نياز به خون؛ كلمه‌ي عجيب و دور از ذهني است، به‌شرط آن‌كه نوجواني باشي كه تالاسمي، هموفيلي و يا سرطان وارد زندگي‌ات نشده باشد.
اما اين كلمه به همان اندازه كه ممكن است براي ما دور از ذهن باشد، براي كساني كه درگير آن هستند حيات‌بخش و ضروري است.
اين درست كه اهداي خون شرط سني دارد و نوجوان‌ها اگر بخواهند هم نمي‌توانند خون اهدا كنند، اما به دو دليل اين بحث را مطرح مي‌كنيم. جداي از اين كه فردا روز ملي اهداي خون است، به هر حال ما از سني كه در آن هستيم، عبور مي‌كنيم و به سني مي‌رسيم كه بتوانيم خون اهدا كنيم. پس بهتر است از قبل درباره‌ي آن بدانيم. دليل بعد هم گيرندگان خون هستند؛ همان‌ها كه همسن و سال خودمان هستند و با ما بزرگ مي‌شوند و نيازشان به خون چه بسا ادامه خواهد داشت. آن‌ها را بشناسيم و به يادشان باشيم.
شرايط اهداكنندگان
خون‌دادن شرايط خودش را دارد كه شماي نوجوان فعلاً اولين شرط آن را نداريد، اما بالأخره همه يك روز مي‌توانيم خون بدهيم.
اول: حداقل سن قابل قبول براي اهداي خون، 18 سال تمام و حداكثر سن 60 سال تمام است.
دوم: براي خون‌دهي بايد فاصله‌ي زماني را رعايت كرد. فاصله‌ي اهداي خون كامل هشت هفته (56 روز) است. يعني اهداكننده با فاصله‌ي هشت هفته مي‌تواند مجدداً خون اهدا كند، به شرط اين‌كه تعداد دفعات اهداي خون در 12ماه، از چهار‌بار برای آقایان و سه‌بار برای خانم‌ها تجاوز نكند.
سوم: وزن اهدا‌كننده‌ي خون هم بايد از 50 كيلوگرم بيش‌تر باشد.
چهارم: باور كردني نيست، اما واقعيت دارد، براي اين كه بتوانيد خون اهدا كنيد نبايد درجه‌ي حرارت دهانتان بيش‌تر از
5/ 37 درجه سانتي‌گراد باشد.
پنجم:پزشك مرکز اهدای خون، حداقل براي مدت 15 ثانيه نبض اهداكننده را شمارش مي‌كند و به‌طور معمول براي اهداي خون تعداد نبض بين 50 تا 100 عدد در دقيقه مورد قبول است. اهدا‌كنندگاني كه تعداد نبض كم‌تر از 50 عدد در دقيقه دارند تنها در صورتي پذيرفته مي‌شوند كه ورزشكار حرفه‌اي باشند.
و... البته كه فشار خون مهم است و شرايطي دارد كه قبل از اهداي خون حتماً فشار خون شما سنجيده مي‌شود.
اما بعضي‌ها از اهداي خون معاف‌اند؛ اين معافيت مي‌تواند دائمي يا موقتي باشد. افراد به دو دليل ممكن است از اهداي خون معاف شوند؛ اگر سلامت خود فرد داوطلب و یا سلامت گيرنده‌ي خون، حتي به احتمال كم به مخاطره بيافتد.
در معافیت موقت، داوطلب اهدای خون پس از مدتی می‌تواند وارد چرخه‌ي اهدا شده و خون بدهد. در معافیت دائم، داوطلب اهدای خون به‌طور کلی دیگر نمی‌تواند خون اهدا كند.
گروه‌هاي پرجمعيت و كم جمعيت
در سراسر دنيا سالیانه حدود 75 میلیون واحد خون اهدا می‌شود. اين رقم در ايران به دو ميليون واحد خون در سال مي‌رسد.
به گزارش خبرگزاري ایسنا، حدود 33 درصد افراد هر جامعه دارای گروه خونی +O هستند. در استان تهران حدود 25 درصد دارای گروه خونی+A، 22 تا 32 درصد دارای گروه خونی+B، هفت تا هشت درصد دارای گروه خونی +BA، زیر یک درصد دارای گروه خونی-BA، دو تا سه درصد دارای گروه خونی-B، سه تا چهار درصد دارای گروه خونی-A و پنج تا شش درصد دارای گروه خونی-O هستند.
بنابراین از نظر فراوانی گروه‌های خونی-BA کم‌ترین فراوانی را دارد و گروه خونی+O نیز پرمصرف‌ترین گروه خونی است.
خون‌های اهدایی ایران، یکی از سالم ترین خون‌ها در دنیاست؛ چون چهار آزمایش اجباری که از سوی سازمان بهداشت جهانی مشخص شده در ایران بر روی خون‌های اهدایی انجام می شود.
علاوه بر اعمال جراحی که به خون زیادی نیاز دارند، مبتلایان به تالاسمی هم به علت نیاز به تزریق مداوم خون، از جمله مخاطبان اصلی خون هستند.
دکتر محمدحسن شیخ‌الاسلامی، پزشک 78ساله‌ي شیرازی، متخصص پاتولوژی بالینی و تشریحی، فوق تخصص طب انتقال خون از دانشگاه لندن و استاد بازنشسته‌ي دانشگاه علوم پزشکی شیراز، رکورددار اهدای خون در ایران و جهان شناخته شده و از این رو به «سلطان خون جهان» شهرت یافته است.
او با نزديك به 200بار اهداي خون، ركورد بالاترين آمار اهداي خون را در کتاب رکوردهای گینس به‌نام خود ثبت كرده است.
تاريخ انتقال خون در ايران!
ظاهراً اولین انتقال خون انسان به انسان، در سال 1818 ميلادي (1197هجري شمسي) به‌دست «جیمز بلا‌ندل» انجام شد و در جریان آن به مرد 35ساله‌ای که سرطان معده داشت، مقدارکمی خون تزریق شد.
در ایران شايد بحث انتقال خون به سال‌هاي قبل از 1320 برگردد كه به‌صورت پراكنده در برخي بيمارستان‌ها از جمله ارتش، شركت نفت، سينا و ... انجام مي‌گرفت و عمدتاً اهداكنندگان آن‌ها نيز افراد حرفه‌اي بودند كه در قبال دريافت وجه نقد اقدام به اهداي خون مي‌كردند.
درواقع قبل از سال 3531مراکز متعددی در ایران با امکانات محدود در بیمارستان‌ها، ارتش و... براي تأمین خون بیماران نیازمند فعالیت می‌کردند، ولی با تأسیس سازمان انتقال خون در ایران به همت دکتر فریدون علا در سال 4531 این سیستم وارد مرحله‌ي جدیدی شد.
نظر شما