضربه‌اي آن را پاك كنيد. يعني دستمال را روي جوهر بزنيد و برداريد. بعد مقداري از محلول آب، شامپو و سركه را روي آن نقطه بريزيد و باز‌هم به‌شكل ضربه‌اي رطوبت را جذب كنيد. در پايان با دستمالي آغشته به محلول، آن نقطه را با ملايمت بساييد. اگر مقداري از آثار جوهر باقي ماند، به‌هيچ وجه فشار دست‌تان را بيشتر نكنيد يا به فكر استفاده از الكل نيفتيد بلكه آن را رها كنيد تا گذر زمان كاملا محوش كند.
- با چروك‌هاي چرم چه بايد كرد؟
نكته اول اين است كه در كل بايد از چروك خوردن چرم جلوگيري كرد چون همانطور كه گفته شد، خط‌هاي چروك ممكن است بر سطح چرم باقي بماند. پس جنس‌هاي چرمي را نبايد مچاله كرد يا زير وزن‌هاي زياد قرار داد. اما با فرض اينكه قسمتي از كت چرمي شما بر اثر بي‌مبالاتي دچار چروك شده، ۳ روش در مقابل داريد؛ اول اينكه وقتي به حمام مي‌رويد، كت را هم با خود ببريد و در گوشه‌اي از حمام بياويزيد. بخار و حرارت حمام ممكن است چروك را بر طرف كند. اگر نشد، اتو را روي درجه متوسط قرار دهيد و قسمت چروك را از سطح داخلي اتو كنيد. اگر باز هم چروك‌ها برجاي ماندند، مقداري روغن زيتون بر لايه بيروني كت بماليد و يككيسه پلاستيكي را روي آن قرار دهيد تا مثل لواشك شود. بعد پارچه‌اي ضخيم بر آن بگذاريد و اتو كنيد.
- چرم را تروتازه مي‌خواهيم
اغلب حين خريد يك محصول چرمي، قوطي واكسي نيز به همراه آن عرضه مي‌شود كه حاوي واكسي بي‌بو و بي‌رنگ است. اين واكس‌ها اگر از نوع مرغوب باشند، به حفظ شادابي و لطافت چرم و محافظت از آن در مقابل خشكيدگي و ترك‌خوردگي كمك مي‌كنند. واكس‌ها را متناسب با ميزان استفاده‌اي كه از جنس چرمي مي‌شود، در فاصله‌هاي زماني مختلفي بايد استفاده كرد؛ مثلا براي يك كيف چرمي كه هر روز دارد استفاده مي‌شود و در معرض باد، غبار و نور خورشيد قرار دارد، بد نيست كه ماهي يك‌بار از واكس استفاده شود، در مقابل براي مبلماني كه فقط در مهماني‌ها از زير روكش بيرون مي‌آيند، سالي ۲ بار كافي است اما اگر واكس تمام شد و به‌دنبال يك محصول طبيعي براي حفظ شادابي چرم بوديد، روغن زيتون از نوع بي‌بو و بي‌رنگش پيشنهاد مي‌شود. روغن زيتون را با استفاده از پنبه، به مقداري كه نه چرم را خيس كند و نه آنقدر كم باشد كه اصلا احساس نشود، يك‌بار بر سطح چرم بكشيد و با دست ديگر، طوري كه انگار داريد غبار را از يك بشقاب پاك مي‌كنيد، آن را حمايت كنيد تا نقطه‌اي جا نماند و روغن به شكل يكنواخت پخش شود.
- چرم‌نگهداران
تجربه ۲۵ ساله حميد حسن‌لو براي نگارش اين متن مورد استفاده قرار گرفته است. او از سال ۶۹ و از دريچه رنگرزي، وارد جهان چرم طبيعي شد و تا الان كه در زمينه توليد و فروش انواع اجناس چرمي، خصوصا رويه مبلمان فعاليت دارد، هرگز از چرم جدا نشده است. حسن‌لو بر اين باور است كه چرم طبيعي نمي‌ميرد، مگر آنكه خودمان نابودش كنيم.
- تشخيص چرم طبيعي
هر آنچه از دوام و روش‌هاي نگهداري از چرم گفتيم، به چرم‌هاي طبيعي مربوط است و چرم‌هاي مصنوعي را كه در بازار به فراواني پيدا مي‌شوند، شامل نمي‌شود. اگر مي‌خواهيد از اصل بودن چرم مطمئن شويد بد نيست
بدانيد كه چرم طبيعي بوي خاصي دارد كه همه مي‌شناسند. اگر جنس چرمي بوي مواد شيميايي را داشت، در مصنوعي بودنش ترديد نكنيد. اشاره به اين نكته هم ضروري است كه براي رفع بوي چرم، به عطر و ادكلن متوسل نشويد چون حاوي الكل هستند و هم به بافت چرم آسيب مي‌زنند و هم ايجاد لكه‌هاي سفيد مي‌كنند.
تيزبين باشيد. بر سطح چرم طبيعي، رگه‌هايي ناهمگن وجود دارد و بر اين اساس اگر آن را در نور بگيريد، انعكاس نامتوازني خواهد داشت. اما بر چرم مصنوعي، طرح‌ها و رگه‌هايي تكرار شده مشاهده مي‌شود.
چرم‌هاي طبيعي در مقابل آتش مقاومت خوبي دارند اما چرم مصنوعي بلافاصله جمع مي‌شود و دود مي‌كند.
گوشه و كنار كالاي چرمي را با دقت برانداز كنيد تا يك نقطه برش خورده بيابيد و بتوانيد سطح داخلي چرم را ببينيد. سطح زيرين چرم طبيعي، نرم و كرك‌دار و در چرم مصنوعي، شبكه‌اي نخي است.
جنس چرمي دوام فراواني دارد بنابراين بايد ضمانت داشته باشد.
نظر شما