يكي از نگراني‌هايي كه توزيع اين دارو ايجاد كرده، تكرار تجربه ترامادول است. ترامادول قرار بود ابتدا فقط با نسخه در اختيار مصرف‌كنندگان قرار بگيرد ولي نشتي اين دارو كم‌كم خود را در خيابان ناصرخسرو و بعضا داروخانه‌هاي متخلفي كه بدون نسخه آن را عرضه مي‌كردند، نشان داد. عرضه داروخانه‌اي اين دارو كه سالانه حدود 30درصد از آمارهاي مسموميت ناشي از سوء‌مصرف را افزايش مي‌دهد، پس از 3 سال متوقف شد.
اما به گفته رسول ديناروند، رئيس سازمان غذا و دارو «اكسي‌كدون» شبيه داروهاي مخدر گروه ترياك است نه ترامادول، بنابراين روانه بازار هم نشده بلكه تنها اجازه داده شده تا در بيمارستان‌ها براي بيماران بستري مصرف شود.
به اين ترتيب اين دارو خارج از داروخانه‌هاي بيمارستاني به هيچ عنوان عرضه نمي‌شود. اگرچه از سوي سازمان جهاني بهداشت، مشخص شده كه دسترسي گروهي از بيماران به مخدر‌ها و ضد‌دردهاي قوي نياز است، اما دسترسي به اين داروي ضد‌درد قوي در بيمارستان‌ها بسيار پايين است.
- تجربه ترامادول تكرار نمي‌شود
با وجود نگراني‌هاي ايجاد شده در مورد اين دارو، برخي كارشناسان مانند سعيد صفاتيان، رئيس كارگروه كاهش تقاضاي مجمع تشخيص مصلحت نظام مي‌گويند كه مشكلات عرضه اين دارو با ترامادول قابل‌مقايسه نيست.
او به همشهري مي‌گويد: «اين دارو براي كساني كه از درد‌هاي شديد مانند سرطان در رنج هستند هم كاربرد دارد؛ ضمن اينكه قرار است در بيمارستان‌هايي كه چنين بيماراني را بستري مي‌كنند، توزيع شود. توزيع اين دارو اصلا مانند ترامادول نيست.
سوء‌مصرف در اين دارو بيشتر توسط معتادان صورت مي‌گيرد و در برابر مصرف مواد‌مخدر سنگين و خطرناك، آسيب كمتري دارد و به نوعي برنامه كاهش تقاضاست».
به گفته وي، ماجراي ترامادول در شرايطي ايجاد شد كه ضعف‌هايي ازجمله اصلاح قانون مبارزه با مواد‌مخدر، نبود پروتكل‌هاي درماني براي مخدر‌ها و روانگردان‌ها و شيوع مصرف شيشه وجود داشت اما شرايط كنوني با آن زمان بسيار متفاوت است. صفاتيان معتقد است كه وزارت بهداشت نظارت خود را با توجه به حساسيت‌هاي موجود بر اين دارو افزايش دهد.
وي با بيان اينكه اگر نشتي در توزيع اين دارو وجود داشته باشد آنقدر نيست كه در حوزه درمان و مبارزه با مواد‌مخدر خللي ايجاد كند، مي‌گويد: «حجم پوشش داروخانه‌اي اكسي كدون يك،دويستم ترامادول هم نيست و مخاطبان اين دارو زير 5هزار نفر هستند».
حالا رئيس سازمان غذا و دارو اطمينان مي‌دهد كه هيچ مسيري براي سوءاستفاده از اين دارو باز نيست، اين در حالي است كه گفته مي‌شود «اكسي‌كدون» در اروپا به‌دليل قيمت پايين و مشابهت خواص و سرخوشي آن با هروئين، «هروئين فقرا» هم شناخته مي‌شود.
اين دارو با نام‌هاي اكسي، اكسا، اكسان، اكسي‌فينس و os نيز شناخته مي‌شود و خواص ضد‌درد آن باعث شده گاهي به‌عنوان يك مسكن قوي تجويز شود.
- هشدار دائم براي فروش غيرقانوني دارو
نشت دارو از داروخانه‌ها هميشه وجود داشته است،درحالي‌كه داروخانه‌ها تنها مجاز به فروش داروهاي محدودي بدون نسخه (فهرست otc) هستند. فروش غيرمجاز دارو آنقدر تكرار شده كه تا‌كنون چندين بار هشدار مسئولان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو را به‌دنبال داشته است. در آخرين نمونه دكتر مهدي پيرصالحي مديركل نظارت بر دارو و مواد‌مخدر سازمان غذا و دارو ماه گذشته براي چندمين بار در مورد فروش داروهاي غيرمجاز در داروخانه‌ها هشدار داد. مجتبي مجتهدزاده نايب‌رئيس انجمن داروسازان باليني نيز تأييد مي‌كند كه فروش داروهاي بدون نسخه مي‌تواند سبب افزايش مرگ‌ومير و تغيير حالت بيمار شود.با وجود جدي بدون اين مشكل بايد ديد وعده وزارت بهداشت براي نظارت جدي بر اين داروها تا چه اندازه محقق خواهد شد؟
نظر شما