اما گاهي رعايت كامل نكات بهداشتي در فشردگي برنامه‌هاي عزاداري و برگزاري مراسم آبرومندانه فراموش مي‌شود. امسال، قبل از آنكه هيزم نذري‌پزان را روشن كنيد با خودتان عهد ببنديد كه بهداشت را قرباني سرعت نكنيد و غذايي را به‌دست مهمانان و عزاداران برسانيد كه سالم باشد. براي پخت اين نذري سالم توصيه‌هاي ما را در اين صفحه بخوانيد.
- ۱۴ قدم تا نذري سالم
غذاي نذري، قرار است ميان ده‌ها نفر پخش شود و هر عامل بيماري‌زايي كه در اين غذا وجود داشته باشد، ده‌ها نفر را درگير خواهد كرد. پس بايد نسبت به مسئوليتي كه گردنتان است، حساس‌تر باشيد. براي تهيه يك غذاي نذري سالم بايد:
آشپزخانه يا محل پخت‌وپزتان پيش از كار و حين آن كاملا شسته و تميز شده باشد.
آشپز بايد از لحاظ سلامت و بهداشت در شرايط مطلوبي باشد. يعني اگر از رستوران‌ها درخواست آشپز مي‌كنيد، فرد مورد نظر حتما بايد كارت سلامت از وزارت بهداشت دريافت كرده و در زمان پخت نذري، در صحت و سلامت كامل باشد.
افرادي كه غذاهاي نذري را بسته‌بندي مي‌كنند هم بايد سالم بوده و اين كار را به‌صورت بهداشتي، يعني با ماسك، كلاه و دستكش و روپوش انجام دهند.
از مواد غذايي تازه استفاده كنيد و مواداوليه‌اي را بخريد كه تاريخ توليد و انقضاي معتبر داشته باشند.
پخت غذا را طوري برنامه‌ريزي كنيد كه خيلي زود‌تر از زمان توزيع آن حاضر نشود چرا كه غذاهاي پخته اگر بيش از ۲ ساعت در درجه حرارت اتاق نگهداري شوند، كيفيت خود را از دست مي‌دهند.
كنترل كنيد كه گوشت‌ها كامل پخته شده باشند.
بعضي آشپزها عادت دارند از روزنامه به‌عنوان دمكني استفاده كنند يا هنگام سرخ كردن مرغ و گوشت براي جلوگيري از پاشيدن روغن آن به اطراف، روي تابه را با روزنامه بپوشانند. به‌شدت از اين كار اجتناب كنيد چون باعث آلودگي غذا به سرب مي‌شود.
دام و طيور مورد استفاده‌تان را از جاهايي تهيه كنيد كه زيرنظر مراكز بهداشتي هستند.
در هيئت‌هاي عزاداري معمولا از روغن جامد استفاده مي‌شود اما براي حفظ سلامت غذا، سعي كنيد روغن مايع را جايگزين و موادي مثل سيب‌زميني يا مرغ را حتما با روغن سرخ‌كردني سرخ كنيد.
بعضي از آشپزها برنج را با سنگ نمك خيس مي‌كنند. اما سنگ نمك داراي ناخالصي‌هايي است كه براي كليه ضرر دارد. بنابراين توصيه مي‌كنيم نمك بسته‌بندي يددار را جايگزين سنگ‌نمك كنيد.
اگر نذر شير داريد، حتما شير پاستوريزه بخريد و از توزيع شيرهاي باز و فله‌اي، هر قدر هم كه جوشانده باشيد، خودداري كنيد.
قطعا شما نمي‌‌خواهيد بعد از پايان نذري دادنتان، ده‌ها نفر را دچار بيماري‌هاي عفوني، تب مالت و... كرده باشيد!
از خريد يخ‌هاي قالبي خودداري كنيد. اين يخ‌ها ممكن است از آب ناسالم تهيه شده باشند يا حين نقل و انتقال، انواع ميكروب‌ها را به‌خود گرفته باشند. بهترين كار، يك عزم جمعي و فاميلي است كه از چند روز قبل از مراسم نذري پزان شروع به تهيه و ذخيره يخ در فريزر‌هايتان كنيد.
تا حد ممكن، در كنار نذريتان سالاد يا نوشابه سرو نكنيد. از مضرات نوشابه حتما آگاهيد اما درباره سالاد هم بايد احتياط كرد. چون به‌دليل شلوغي آشپزخانه‌ها در روزهاي محرم ممكن است مواداوليه سالاد به خوبي شسته و آماده نشوند و ميهمانان شما را بيمار كنند.
به جاي پخت غذا در ديگ آلومينيومي، از ديگ‌هاي مسي استفاده كنيد. در ظروف مسي غذا بهتر جا مي‌افتد و در عين حال مضرات آلومينيوم هم وجود ندارد. حتما مي‌دانيد كه آلومينيوم در تماس با غذاهاي ترش اسيدي يا شور به‌شدت آلوده‌كننده است و باعث يبوست، مشكلات گوارشي، پوكي استخوان و آلزايمر مي‌شود.
