اين تغيير رويكرد ديرهنگام وزارتخانهاي كه متولي آب كشور است زماني حاصل شد كه اغلب تالابها و رودخانههاي كشور بهدليل همين سدسازيها بيرويه خشك شده و معيشت چندين هزار ساله كشاورزان پرشماري در پايين دست سدها نابود شده است.
گتوند يك نمونه از سدهايي است كه علاوه بر هدررفت ميلياردها ريال سرمايه ملي به معضلي بزرگ تبديل شده است. آنطور كه مسعود اسدي، رئيس نظام صنفي كشاورزي خوزستان به خبرگزاري مهر گفته است در حال حاضر ماهانه، ۶۰۰هزار تن نمك وارد اراضي كشاورزان ميشود كه اين باعث افت محصول از لحاظ كمي و كيفي در سراسر كارون شده است.
- افتخاري بزرگ يا معضلي عظيم
سدي كه 182متر ارتفاع دارد و همزمان با عمليات اجرايي آن متوليان سدسازي با افتخار از آن بهعنوان بلندترين سد خاكي كشور ياد ميكردند اكنون در راس معضلات زيستمحيطي خوزستان قرار دارد.
ساخت سد گتوند كه با توجيه «افزايش ظرفيت انرژي كشور و توليد 4250گيگاوات ساعت انرژي برقابي» ازيك سو و ازسوي ديگر با هدف «كنترل و ذخيره آبهاي روان به ميزان 5.2ميليارد مترمكعب» در دستور كار قرار گرفت تا آنطور كه متوليان اين سد در آن زمان اعلام كردند سيلابهاي مخرب فصلي كارون مهار و زمينههاي مختلف اشتغالزايي فراهم شود و علاوه بر رونق اقتصادي منطقه، آب اراضي پايين دست براي كشاورزي و توسعه زمينهاي زيركشت تأمين شود، اما آبگيري اين سد نشان داد تمام معادلات اعلام شده از سوي متوليان سد غلط بوده است.
مردادماه سال 90 با نخستين مرحله آبگيري، اين سازه عظيم خاكي رسما افتتاح شد ولي بهدليل واقع شدن مخزن سد روي گنبدهاي نمكي ورودآب سد به رودخانه كارون باعث شوري آب شد؛ بهويژه پس از سومين مرحله آبگيري گتوند در اسفندماه سال90 كيفيت آب رودخانه كارون بهشدت تنزل كرد. درآن زمان رئيس نظام صنفي كشاورزان خوزستان و رئيس مجمع ملي تشكلهاي كشاورزان ايران، به صراحت اعلام كرد كه شوري آب ميلياردها تومان خسارت به كشاورزي استان خوزستان وارد كرده است. بهطوري كه 6واحد از شركتهاي كشت و صنعت نيشكر و بيش از 90كشاورز عمده اهواز بهدليل شور شدن آب رودخانه كارون به مراجع ذيربط شكايت كردند.
بيش از 4سال از آبگيري سد گتوند ميگذرد و برخي مشكلات ناشي از احداث اين سد آشكار شده، با وجود اين، هنوز اظهارات متناقص متوليان آب كشور ادامه دارد. رحيم ميداني، معاون وزير نيرو در امور آب ششم مهرماه همزمان با اعتراف وزير نيرو مبني بر ناكارآمدي برخي سدها گفت كه «نظر همه كارشناسان بر اين است كه آبگيري سد گتوند از همان ابتدا اشتباه بوده و در اين مسئله تعجيل شده است.» اما پرويز فتاح، وزير اسبق نيرو در اظهارنظري تلويزيوني انتقادها از سد گتوند را كارشناسي نشده اعلام كرد.
روز گذشته مديركل حفاظت محيطزيست خوزستان هم مهر تأييد بر زيانبار بودن سدگتوند زد و گفت: ما نظرات و مخالفتها را اعلام كرديم اما سد گتوند به دستور رئيسجمهور وقت، آبگيري شد و براي جلوگيري از آبگيري اين سد كاري بيش از اين از دست ما بر نميآمد.
- انتقاد از طرح علاجبخشي شوري سد گتوند
اكنون طرحي تحت عنوان علاجبخشي شوري سدگتوند به دانشگاه تهران واگذار شده تا شايد اين مركز علمي بتواند چارهاي براي اين معضل لاينحل بينديشد. اسدي اما از روند طرح علاجبخشي شوري سدگتوند انتقاد ميكند و ميگويد طرح علاج بخشي شوري سد گتوند كه از سوي دانشگاه تهران ارائه شده، فاقد ارزش كارشناسي است و حلال مشكلات آب خوزستان نيست. او تصريح ميكند: بحث علاج بخشي سد گتوند به مؤسسه آب دانشگاه تهران واگذار شد اما پس از بررسيهاي زياد متوجه شديم اين مؤسسه تحت برخي فشارها از مسير كارشناسي خودش خارج شده است. اسدي يادآور ميشود: پيشازاين شوري آب را يك هزار و ۲۰۰ اعلام كرده بودند ولي عملا يكهزار و ۸۰۰ بود و اكنونكه اعلام ميكنند؛ مقررشده شوري آب يكهزار و ۴۰۰ باشد ولي عملا شوري آب تا 2هزار و ۳۰۰ هم بالا ميرود. او تأكيد ميكند كه دانشگاه شهيد چمران اهواز بهعنوان تنها ارگان تحقيقاتي موردقبول صنف كشاورزي خوزستان براي انجام تحقيقات است.
نظر شما