سهقلوزایی عجیب نیست، اما اینکه زنی دو بار پشت سر هم سهقلو به دنیا بیاورد، اتفاق نادری است.
ویکتوریا لاسیتا، زنی که نامش سر زبانها افتاده، هر دو بار به طور طبیعی باردار شده؛ یعنی بدون کمک معالجات بارداری که شانس داشتن چند قلو را افزایش می دهد. حتما شنیدهاید که چندقلوزایی در زنانی که از روشهای درمان ناباروری استفاده میکنند بیشتر است.
شانس داشتن سه قلو به طور طبیعی در حدود یک در 8 هزار است و احتمال داشتن سه قلو برای دومین بار یک در 64 میلیون. البته پزشکان میگویند به دنیا آوردن یک سه قلو، شانس آن را برای دومین بار کم نمی کند.
کیسی نخستین نوزاد از سه قلوها بود که روز چهارشنبه دو هفته قبل متولد شد و در حدود 9/1 کیلوگرم وزن داشت. پس از او کیدن با 2/2 کیلوگرم وزن و کارسون با دو کیلوگرم وزن متولد شدند. البته هنوز بچهها در بیمارستان هستند و معلوم نیست چه زمانی آماده رفتن به خانه باشند تا به سه قلوهای اول یعنی جسیکا، جیلین و برایان که به زودی چهار ساله میشوند بپیوندند.
زن و شوهر خوششانس (!) که با دو بارداری صاحب 6 فرزند شدهاند، 6 سال است ازدواج کرده اند و هر کدام دارای فرزندان بزرگ از ازدواج های قبلی هستند. آنها بعد از تولد سه قلوهای اول تصمیم گرفتند «یکی دیگر» دنیا بیاورند. حالا البته شاید این زوج میانسال خیلی از تصمیمشان راضی نباشند. آنها میگویند برای سه قلوی تازه باید هفته ای حدود 150 بار پوشک عوض کنند.
این که چه عواملی شانس چندقلوزایی را بالا میبرد، از مسائلی است که تحقیقات درباره آن هنوز ادامه دارد. مثلا مطالعه تازه ای در هلند نشان میدهد احتمال آنکه مادران مسن تر دوقلو آبستن شوند بیشتر است زیرا بدن آنها در مقایسه با زنان جوانتر برای تولید چند تخمک به طور همزمان در یک سیکل قاعدگی آمادگی بیشتری دارد. به گفته محققان مرسوم شدن معالجات بارداری به خودی خود نمی تواند نرخ تولد دوقلوهای غیرهمانند را توضیح دهد.
دوقلوهای همانند زمانی به وجود می آیند که یک تخمک بارور دو قسمت شده و به دو جنین تبدیل شود، اما دوقلوهای غیرهمانند از ابتدا حاصل دو تخمک بارور شده جداگانه هستند. دوقلوهای غیرهمانند تقریبا سه چهارم کل دوقلوها را تشکیل می دهند.
در یک سیکل عادی قاعدگی، ترشح هورمون محرک فولیکول (FSH) باعث بلوغ یک فولیکول حاوی تخمک در تخمدان می شود. این فرآیند به گونه ای کنترل می شود که وقتی فولیکول به اندازه کافی رشد کرد، سطح تولید FSH افت می کند.
دانشمندان هلندی رشد و توسعه فولیکول را در 959 سیکل طبیعی قاعدگی در زنان مورد مطالعه تحلیل کردند. همه آنها به دلیل ناباروری یا ناتوانی خفیف مرد در بارور کردن آنها تحت معالجه بودند. پژوهشگران متوجه شدند که رشد فولیکولی تخمدانی چندگانه - که در آن طول چند (در مقابل یک) فولیکول از 14 میلیمتر بیشتر بود - در 105 زن روی داد.
از این 105 زن تنها پنج نفر زیر 30 سال داشتند، 45 نفر 30 تا 35 ساله بودند و 55 نفر بقیه بیش از 35 سال داشتند. به این ترتیب آنها به این نتیجه رسیدند که غلظت FSH به تناسب سن افزایش می یابد، حالا چه رشد فولیکولی در زن یگانه باشد چه چندگانه. اما زنانی که فولیکول های چندگانه تولید کردند مقدار بیشتری از این هورمون در بدنشان بود.
در دوره سنی 38 سالگی تا 48 سالگی که آخرین مهلت زمانی برای باردارشدن به حساب می آید، غده هیپوفیز بیشتر FSH تولید می کند تا رشد یکی از معدود فولیکول های باقی مانده قابل دوام را تحریک کند.
مطالعه دانشگاه ورایا نشان داده که در برخی زنان میزان FSH همچنان بالا و بالاتر می رود به طوری که از حد لازم برای گذاشتن یک تخمک تجاوز می کند. البته در اکثر موارد این وضع به بارداری چندگانه (دوقلو یا چندقلو) نمی انجامد زیرا شمار فولیکول های باقی مانده حاوی تخمک های با کیفیت خوب بسیار کم است.
اما اگر دو یا چند فولیکول با تخمک هایی دارای کیفیت خوب موجود باشد، در آن صورت امکان وقوع همزمان تخمک گذاری دوگانه یا چندگانه وجود خواهد داشت که احتمال تولد دوقلو یا چندقلو را افزایش می دهد.