وزیر ارشاد نامه‌ای به آیت‌الله صادق لاریجانی مبنی بر «راه اندازی شعبه ویژه به منظور حمایت از حقوق مؤلفان و ناشران» ارسال کرده که خوشبختانه با نگاه مساعد ایشان مواجه شده است.
به گزارش همشهري‌آنلاین به نقل از ایبنا سید عباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شنبه، 19 دی‌ماه در ادامه برنامه کتاب‌گردی هفتگی خود در کتابفروشی فرهنگ معاصر حضور یافت و پس از دیدار با داوود موسایی، مدیر این انتشارات، پاسخگوی خبرنگاران شد.
وی در پاسخ به این پرسش که «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چه اقداماتی برای پیشگیری از تکثیر و انتشار غیرمجاز کتاب در دستور کار دارد؟» گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این موضوع را در چند مسیر دنبال می‌کند؛ نخست اینکه علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نامه‌ای به آیت‌الله صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه قضاییه ارسال کرده است و در آن نامه از ایشان راه‌اندازی شعبه ویژه برای رسیدگی به حقوق مؤلفان و ناشران را خواستار شده است.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: آقای جنتی در این نامه نوشته بود «در شرایطی هستیم که با وضعیت نابسامان اقتصاد نشر، فناوری‌های جدید فرصتی برای سودجویان فراهم کرده‌اند. از آن‌جا که پرداختن به مسائل قضایی با اطاله وقت همراه هستند، اغلب مؤلفان و ناشران از پرداختن به این موضوع‌ها و رفتن به دادگاه و ارائه شکایت منصرف می‌شوند. بنابراین حقوق آنها در این فرایند ضایع می‌شود و به اقتصاد نشر آسیب وارد می‌شود.»
صالحی افزود: با گفت‌وگوهایی که صورت گرفته است خوشبختانه آیت‌الله صادق لاریجانی نگاه مساعدی به راه‌اندازی این شعبه دارد و امیدواریم این اتفاق خوب به زودی رُخ دهد.
وی عنوان کرد: اقدام دیگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای پیشگیری از تکثیر و انتشار غیرمجاز کتاب‌ها، این است که با کمیته جرائم رایانه‌ای صحبت کرده است تا امکانی فراهم کند که به سودجویان دنیای مجازی اخطار جدی داده شود. این افراد، با در اختیار قرار دادن نسخه رایگان آثار مکتوب امکان دانلود غیرقانونی آنها را فراهم می‌کنند. این اقدام مهم در مرحله اجرایی به سر می‌برد.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره مکان آینده نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به‌ویژه در برابر پیشنهاد شهرداری تهران (شهر آفتاب) چه برنامه‌ای دارد؟» گفت: هفته گذشته شهردار تهران در قالب نامه‌ای مجموعه شهر آفتاب را به عنوان مکان مناسب برپایی بیست و نهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران پیشنهاد کرد. او برای این پیشنهاد خود دلایلی داشت. نخست اینکه فضای مد نظر برای نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران 120 هزار متر مربع است، این در حالی است که در حال حاضر فضای 80 هزار متری در اختیار ماست. بدون تردید باغ کتاب هم برای رسیدن به فضایی مناسب این رویداد بزرگ، راه درازی را در پیش دارد.
صالحی ادامه داد: از طرف دیگر، شهر آفتاب برای نمایشگاه ساخته شده است، در صورتی که باغ کتاب فضای متنوعی دارد و اگر بخواهد به عنوان نمایشگاه به بهره‌برداری برسد، باید تغییرات زیادی در آن صورت پذیرد. بدون تردید این تغییرات نوعی اسراف در منابع و سرمایه‌های عمومی را به دنبال خواهد داشت.
وی افزود: باغ کتاب با معضلات جدی همچون تسهیلات جانبی، پارکینگ و ترافیک مواجه است، در حالی‌که در شهر آفتاب چنین معضلاتی وجود ندارد. هم به اندازه کافی فضا برای پارکینگ وجود دارد و هم با راه‌اندازی مترو مشکلات حمل و نقل بازدیدکنندگان رفع می‌شود. شهرداری تهران با این استدلال‌ها، نخستین گزینه خود را مجموعه شهر آفتاب عنوان کرده است.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: به این منظور، دوستان ما هم از مجموعه مؤسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران و هم از معاونت فرهنگی وزارت ارشاد و همچنین نمایندگان 8 تشکل شورای نشر امروز (19 دی‌ماه) از مجموعه شهر آفتاب بازدید کردند تا این مکان را ارزیابی کنند. آن‌چیزی که این گروه ببیند و گزارش دهد مبنای کار ما خواهد بود.
