بگزین ره سلامت، ترک ره بلاکن!

در حالی که در اروپا، زایمان با روش سزارین 10 تا 30 درصد زایمان‌ها را شامل می‌‌شود، این وضعیت در ایران، افزایش و رشد قابل ملاحظه‌‌ای نسبت به زایمان طبیعی دارد، به طوری که 40 تا 60 درصد زایمان­ها در کشور، امروزه با روش سزارین انجام می­شوند که از آمار استاندارد جهانی خیلی بیشتر است.

 البته سزارین روشی است که اگر به موقع و در هنگام نیاز از آن استفاده شود، می‌تواند مادر و نوزاد را از شر مشکلات حین زایمان در شرایطی خاص (مانند عدم پیشرفت زایمان و فشار خون بالای مادر) نجات دهد. بنابراین سزارین در این شرایط خاص نه تنها خوب بلکه ضروری است، اما متاسفانه بیشتر سزارین­ها از نوع غیر ضروری بوده و فقط به خواست مادر و نا­آگاهانه انجام می­شود.

اگر تصمیم گرفته­اید نوزادتان را به روش سزارین به دنیا آورید بهتر است بدانید پژوهشگران مرکز سلامت جامعه دانشگاه بوستون با بررسی بیش از 470 هزار تولد که سالهای 1998 تا 2003 انجام شده بود، متوجه شدند که احتمال بستری شدن مجدد در بیمارستان در ماه نخست پس از زایمان در زنانی که به انتخاب خود سزارین شده­اند حدود 5/2بار بیش از زنانی است که زایمان طبیعی داشته­اند.

 علاوه بر این گزارش بررسی 97 هزار زایمان که در مجله لنست چاپ شده، نشان داده هر قدر تعداد زایمان‌های سزارین در بیمارستان بیشتر باشد احتمال به دنیا آمدن نوزاد نارس، مرگ نوزاد پس از تولد، مرگ مادر براثر‌ ‌عفونت، خونریزی و استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها بیشتر است.

محققان آمریکایی نیز با بررسی بیش از 7/5 میلیون تولد از سال 1998 تا 2001، متوجه شدند آمار مرگ و میر در نوزادان متولد شده به روش سزارین 77/1 از هر یک هزار زایمان و در نوزادانی که به روش طبیعی متولد شده بودند تنها 62/0 بود.

 بگذار نفس بکشد

متخصصان معتقدند مشکلات تنفسی هم در زایمان طبیعی کمتر است. بیهوشی بکار رفته در سزارین باعث کم شدن ذخیره اکسیژن تنفسی نوزاد شده و گاهی او را به داروهایی برای مقابله با این مشکل نیازمند می­کند. محققان معتقدند مراحل زایمان طبیعی، نوزاد را برای زندگی در خارج از رحم آماده می­کند.

همچنین خارج شدن مایعات درون ریه­ها حین زایمان طبیعی باعث ترشح هورمون­هایی در بدن نوزاد می­شود که نقش مهمی در سلامت ریه­ها دارند. درد زایمان نیز سهم مهمی در جریان تولد دارد به طوری که نوزاد را برای تنفس در محیط خارج از رحم آماده می­کند. حالا باز بگویید که زایمان طبیعی بد و درد آور است!

جلوی خونریزی را باید گرفت

شاید باورتان نشود اما خونی که مادر در سزارین از دست می­دهد، دو برابر مقدار خونی است که در زایمان طبیعی از دست می­رود. به طوری‌که 3درصد خانم­ها بعد از عمل سزارین نیاز به تزریق خون پیدا می­کنند.

 علاوه بر این محققان کلینیک مایو معتقدند هرچه تعداد سزارین­هایی که انجام داده­اید بیشتر باشد احتمال چسبندگی جفت به دیواره رحم (پلاسنتا آکرتا) هم بیشتر بوده و خونریزی حین زایمان تشدید می­شود. متاسفانه گاهی این مشکل چاره­ای جز در آوردن رحم از شکم باقی نمی­گذارد.

 عفونت خود خواسته

متخصصان معتقدند خطر ابتلای مادر به بیماری­های عفونی رحم و اعضای مجاورش مانند مثانه و کلیه، ‌در زایمان طبیعی بسیار کمتر از سزارین است. به طوری که در بعضی تحقیقات احتمال عفونت در سزارین­های انتخابی سه برابر زایمان طبیعی گزارش شده.

 علاوه بر این نوزادانی که با زایمان طبیعی به دنیا می­‌آیند نسبت به سزارینی‌‌ها در برابر بیماری و حساسیت‌ها مقاوم‌ترند. دستگاه گوارش نوزادانی که با زایمان طبیعی به دنیا می‌آیند دارای باکتری‌های مفیدی ‌است که ‌مقاومت کودک را در برابر بیماری­ها به خصوص بیماری‌های عفونی بالا می‌برند، اما نوزادانی که با عمل سزارین به دنیا می‌آیند به ‌دلیل نداشتن این باکتری‌ها بیشتر به حساسیت غذایی، اسهال و آسم مبتلا می­شوند.

