اگر اين عمليات در كشورهاي نزديك به قلمرو داعش مثل تركيه رخ مي‌داد چندان عجيب نبود، اما چنين عمليات گسترده‌اي در قلب اروپا رخ داده است. اين اتفاق نشان مي‌دهد عوامل ديگري از نيروهاي داعش در منطقه‌اي كه چنين عملياتي در آن انجام شده يا كشورهاي نزديك به آن در اجراي آن نقش داشته‌اند. اين خود نشان‌دهنده ضعف اطلاعاتي-امنيتي در شهر پاريس و احتمالا در كشور فرانسه است كه به هر حال دولت فرانسه پاسخگوي آن خواهد بود. اما از منظري ديگر، اين موضوع از وجود پايگاه‌هاي داعش خارج از قلمرو جغرافيايي تحت سيطره‌اش و در كشورهاي اروپايي خبر مي‌دهد.
عمليات داعش در پاريس، با اعزام ناو هواپيمابر از سوي فرانسه به آب‌هاي مديترانه براي شركت در عمليات نيروهاي ائتلاف بين‌المللي عليه داعش همزمان شده است. پيش از اين نيز، اين گروه تروريستي در پاسخ به آغاز عمليات هوايي روسيه در سوريه، اقدام به بمبگذاري در هواپيماي روسيه كرد كه در صحراي سينا سقوط كرد. اين خود نشان مي‌دهد داعش تلاش دارد گستره عملياتي‌اش را از قلمرو جغرافيايي به‌اصطلاح دولت اسلامي فراتر برده و آتش خود را به قلمرو كشورهاي مخالف بكشاند. اين اقدام با هدف به هم زدن آرايش و صف آرايي كشورهاي حاضر در جبهه مخالف داعش دنبال مي‌شود.
اين احتمال وجود دارد كه طي ماه‌هاي اخير بخشي از نيروهاي داعش در ميان پناهجوياني كه از مسير شمال آفريقا و غرب آسيا خود را به خاك اروپا رسانده‌اند، با هدف انجام عمليات تروريستي عليه كشورهاي اروپايي وارد اين كشورها شده باشند. كشورهايي چون آلمان كه پذيراي تعداد زيادي از پناهجويان بوده‌اند را خطر بيشتري تهديد مي‌كند. اما مهم‌تر از اين، نيروهاي غيرعربي هستند كه طي سال‌هاي اخير به داعش پيوسته‌اند. تعداد زيادي از نيروهاي داعش از خود اين كشورهاي اروپايي هستند.
اين نيروها پس از حضور در مناطق تحت كنترل داعش و دريافت آموزش‌هاي لازم به راحتي مي‌توانند بار ديگر وارد منطقه اتحاديه اروپا شوند، به كشورهاي مختلف اين قاره تردد كنند و در زمان مقتضي دست به عمليات عليه اين كشورها بزنند. اينها خود شكل‌دهنده پايگاه‌هاي داعش در اروپا هستند. عين اين موضوع را مي‌توان در مورد وضعيت طالبان در افغانستان مشاهده كرد. نيروهاي طالبان به تعبيري هم رنگ مردم اين كشور هستند و زماني كه وارد يك منطقه يا يك شهر مي‌شوند، كسي نمي‌تواند آنها را به راحتي شناسايي كند.
آنچه مشخص است اينكه تهديدها و تأثيرات امنيتي داعش اكنون از مرزهاي خاورميانه عبور كرده و اين گروه تروريستي ديگر تنها تهديدي عليه مردم و كشورهاي اين منطقه به شمار نمي‌رود. داعش اكنون به يك تهديد عليه امنيت جهاني تبديل شده است. از بين بردن اين تهديد تنها از طريق مذاكرات ديپلماتيك امكان پذير نيست و نيازمند يك عمليات گسترده نظامي با حضور نيروي زميني تحت نظر سازمان ملل است.
از بين بردن نيروي تروريستي و جهنمي داعش نيازمند دخالت شوراي امنيت سازمان ملل و تشكيل يك اتحاد جهاني است.بحران‌هاي مشابه پيش از اين هرگاه مورد غفلت قرار گرفته‌اند دامنگير كشورهاي مختلف جهان و در واقع دامنگير بشريت شده‌اند. نمونه مشخص آن، بحران سومالي در منطقه آفريقاست. وضعيت اين كشور سال‌ها باعث ايجاد ناامني در منطقه شاخ آفريقا بوده است كه بعدا به دزدي دريايي و ناامني در محيط دريا منجر شد؛ اتفاقي كه دامنگير بسياري از كشورهاي جهان شد.
طالبان در افغانستان تبديل مي‌شود به القاعده، القاعده در عراق تبديل مي‌شود به داعش و داعش هم پس از اين به چيز ديگري تبديل خواهد شد. خشكاندن ريشه تروريسم وظيفه دولت‌هاست و اين نيازمند يك عزم و اتحاد جهاني است چرا كه ادامه قدرت‌گيري داعش در منطقه خاورميانه به‌طور حتم دامنگير كشورهاي ديگري غيراز فرانسه نيز خواهد شد.
- كارشناس اوراسيا‌و‌خاورميانه
نظر شما