صالحی در پاسخ به پرسش خبرنگار دیگری که جویای پاسخ وزارت ارشاد در مقابل ابهام به وجود آمده در زمینه خریدهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: بدون تردید کسانی که بخواهند پنهان کاری کنند، اصلاً تمایل ندارند اطلاعات‌شان علنی شود. کمیته انتخاب و خرید کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به همین دلیل اطلاعاتش را منتشر می‌کند.
وی با بیان اینکه کمیته انتخاب و خرید کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در راستای آیین‌نامه حرکت می‌کند، توضیح داد: به‌تازگی آیین‌نامه کمیته انتخاب و خرید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اصلاحاتی روبه‌رو شده است و اکنون نیز این اصلاحات در حال انجام است. یکی از این تغییرات این است که هیأت خرید از چند کمیته تشکیل شود؛ به طور مثال در حوزه کودک شاهد راه‌اندازی کمیته خرید کتاب کودک و نوجوان باشیم که این کمیته از 3 تا 5 نفر کارشناس تشکیل شده باشد و فقط رئیس کمیته در هیأت خرید حضور داشته باشد. این مهم به دلیل انجام بررسی‌های کارشناسانه و تخصصی‌تر در هیأت خرید کتاب انجام می‌شود. امیدواریم هر نگاه کارشناسانه‌ای که در کمیته‌ها صورت می‌گیرد مورد تأیید هیأت انتخاب و خرید کتاب نیز قرار بگیرد.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: همچنین در این دوره قرار بر این شده است که قبل از اینکه کتاب‌ها در هیئت انتخاب و خرید کتاب بررسی شوند، کتاب‌سازی‌ها شناسانده و از ورود آنها به چرخه ارزیابی داوران جلوگیری شود.
صالحی در پاسخ به این پرسش که «با وجود اینکه اعلام شده است یارانه‌های دولتی حذف شده است اما هنوز از ناشران دولتی کتاب خریداری می‌شود؛ نظر شما در این باره چیست؟» گفت: از زمان حذف یارانه‌ها از سال 1386 این نگاه همواره وجود داشته که این یارانه به مصرف‌کننده اختصاص پیدا کند نه به تولیدکننده کتاب. دوستانی که آیین‌نامه قبلی را تصویب کردند معتقدند که چون یارانه مخصوص مصرف‌کننده است، ممکن است در بخش عمومی نیز کتاب‌های مفیدی وجود داشته باشد که شاید از چشم مخاطبان مغفول بمانند.
وی در واکنش به خبرنگار دیگری که جویای نظر معاون فرهنگی درباره فقدان شور و نشاط در جشنواره شعر فجر در سال‌های گذشته بود، اظهار کرد: امسال تغییراتی در جشنواره شعر فجر رُخ داده است و جشنواره باید به سمت کتاب حرکت کند؛ یعنی تمام آثار یک شاعر در یک کتاب جمع آوری شود و قضاوت بر اساس این کتاب‌ها صورت بگیرد.
ایسنا نیز در گزارشی از این نشست سخنان داود موسایی مدیر انتشارات فرهنگ معاصر را آورد که به مهم‌ترین مشکلات انتشار کتاب‌های مرجع از جمله نبود سرمایه، نبود محقق و حمایت و همچنین مشکل پخش اشاره کرد.
او گفت: مشکل حادی که الان انتشار کتاب‌های مرجع دارد این است که این کتاب‌ها حامی ندارد. در صورتی که در دیگر کشورها دانشگاه‌ها و نهادهای مختلف بودجه‌های زیادی به انتشار این گونه کتاب‌ها اختصاص می‌دهند. ضمن اینکه اگر کاری هم در این زمینه صورت می گیرد موازی‌کاری است.
همچنین غلامحسین صدری‌افشار فرهنگ‌نویس پیشکسوت به برخی از مشکلات انتشار کتاب‌های مرجع اشاره کرد و گفت: برای نمونه الان فرهنگ انگلیسی دکترمحمدرضا باطنی در هیچ یک از دبیرستان‌های ایران وجود ندارد ولی بعضی از کتاب‌ها که بدون استفاده هستند در همه دبیرستان‌ها وجود دارند.
او افزود: در این زمینه صدا و سیما می تواند بسیار کمک کند اما این سازمان مستقل از ملت و دولت به صورت گزینشی فعالیت می‌کند. برای افزایش کتابخوانی کاری نمی‌کنند و اگر هم کتابی معرفی می‌کنند ضدکتابخوانی است چون برنامه‌هایی که برای افزایش کتابخوانی تهیه می‌کنند بیشتر موعظه هستند.
نظر شما