اولین ساعات بامداد 15 آگوست سال گذشته میلادی بود که جونیچیرو کوایزومی، نخست‌وزیر وقت ژاپن وارد معبد جنجالی یاسوکانی- جای که یادمان سربازان کشته شده ژاپنی در جنگ‌های متوالی است- شد تا به کسانی که در راه ژاپن کشته شده‌اند ادای احترام کند.
تاریخی که او برای رفتن به این معبد انتخاب کرده بود از بسیاری وجوه قابل توجه بود. 15آگوست روزی است که ژاپن در واپسین روزهای جنگ دوم جهانی تسلیم شد. روزی که برای ژاپنی‌ها یادآور شکست است و برای سایر آسیایی‌ها نماد پیروزی.
کوایزومی محافظه‌کار در حالی آن روز از معبد یاسوکانی دیدار به عمل می‌آورد که به خوبی می‌دانست این اقدام اعتراض گسترده همسایگان ژاپن چون چین و کره را برمی‌انگیزد. او در پایان این دیدار طی سخنانی تصریح کرد ژاپن مطمئن و استواری که او در پایان دوره 5ساله زمامداری‌اش به وجود آورده دیگر اجازه نخواهد داد نیروهای خارجی تاریخ‌اش را تفسیر کنند.
فاصله یکساله بین 15آگوست 2006 تا 15آگوست 2007 خیلی زود گذشت.
کوایزومی امسال هم به دیدار از معبد یاسوکانی شتافت اما شینزو آبه، خلف کوایزومی ترجیح داد آن روز در دفتر نخست‌وزیری بماند و هیچ کجا آفتابی نشود. آبه حاضر نشده توضیح دهد چرا به یاسوکانی نرفته اما منابع نزدیک به پکن می‌گویند آبه و زمامداران چین بر سر خودداری آبه از رفتن به این معبد در برابر ارتقاء روابط دوجانبه به توافق رسیده‌اند.
آبه پس از به دست گرفتن سکان هدایت امور در توکیو توانسته روابط ژاپن با چین را بهبود بخشد اما خودداری او از حضور در یاسوکانی متضمن پیام دیگری هم هست. به اعتقاد تحلیلگران پس از دوران پرتلاطم نخست‌وزیری کوایزومی که با افزایش حضور ژاپن در عرصه‌های جهانی همراه بود توکیو باری دیگر به سیاست نگاه به دورن رجعت کرده است.
هیچ‌کس گمان نمی‌کرد ژاپن در دوران آبه چنین مسیری را در پیش گیرد چون او با شعار بازسازی ساختار ژاپن پس از جنگ جهانی قدرت را در دست گرفت. مشخصه دوره پس از جنگ، تمرکز بر توسعه و رشد اقتصادی و واگذاری سیاست‌گذاری امنیتی و سیاست خارجی به ایالات متحده به عنوان نزدیکترین متحد ژاپن بود.
آبه در اولین اقدام خود پس از راهیابی به کاخ نخست‌وزیری با اصلاح قانون اساسی، آژانس دفاعی ژاپن را به وزارتخانه‌ای تمام عیار تبدیل کرد و پس از آزمایش هسته‌ای کره‌شمالی از عزم توکیو برای تقویت قوای نظامی این کشور پرده برداشت و حتی زمینه بازنگری قانون اساسی صلح‌طلب ژاپن که در آن حتی داشتن ارتش هم منع شده را فراهم آورد.
او حتی فکر نمی‌کرد در مسیری که انتخاب کرده با دست‌انداز مواجه شود. بعدها مشخص شد دست بر قضا اکثر ژاپنی‌ها هوادار سیستم پس از جنگ دوم جهانی هستند که برای آن‌ها ثروت و رفاه به ارمغان آورده و کشور را از چالش‌های خارجی مصون نگه داشته است.
اگرچه اقتصاد ژاپن با سرعت تمام در حال خروج از بحرانی است که در دهه 1990 میلادی گریبانگیر این کشور شده بود اما مردم نگران ناهماهنگی درآمدها و آینده مبهم جمعیت در حال پیرشدن کشور هستند و در چنین شرایطی جایی برای ماجراجویی خارجی وجود ندارد.
جاه‌طلبی‌های آبه در تناقض با این دغدغه‌ها بود؛ واقعیتی که در شکست انتخاباتی حزب حاکم در انتخابات پارلمانی 29ژویه به وضوح نمود یافت. در این انتخابات حزب اپوزیسیون دمکراتیک (DPS) با برگزیدن شعارهایی واقع‌گرایانه و تاکید بر درون‌گرایی کشور توانست حزب لیبرال دمکرات آبه را مغلوب کند.
حاضر نشدن آبه در مراسم بزرگداشت کشته‌های جنگ در معبد یاسوکانی برگرفته از همین شکست بود. او با این اقدام سعی کرد بگوید از شکست انتخابات حزبش درس گرفته است.