مغز هم حق انتخاب دارد

 پیش از این تصور می­شد سزارین کمتر از زایمان طبیعی به مغز نوزاد آسیب می­رساند. در حالی که نتایج تحقیقات انجام شده در دنیا، در میان دو گروه از نوزادانی که با روش‌های طبیعی و سزارین متولد شده­اند، نشان داده که با افزایش سزارین میزان آسیب­هایی مانند فلج مغزی کم نشده است.

البته تحقیقات نشان می­دهد، این تنها عارضه مغزی در سزارین نیست. یکی از پزشکان اصفهانی در بررسی خود متوجه شده که سایر مشکلات مغزی ازجمله تشنج نوزاد هم ممکن است از دیگر عوارض این جراحی شایع باشد. در زایمان طبیعی به دلیل افزایش ضربان قلب و فشار خون جنین و در نتیجه افزایش خون‌رسانی به مغز نوزاد متولد شده، معمولاً آسیب مغزی ایجاد نمی‌شود، اگر چه ممکن است نقاط خونریزی کوچکی به وجود بیاید که به تدریج و خود به خود بهبود می­یابند.

اما با سزارین، خون‌رسانی مغز نوزاد کم شده و عوارض مغزی را برای او به همراه خواهد داشت. دکتر عموشاهی معتقد است علاوه بر عمل جراحی، استفاده از بیهوشی عمومی برای سزارین هم در ایجاد این مشکل نقش دارد.

 سلامت جنسی با زایمان طبیعی

تحقیقات دانشمندان دانشگاه برونل انگلیس نشان داده زنانی که بار اول به طور طبیعی زایمان می­کنند، نسبت به آنها که سزارین را انتخاب کرده­اند؛ روابط زناشویی بهتری دارند. این نتیجه برخلاف تصور غلط اما رایجی است که زایمان طبیعی را عامل اختلال در روابط زناشویی می‌داند.

 این بررسی همچنین نشان داد که در دراز مدت هم تفاوتی بین دو روش زایمان در این مورد وجود ندارد. شاید یکی از علل افسردگی پس از زایمان همین اختلال در روابط زناشویی باشد. نتایج به دست آمده از یک بررسی نشان داده است که تولد نوزاد به روش سزارین، افسردگی بعد از زایمان را کاهش نخواهد داد.

گزارش‌های منتشر شده در آخرین شماره نشریه پزشکی بریتانیا و مطالعه روی بیش از 14 هزار زن، حاکی از این است که سزارین خطر ابتلا به افسردگی­ پس از زایمان را بیشتر می­کند. محققان معتقدند با توجه به اینکه مادر تحت عمل جراحی قرار گرفته، تحمل درد و مشکلات جسمی فشار بیشتری را بر او وارد کرده و تحمل استرس ناشی از افزایش مسئولیت‌ها و تغییرات زندگی برایش دشوارتر شده ، بیشتر در معرض افسردگی قرار می‌گیرد.

 زایمان طبیعی هم عارضه دارد!

 اگر چه زایمان طبیعی هم بدون عارضه نیست، اما این عوارض ناچیز بوده و شایع نیستند. به جز درد شدید و طولانی زایمان که آن هم با روش­های بدون درد قابل کنترل است، برش دیواره واژن (اپیزیوتومی)، صدمه به پیشابراه و مقعد، افتادگی رحم و بی‌اختیاری ادرار عوارض نادری هستند که روبه‌رو شدن با آن به فایده­های زایمان طبیعی می­ارزد.

 از ایران چه خبر؟

شاید تعجب کنید اگر بشنوید آمار بیمارستان­های کشور، نشان می‌دهد حدود 75درصد زایمان­های سزارین، غیرضروری و انتخابی بوده است. ترس از بین رفتن سلولهای مغزی بر اثر فشار زایمان، ترس از به هم ریختگی اندام مادران و مهم‌تر از همه ترس از درد غیرقابل تحمل، موجبات این گرایش را در بین مادران جوان فراهم کرده است.

 بسیاری ‌از مادران باردار تصور می­کنند که در عمل سزارین کمتر درد کشیده و زایمانی راحت­تر دارند، در صورتی که سزارین یک جراحی کامل بوده و عوارض همه اعمال جراحی از جمله درد پس از عمل، عفونت، چسبندگی و لخته شدن خون در رگ‌ها را دارد. آن طور که تحقیقات در ایران و جهان نشان می­دهد، در مقایسه زایمان طبیعی و سزارین انتخابی یا همان الکتیو، کفه ترازوی زایمان طبیعی، سنگین­تر است و سزارین انتخابی نه تنها مزیتی بر زایمان طبیعی نداشته بلکه عوارض بیشتری هم به دنبال دارد.