- ظرف را دست‌كم نگيريد
تا يك دهه قبل هنوز مي‌شد هيئت‌هايي را پيدا كرد كه نذريشان را در بشقاب‌هاي ملامين يا استيل پخش مي‌كردند اما حالا جاي همه آن بشقاب‌ها و ديس‌هاي خاطره‌انگيز را ظرف‌هاي يك‌بار مصرف گرفته‌اند كه حتي اگر از بوي بد و آسيب‌هايي كه به محيط‌زيست مي‌زنند چشم‌پوشي كنيم، از ضرر‌هايشان نمي‌شود حرفي به ميان نياورد. ظروف يك‌بار مصرف برخلاف باور عموم براي تماس با مواد خوراكي بهداشتي نيستند. آنها تركيبات شيميايي مختلفي دارند و وقتي غذا يا نوشيدني داغ داخلشان ريخته مي‌شود، آن را سمي و حتي سرطان‌زا مي‌كنند. پلاستيك اين ظرف‌ها از تركيبات شيميايي پليمر و مونومر ساخته شده‌اند. پليمر يك ماده خنثي است اما مونومر ماده خطرناكي است كه در اثر حرارت از ظرف جدا شده و به داخل غذا نفوذ مي‌كند. البته استفاده از ليوان‌هاي يك‌بار مصرف براي مايعات سرد مشكلي ندارد. به شرطي كه ظرف مورد نظر شما استاندارد باشد.
- شناسايي ظرف مناسب و استاندارد
ظروف يك‌بار مصرف اگر به‌صورت استاندارد توليد شده باشند، علائم اختصاري ويژه‌اي روي آنها درج شده است كه نشان مي‌دهد چه كاربردي دارند. يكي از اين علائم PP مخفف پلي‌پروپيلن است كه براي نگهداري كوتاه‌مدت (در حد جا‌به‌جايي) فراورده‌هاي غذايي داغ كه دمايي بيش از ۷۰ درجه سانتيگراد دارند، مناسب است. كف برخي ظروف هم 2حرف PS به چشم مي‌خورد كه مخفف پلي‌استايرن است و نشان مي‌دهد اين ظرف براي فراورده‌هاي غذايي خنك مناسب است و از آن نبايد براي غذاهاي گرم استفاده كرد. اگر دنبال جايگزيني براي ظروف يك‌بار مصرف معمولي هستيد بهتر است سراغ ظروف گياهي برويد كه از نشاسته ذرت تهيه شده‌اند. گزينه بعديتان هم مي‌تواند ظروف يك‌بار مصرف آلومينيومي باشد. اين ظروف كمي گران‌تر هستند اما حداقل خيالتان راحت است كه با غذاي مسموم و مضر از عزاداران حسيني پذيرايي نكرده‌ايد.
- سنت‌هاي سبز نذري دادن
نذري‌دادن سنت پسنديده‌اي است اما اگر كمي خوش‌ذوق باشيم مي‌توانيم اين آيين پرشور را از عادت‌هاي غلط پاك كنيم و آداب و رسوم سالمي را جايگزين كنيم. ما برايتان چند پيشنهاد داريم:
شير را شيرين نكنيد و مزه‌دار كردن آن را به مهمانانتان واگذار كنيد. كافي است چند حبه قند در كنار شير تعارف كنيد.
يك عادت تازه را بنيان بگذاريد. مثلا به جاي توزيع شربت يا آبميوه‌هاي كارخانه‌اي، ميوه‌هاي تازه فصل را تهيه كرده و در بسته‌بندي بين مردم توزيع كنيد. به‌ويژه در مناطقي كه مي‌دانيد دسترسي به ميوه براي اهالي آن منطقه دشوار است.
اگر هيئت‌تان كوچك و جمع‌وجور است، به ظروف استيل، ملامين يا چيني روي بياوريد تا هم نوستالژي‌هاي كودكي را زنده كنيد و هم براي حفظ سلامتي مهمانان سفره نذريتان قدم بزرگي برداريد. با اين كار خدمت بزرگي هم به طبيعت كرده‌ايد و از آلودگي محيط، توليد زباله‌هاي پلاستيكي دير بازيافت و تخريب محيط‌زيست هم جلوگيري كرده‌ايد. كافي است با اقوام و دوستانتان صحبت كنيد تا ظروف بلااستفاده‌شان را براي اين مراسم در اختيار شما قرار دهند.
به آشپزتان بسپاريد كه تا حد ممكن از قسمت‌هاي چرب گوشت در غذا استفاده نكند و غذا را سالم و رژيمي بپزد.
نظر شما