آنطور كه سرهنگ قاسم سبزعلي، فرمانده يگان حفاظت سازمان جنگلها و مراتع به همشهري ميگويد در سالجاري تعداد وقوع آتشسوزي در رويشگاههاي طبيعي كشور نسبت به زمان مشابه در سال گذشته 20درصد و سطح عرصههاي مبتلا به آتشسوزي 15درصد افزايش يافته است.
او در ادامه با اشاره به افزايش 14درصدي تعداد حريق در جنگلهاي كشور، استانهاي فارس، كرمان و لرستان را بهترتيب استانهاي بحراني از نظر ابتلا به آتشسوزي اعلام ميكند و يادآور ميشود كه بيش از 40درصد وقوع آتشسوزيها در عرصههاي جنگلي اتفاق افتاده است اما آنچه نگرانكننده است آماري است كه اين مقام مسئول درباره وقوع آتشسوزي در جنگلهاي زاگرسي اعلام ميكند. به گفته سبزعلي بيش از 50درصد آتشسوزيها مربوط به رويشگاههاي زاگرسي و 20درصد مربوط به رويشگاههاي شمال و بقيه مربوط به ساير مناطق كشور است.
فرمانده يگان حفاظت سازمان جنگلها در حالي 50درصد وقوع آتشسوزي را مربوط به جنگلهاي زاگرسي اعلام ميكند كه اين جنگلها حدود 42درصد آب كشور را تأمين ميكنند؛ با وجود اين، 7سال است كه پديده خشكيدگي (زوال) بلاي جان اين رويشگاه 6ميليون هكتاري شده و آنطور كه مسئولان سازمان جنگلها ميگويند تا به امروز يك ميليون و 130هزار هكتار از اين عرصهها به كلي نابود شده است. درواقع ما يك ششم جنگلهايي را از دست دادهايم كه تأمينكننده نزديك به نيمي از آب كشور است؛ آن هم در شرايطي كه ريزگردها و گردوغبار محلي نفس 21استان كشور را بهشماره انداخته است و بحران كمبود آب رفته رفته تمام معضلات كشور را تحت الشعاع خود قرار ميدهد با اين همه هنوز منابع طبيعي و بهعبارت ديگر حفاظت از منابع پايه كشور (آب، خاك، پوشش گياهي و هوا) در سياستگذاريها اولويتي ندارد.
- مطالباتي كه بيپاسخ مانده است
نگاهي به پيشينه آتشسوزيها نشان ميدهد كه مطالبات بيپاسخ مانده سازمان جنگلها ومراتع كشور عمدهترين عامل وقوع آتشسوزيهاي سريالي و خسارات ناشي از آن است. مسئولان سازمان جنگلها و مراتع همواره و در پي وقوع هر آتشسوزي، كمبود اعتبار و نيروي انساني و نداشتن تجهيزات را بهعنوان مطالبات اين سازمان مطرح كردهاند اما اين مطالبات هيچگاه مورد توجه قرار نگرفته است.
براي نمونه، چهارم مردادماه سال90 نخستين سمينار مديريت حريق در عرصههاي طبيعي و رويشگاههاي زاگرسي در استانداري كرمانشاه برگزار شد در آن سمينار، مسئولان سازمان جنگلها به طرحي اشاره كردند كه با عنوان «طرح مديريت و پيشگيري اطفاي حريق» در سازمان جنگلها تهيه و براي اجراي آن، 418ميليارد تومان اعتبار درخواست شده بود تا كل جنگلهاي كشور تحت پوشش اين طرح قرار بگيرد. طرح تجهيز و تأمين يگان حفاظت از ديگرطرحهايي بود كه در آن سمينار مطرح شد براي اين طرح هم 380ميليارد تومان اعتبار پيشبيني شده بود.
3ماه بعد (آبانماه 90) نخستين همايش بينالمللي آتشسوزي در عرصههاي منابع طبيعي در گرگان برگزار شد. در آن همايش كه شمار قابل توجهي از مسئولان و كارشناسان خارجي و داخلي حضور داشتند استاندار گلستان از نمايندگان مجلس خواست تا با تصويب طرح «جامع پيشگيري واطفاي حريق در عرصههاي طبيعي» سازمان جنگلها را براي مقابله با آتشسوزي در جنگلها توانمند كنند.
با گذشت 4سال از آن زمان، اين مطالبات همواره با ادبيات مختلف از سوي مسئولان سازمان جنگلها مطرح شده اما بيپاسخ مانده است؛ با وجود اين، طي همه اين سالها، جنگلبانان و نيروهاي منابع طبيعي و محيطزيست با كمترين امكانات به كمك شماري از نيروهاي مردمي دوستدار طبيعت با وقوع هرآتشسوزي با از خودگذشتگي آتش را مهار ميكنند.
پاسخ به مطالبات سازمان جنگلها البته در گرو تغيير رويكرد سياستگذاران و تغيير نگاه مسئولان است. شايد برهمين اساس است كه اكنون مسئولان سازمان جنگلها به قول مساعد معاون اول رئيسجمهور چشم دوختهاند. اسحاق جهانگيري، پنجشنبه گذشته در جلسهاي گفت كه موضوع آتشسوزي جنگلها بهعنوان يك اولويت ويژه بايد با حساسيت دنبال شود. جهانگيري تأكيد كرد كه در اين زمينه كمبودها و محدوديتهايي در بخش اعتبارات و تجهيزات وجود دارد كه انتظار ميرود سازمان مديريت و برنامهريزي كشور تدابير لازم را براي رفع اين محدوديتها اتخاذ كند.او همچنين از وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح خواست براي مهار آتشسوزي با سازمان جنگلها و مراتع همكاري كند.
نظر شما