حوالي ساعت 4بعدازظهر يك‌روز وسط هفته پاييزي كه هنوز خورشيد سايه‌هاي بلندش را جمع نكرده آنقدر صداي فرياد و قهقهه كودكانه شنيده مي‌شود كه انگار يك آخرهفته تابستاني است. نخستين پارك دوستدار كودك پايتخت درمنطقه 18احداث شده؛ درنزديكي‌هاي معادن شن و ماسه‌اي كه بر سر تعطيل شدن يا نشدنشان اختلاف است.
تجهيزات بازي خردسال و كودك و نوجوان در 3زمين جداگانه قرار داده شده. بعضي بچه‌ها در زمين مياني، بدون دمپايي‌هايشان بر كف شن‌پوش مي‌دوند، روي تاب سبدي مي‌پرند و تاب مي‌خورند. كنارشان قلعه ماسه‌اي در حال ساخته شدن است؛ قلعه‌اي با مهارت و توانايي كودكانه. اگر نوبت را در شلوغي صف‌ها رعايت كنند، صداي قهقهه‌شان قطع نمي‌شود.
زمين بازي خردسالان خلوت‌تر است. مادر آتناي 3ساله كه با خيال راحت دخترش را از سرسره بالا مي‌برد، مي‌گويد: «روز افتتاحيه آنقدر شلوغ بود كه اجازه ندادم آتنا بازي كند. الان هم كه شيفت بعدازظهر مدرسه‌ها تعطيل شود، دوباره شلوغ مي‌شود. اما اي كاش اينجا كه دوستدار كودك است، تيم پزشكي هم مستقر شود تا به بچه‌هاي آسيب ديده در بازي رسيدگي كند.»
آخرين زمين بازي، مخصوص نوجوانان است. راپل، صخره نوردي، هرم طنابي و سازه‌هاي تركيبي شلوغ‌تر از بقيه سرگرمي‌هاست. غرور شادمانه پسرهاي 12، 13ساله‌اي كه به انتهاي مسير راپل مي‌رسند به اندازه كوهنوردي است كه قله تازه‌اي را فتح كرده است؛ شادماني‌اي كه با تشويق دوستانشان بيشتر هم مي‌شود. يكي‌شان مي‌گويد:
« شما از اينها در محله‌تان داريد؟» فوتبالدستي و ميزهاي پينگ‌پنگ و زمين فوتبال و واليبال هم هرجا كه باشد مشتري‌هايش را دارد. ميلاد كه 2سال ديگر دبيرستانش تمام مي‌شود و دلش نمي‌آيد به دستك‌هاي فوتبال دستي استراحت دهد، مي‌گويد: «پارك پروين اعتصامي و اروند نزديك‌ترين پارك‌ها به اينجا هستند اما تاب و سرسره يكي‌شان از اين فلزي‌هاي قديمي است. پشت درخت‌هايش هم شده جاي معتادها. آن يكي هم چند تا تاب و سرسره معمولي دارد.»
- مادران دوستدار سراي محله
مصوبه شهر دوستدار كودك كه در شوراي شهر به تصويب رسيد شهرداري را مكلف به احداث بوستان‌هاي موضوعي براي كودكان كرد تا هم فضاي تفريح آنها را مطابق استانداردها فراهم كند و هم برنامه‌هاي آموزشي را در برگيرد. كتابخانه، زمين آموزش الفبا، آمفي‌تئاتر روباز و پيست كوچك دوچرخه سواري از ديگر امكانات اين بوستان است.
فارغ از اينكه ابعاد و اندازه سرويس بهداشتي بوستاني كه دوستدار كودكان است متناسب با جثه آنها هست يا نه، از ديد مادران، نزديك‌بودنش به زمين‌هاي بازي يك مزيت به شمار مي‌رود. بسياري از مادرها هم كه ترجيح مي‌دهند كودكان و دختران نوجوانشان را براي حضور در پارك همراهي كنند مي‌گويند اگر سراي محله يا فرهنگسرا اينجا راه‌اندازي شود، هم براي بچه‌هايشان مفيد است و هم براي مادراني كه وقتشان را به صحبت كردن با هم مي‌گذرانند.
اينطور كه مديرعامل سازمان پارك‌ها و فضاي سبز شهر تهران گفته، قراراست دومين پارك دوستدار كودك نيز در فضايي 12هكتاري احداث شود. به گفته علي‌محمد مختاري اين بوستان هم‌اكنون در حال طراحي است.... كم كم هوا تاريك مي‌شود. چراغ‌هاي پارك روشن است و بچه‌هاي مدرسه‌هاي نوبت عصر خليج‌فارس با كيف و كتاب‌شان به صف‌هاي شلوغ بازي اضافه مي‌شوند.
- دنيا و شهرهاي دوستدار كودك
فيليپين، فرانسه، برزيل، اسپانيا، سوئيس و اندونزي ازجمله كشورهايي هستند كه بعد از امضاي كنوانسيون حقوق كودك در سازمان ملل، فعاليت‌هاي خود را براي تبديل كردن شهرهاي خود به شهر دوستدار كودك آغاز كردند. فيليپيني‌ها 24شاخص براي اين طرح تعريف كرده و اميدوارند تا سال 2025 بتوانند به جامعه‌اي بدون نقض حقوق كودكان برسند.
170شهر در فرانسه نيز با نظارت يونيسف و شهرداري‌هايشان از سال 2002فعاليت‌هاي دوستدار كودك را آغاز كرده‌اند. مسئولان دولتي برزيل هم از سال2004 فعاليت‌هاي دوستدار كودك را در 11 ايالت فقيرنشين اين كشور آغاز كردند. اندونزي هم كه از سال2007 اقدامات تبديل شدن به شهر دوستدار كودك را شروع كرد، بعد از برپايي چند سمينار و كارگاه و با مشاركت وزارت توانمندسازي زنان و سازمان حفاظت از كودكان، فعاليتش را در 5شهر آغاز كرد و تعداد آنها به مرور افزايش يافت.
تأمين حقوق كودكان، مراقبت‌هاي بهداشتي، فراهم كردن شرايط بازي و آموزش، امكان ابراز عقيده و خواسته‌ها و... ازجمله موارد تأكيد شده در شهر دوستدار كودك است. شوراي شهر تهران نيز با همين رويكرد طي مصوبه‌اي در سال88 از شهرداري تهران خواست فعاليت‌هاي تعيين‌شده براي تبديل‌شدن شهر به دوستدار كودك را پيش ببرد.
نظر شما