به گزارش ايسنا، سید وحید عقیلی - رییس دانشکده خبر دانشگاه آزاد اسلامی، اظهار کرد: یکی از نکاتی که درباره‌ی تولید خبر یا تولید محتوا در فضای مجازی مطرح است، بحث صحت محتوای تولیدی است. صحت خبر از عناصر خبری است و از اهمیت خبری بالایی برخوردار است. اما متاسفانه در فضای موجود با عنایت به اینکه با نوعی انسداد اطلاعاتی در برخی از حوزه‌ها مواجهیم و یا اینکه از سرعت لازم برای انتشار اخبار از وقایع تولیدی در سطح داخلی منطقه‌ای و بین‌المللی برخوردار نیستیم، باعث می‌شود به اندازه و با سرعت کافی، مخاطبان جامعه از وقایع و رویدادهای مربوطه اطلاع کسب نکنند.
عقيلي افزود: با توجه به این دو نقیصه، یعنی انسداد اطلاعات و سرعت پایین انتشار اخبار از وقایعی که در جامعه و سطح بین‌المللی اتفاق می‌افتد، در نبود رسانه‌هایی که سرعت خوبی داشته باشند و اطلاعات کاملی ارائه دهند، زمینه‌ای آماده می‌شود که در فضای مجازی عده‌ای از کاربران تولید محتوا کنند و البته برخی از این کاربران با فضای خبری هم آشنا و به وقایع اتفاقیه حساس هستند؛ یعنی اخباری که از منابع دست اول می‌بینند را در گروه خودشان منعکس می‌کنند. از طرفی کاربران گروه‌ها که به‌روز هستند این مطالب را می‌بینند و لایک می‌کنند و به گروه‌های دیگری انعکاس می‌دهند. با این مکانیزم متاسفانه ما شاهد اتفاقاتی هستیم که صحت و سقم آن اتفاقات مورد تردید قرار می‌گیرد.
وی ادامه داد: رسانه‌های رسمی باید در بالاترین سرعت طوری تولید خبر کنند که فضای مجازی جلوتر از آنها تولید خبر نکند. اگر رسانه‌های رسمی و حرفه‌ای با سوابقی که دارند از نظر اجرایی نتوانند تولید خبرشان به‌روزتر از گروه‌هایی باشد که در فضای مجازی تولید خبر می‌کنند، متاسفانه شاهد این مسائل خواهیم بود.
دکتر عقیلی سپس گفت: یادتان باشد که کاربران گروهی قاعدتا در یک حالت هیجانی و در حالت روحی و روانی هستند که خیلی از مواقع سرعت و تازگی خبر برایشان از همه چیز مهمتر است. آنها علاقه‌مند می‌شوند که یک خبر را با سرعت بگیرند و بعد شاید اعتماد به نفس کاذب پیدا کنند که سرعتشان از رسانه‌های رسمی بیشتر است؛ بنابراین در این حالت روحی روانی و هیجانی بدون توجه به صحت و سقم اخبار در گروه‌های خودشان این اطلاعات را تکثیر می‌کنند و با سرعت بالایی فراگیر می‌شود. در رابطه با همین مهم، خبرگزاری‌های رسمی بیش از گذشته باید به سرعت، صحت و دقت تولید خبرشان اضافه کنند. شاید من نباید این را بگویم اما فضای مجازی می‌تواند رقیبی برای رسانه‌های رسمی باشد. وقتی که این رقیب به حق یا نا به حق وجود دارد در کنار وجود چنین فضا و چنین رقیبی مطمئنا مسؤولیت رسانه‌های رسمی بیش از پیش مضاعف شده است.
این استاد ارتباطات سپس مطرح کرد: وقتی که جامعه - یعنی کاربران - سواد و اطلاعات کافی نداشته باشند و زمانی که فکر کنند در فضای مجازی هرچه که وجود دارد، قابل وثوق است، خود این مساله باعث می‌شود رجوعشان به این گروه‌ها بیشتر شود. در حالی که اگر میزان سواد رسانه‌ای، یاد دادن و در دستور کار قرار دادن سواد رسانه‌ای برای کاربران بیشتر باشد، شاید این تاثیر را بگذارد که آنها تفاوت بین خبرگزاری‌های رسمی و کسانی که در فضای مجازی تولید محتوا می‌کنند را بهتر بدانند.
این استاد ارتباطات همچنین یادآور شد: برخی از خبرگزاری‌های رسمی و رسانه‌ها به دلیل محدودیت‌ها و خط قرمزهایی که دارند به برخی حوزه‌ها ورود پیدا نمی‌کنند. نمونه آن همین کمپین‌هایی است که در حال حاضر در فضای مجازی به راه افتاده، صرف نظر از اینکه چه ماهیتی دارند برای کاربران جالب است که در چنین فضایی، مسائل کمپین را به راه بیندازند. خبرگزاری‌ها به این حوزه‌ها نمی‌توانند ورود کنند چون کارشان ایجاد کمپین نیست. اگر که به تدریج در جامعه ما سواد رسانه‌ای توسط خود رسانه‌ها، صداوسیما و وزارتخانه‌ها و نهادهایی که بالا بردن سواد رسانه‌ای را عهده دارند از جمله شورای عالی فضای مجازی بالا برود، می‌توان ابراز امیدواری کرد که در یک برهه زمانی قابل قبول، اخبار تولید شده توسط فضای مجازی کمتر شود و کنترل شده‌تر باشد.
دکتر عقیلی در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود با اشاره به اینکه شبکه‌های اجتماعی به عنوان رقیب رسانه‌های رسمی هستند، یادآور شد: نکته‌ای که از نظر مسائل روانشناختی جالب است، این که در شبکه‌های اجتماعی و گروهی افراد از نظر میزان سواد و حوزه‌ای که کار می‌کنند همگن هستند. در نتیجه خواسته‌ها و تمایلاتشان در یک حوزه است و به طرز عجیبی با هم گرایش دارند و این از نظر نقطه نظر روانشناسی باعث می‌شود که با همدیگر همکاری جالب توجهی داشته باشند و در هر زمان تولید خبر کنند. می‌طلبد که بر روی اینکه کاربران یک گروه آمادگی و پتانسیل بسیار زیادی برای تولید خبر و باهم بودن دارند، بررسی شود.
دکتر عقیلی در پایان اظهار کرد: شبکه‌های مجازی یک واقعیت جامعه ما هستند و وسعت و کاربری‌شان هر دقیقه رو به افزایش است. باید از طریق سازمان‌ها و وزارت خانه‌هایی که با این پدیده روبرو هستند آسیب شناسی انجام شود و اقداماتی را انجام دهند که جنبه‌های منفی این شبکه‌ها را به حداقل برسانند.
نظر شما