اين پاسخ سردار منتظرالمهدي كه معاون اجتماعي ناجا نيز هست، جاي كمي تامل دارد. تجزيه اين مسئله به 2موضوع فرار از خدمت و برخورد با مجرمان مشكلي ايجاد نمي‌كند اما تركيب اين دو از مسير تماس‌هاي مردمي شايد همراه با درنظر نگرفتن بخشي از ملاحظات اجتماعي باشد. البته كه موضوع سربازي در مواردي با امنيت كشور ارتباط دارد اما نبايد و نمي‌توان به جنبه‌هاي اجتماعي آن بي‌تفاوت بود. حتما كسي كه از سربازي فرار مي‌كند، مجرم است و با مجرم بايد برخورد كرد. تماس‌هاي مردمي هم هميشه از منابع قابل اتكا براي برخورد با مجرمان بوده است. اما پاسخ سخنگوي محترم ناجا، در لايه‌هاي پنهان خود مي‌تواند ترغيب به رفتاري باشد كه در فرهنگ عمومي از آن با عنوان «آدم‌فروشي» ياد مي‌شود. هرگز دور از ذهن نيست كه همين موضوع از فردا تبديل به بهانه‌اي براي باج‌گيري و درنهايت حتي درگيري بين عده‌اي شود.
البته سردار محترم تأكيد كرده‌اند كه حالا جوان‌ها از سربازي استقبال مي‌كنند و ظرفيت پادگان‌ها تكميل است اما كاش در پاسخ به آن سؤال گفته مي‌شد كه نيروي انتظامي ظرفيت‌هاي كافي براي شناسايي اين متخلفان دارد و حاجتي به گزارش‌هاي مردمي در اين مورد نيست. مدتي قبل معاون قضايي و حقوقي سازمان قضايي نيروهاي مسلح فرار از سربازي را شايع‌ترين جرم سربازان اعلام كرد و گفت: «بيش از 100علت براي اين جرم احصا شده كه با بهره‌گيري از تجارب كارشناسان و محققان نيروهاي مسلح، 643راهكار مقابله‌اي استخراج شده است.»
اگرچه حجت‌الاسلام محمد مصدق در سخنان خود هيچ اشاره‌اي به هيچ كدام از اين 100دليل نكرد اما آنچه گفته شد را بايد مساوي رسيدن به دست‌كم 6 راهكار براي هر يك از اين دلايل دانست. در شرايطي كه چنين ريز و جزئي به موضوع سربازي نگاه مي‌كنيم، آيا بهتر نيست شناسايي سربازان فراري را هم از مسير ديگري دنبال كنيم. سربازي هر چقدر هم كه جنبه نظامي و امنيتي و حكومتي داشته باشد، باز هم موضوعي اجتماعي است. واقعيت اين است كه با همه تلاش‌ها و اصلاحات انجام‌شده در سال‌هاي گذشته، هم روش و هم اجراي روش‌هاي ما براي سربازگيري داراي مشكلات اساسي هستند. هنوز و همچنان كم نيستند جواناني كه 2سال خدمت مقدس سربازي را مساوي «اتلاف عمر» مي‌دانند. محدوديت‌ها در زمان، مكان و نحوه اعزام به علاوه همه مشكلاتي كه در طول خدمت سربازي وجود دارد - از مسائل رفاهي تا آموزشي- باعث شده كه رغبت به انجام اين خدمت با آنچه بايد باشد فاصله زيادي بگيرد. در سال‌هاي گذشته با تعيين اولويت‌ها و انتخاب‌هاي متعدد و بيشتر براي متأهل‌ها و افراد با شرايط خاص بسياري از اين مشكلات كمتر شده اما همچنان سربازي آن چيزي نيست كه بايد باشد. شايد اولويت دادن به رويكرد‌هاي اجتماعي به موضوع سربازي باعث كاهش فرار از آن شود تا براي شناسايي اين افراد دست‌كم دور گزارش‌هاي مردمي را خط بكشيم.
نظر شما