پس از حمله داعش به موزه‌ها و محوطه‌هاي باستاني عراق، مقامات عراقي اعلام كردند كه داعش از محل فروش اشياي تاريخي عراق اقدام به تأمين منابع مالي خود كرده است. آنها مساجد و ابنيه تاريخي را تخريب و مقبره‌ها را غارت مي‌كردند. در تصاويري كه از حمله داعش به ابنيه تاريخي، موزه‌ها و سايت‌هاي باستاني منتشر شده، مشخص شد كه داعش علاوه بر قتل عام غيرنظاميان و مردم عادي و ارتكاب جنايات جنگي آثار تمدن بشري منطقه بين‌النهرين را نيز كه به لحاظ فرهنگي حوزه نفوذ تمدن ايران باستان بود، هدف گرفته است. براساس قوانين بين‌المللي، سايت‌ها و محوطه‌هاي باستاني و موزه‌ها هنگام جنگ مصون از حملات هستند و تخريب آنها جنايت جنگي است. اما در موصل، شهر باستاني نمرود و ساير نقاط زير نفوذ داعش در عراق تصوير تخريب محوطه‌هاي باستاني و سايت‌هايي منتشر شد كه قدمت برخي از آنها به هزاره‌هاي پيش از ميلاد مي‌رسد.
فرياد رواندزي، وزير فرهنگ عراق، اما به همشهري گفته است كه خسارت‌هاي داعش به آثار تاريخي و تمدن عراق زياد بوده و اين گروه آثار زيادي از تمدن آشور را در آن كشور نابود كرده است. فرياد رواندزي كه به زبان فارسي نيز آشناست و براي افتتاح مركز فرهنگي عراق به تهران سفر كرده بود، در گفت‌وگو با روزنامه همشهري اعلام كرد: دولت عراق مطلع است باندهاي قاچاق اشياي تاريخي، آثار عراق را به كشورهاي همسايه مي‌برند و اقدام به فروش آنها به مبلغ ناچيز مي‌كنند. رواندزي گفت: در ديدار با وزير فرهنگ تركيه، وزير فرهنگ اردن و همچنين وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي ايران از همتايان خود خواسته است تا آثار تاريخي عراق را به اين كشور بازگردانند. سازمان ميراث فرهنگي ايران و وزارت فرهنگ و گردشگري عراق كمي پيش از شكل‌گيري داعش در آن كشور، تفاهمنامه‌اي براي نجات‌بخشي آثار تاريخي حاشيه فرات و همچنين مرمت برخي بناهاي تاريخي آن كشور امضا كردند كه اين تفاهم پس از حمله داعش متوقف ماند. چندي پيش نيز محمد حسن طالبيان، معاون ميراث فرهنگي كشور به همشهري اعلام كرده بود كه ايران آماده مرمت آثار تاريخي عراق است به شرط آنكه اين نقاط از كنترل داعش خارج و امنيت آنها توسط دولت عراق برقرار شده باشد.
- ناتواني در صيانت از آثار تاريخي در محدوده داعش
وزير فرهنگ عراق اما مي‌گويد جبران خسارت‌هايي كه داعش به فرهنگ، تاريخ و تمدن عراق زده است آسان نيست. فرياد رواندزي گفت: توافقنامه‌اي با وزير فرهنگ ايران امضا كرده‌ايم و وزير فرهنگ ايران نيز اعلام آمادگي كرده است كه ايران در مرمت آثار تاريخي عراق كه توسط داعش و هواداران اين گروه فرو‌ريخته و تخريب شده‌اند و همچنين در بازگرداندن آثار تاريخي ارزشمند عراق كه سرقت شده تا به بهاي ناچيز در بازارهاي اروپا به فروش برسند، مشاركت كند. وزير فرهنگ عراق البته به همشهري مي‌گويد: همكاري‌ها در حفاظت از سايت‌هاي تاريخي عراق و بازگرداندن آثار تاريخي متعلق به عراق نبايد محدود به همكاري بين ايران و عراق باشد بلكه همكاري بين عراق و تركيه را نيز شامل مي‌شود، چون داعش يك پديده فرامنطقه‌اي است و تنها محدود به عراق نيست؛ اگرچه اكنون مردم عراق را هدف گرفته است. وزير فرهنگ عراق مي‌گويد: اگر داعش در عراق و سوريه پيروز شود به‌طور حتم اين پديده اروپا و ساير مناطق جهان را نيز نا امن مي‌كند.
آنطور كه فرياد رواندزي در حاشيه گشايش مركز فرهنگي عراق پس از نزديك به 27سال از امضاي قرارداد گشايش مركز فرهنگي دوكشور به همشهري توضيح داده است، عراق به‌تنهايي قادر به جلوگيري از داعش نيست و متوقف كردن فعاليت‌هاي داعش نياز به همكاري جمعي كشورهاي منطقه دارد. فرياد رواندزي در پاسخ به اين سؤال كه دولت عراق چگونه قادر به حفاظت از محوطه‌هاي باستاني و موزه‌هاي عراق از حملات داعش است، افزود: براي دولت و نيروهاي عراقي خارج كردن مناطقي كه زير كنترل داعش هستند بسيار سخت است. به گفته وي، در حال حاضر بزرگ‌ترين مشكل عراق در حفاظت از آثار تاريخي آن كشور سرقت اشياي تاريخي عراق توسط داعش است كه بايد متوقف شود. او گفت: متوقف شدن روند سرقت آثار تاريخي عراق تنها به‌دست نيروهاي عراقي و دولت اين كشور امكان‌پذير نيست و بايد ديگر كشورها نيز در پروسه جلوگيري از قاچاق اشياي تاريخي عراق به اين كشور كمك كنند.
نظر شما