به گزارش شفقنا رسانه، دكتر سعيدرضا عاملی در اختتامیه نشست بین‌المللی «سبک زندگی و سلامت: فرهنگ و فضای مجازی» به بحث درباره سنت و فرهنگ در فضای مجازی پرداخت و گفت: شاید اصلا بحث سنت در دوره سنتی شدن و سنتی بودن، ادبیات مشخصی نداشت. به مجرد این که تجدد به وجود آمد، در آینه تجدد، سنت بزرگ شد و اهمیت پیدا کرد، بنابراین توجهات به سمت سنت پیش رفت.
وي گفت: اساسا نوستالژی‌های بازگشت به سنت از دل تجدد بیرون می‌آید. اگر جامعه ایرانی، خارج از ایران را ببینید، متوجه می‌شوید توجه آنها به سنت بیشتر از خود ایرانی‌هایی است که در ایران زندگی می‌کنند.
- فضای مجازی می‌تواند یک فرهنگ مرکز را به حاشیه ببرد
عاملی تصریح کرد: ما به توسعه بحث در حوزه فرهنگ و فضای مجازی به دلایل مختلف بسیار نیازمند هستیم. قطعا این فضا می‌تواند خیلی از فرهنگ‌ها را تبدیل به خرده فرهنگ کند و خیلی از فرهنگ‌ها را تبدیل به فرهنگ‌های ضعیف کند. فضای مجازی می‌تواند خیلی از فرهنگ‌هایی که در دوره‌ای در مرکزیت قرار داشتند، به حاشیه ببرد و نتوانند دیگر یک هویت ملی پیدا کنند. لذا نیازمندیم که به مسأله فرهنگ و فضای مجازی توجه کنیم؛ خصوصا اینکه فضای مجازی منتظر ما نیست.
مدیر علمی نشست بین‌المللی «سبک زندگی و سلامت: فرهنگ و فضای مجازی» با اشاره به سخنان فینبرگ از سخنرانان خارجی اين نشست، گفت: این محیط یک محیط ادامه‌دار است و مرتبط با این محیط فناوری‌ها و اپلیکیشن‌های جدید به وجود می‌آید. ما سی سال پیش تصویری از شکل‌گیری فضای دوم در زندگی مردم نداشتیم ولی امروز این اتفاق افتاده است. حال اگر اتفاق دیگری بیفتد و یک فضای سومی به وجود بیاید و یک جهان چندبُعدی به وجود بیاید که ما از آن اطلاع نداریم، در آن زمان باز با پیامدهای جدیدتری مواجه هستیم.
وي ادامه داد: آینده‌شناسان می‌گویند این فضا را دیگر نمی‌توان به صورت خطی تحلیل کرد. در مطالعات آینده‌اندیشی، نگاه به گذشته الگوریتم آینده یا خط رگرسیون آینده را تشخیص می‌دهد و از بین نقاط، مسیر ترسیم خطوط را مشخص می‌کند.
رئیس انجمن علمی مطالعات جهان اظهار کرد: با وضعیت فناوری امروز راهی نداریم جز این که درگیر محیط بشویم و این مهم‌ترین توصیه‌ای است که باید به عنوان یک سیاست از درون این نشست بیرون بیاید. باید حل مسأله کنیم و ببینیم چه کارهایی می‌توانیم برای حفاظت از فرهنگ انجام دهیم. حفاظت از فرهنگ خودش یک اصالت جدی دارد. اگر فرهنگ نتواند درست و به صورت طبیعی تغذیه شود، به صورت ناگهانی با یک پرتاب جدی مواجه می‌شویم. با آدم‌های تکه پاره‌ای که به لحاظ ذهنی هیچ انسجامی ندارند و آدم‌های گمگشته‌ای هستند که نمی‌توانند ارتباط درونی برقرار کنند.
- خلاقیت زمینه‌ساز قاعده‌های بزرگ است
عاملی با بيان اینکه «اگر ارتباط درونی شکل نگیرد، ارتباط بیرونی دچار اختلال می‌شود»، گفت: اگر ارتباط درون فردی به وجود نیاید، نمی‌توان ارتباط بیرونی را معنا بخشید لذا ناگزیر هستیم به موضوع فرهنگ و فضای مجازی از حیث سیاستگذاری بپردازیم.
وي اظهار کرد: شاید بعضی‌ها بگویند فرهنگ اساسا یک امر ساختنی نیست و از واژه فرهنگ‌سازی خوش‌شان نیاید و به تعبیری که ما استفاده کردیم به فرهنگ‌سازی یک بعد منفی بدهند ولی به هر حال اگر کسانی مشغول فعالیت شوند، خلاقیت خودش زمینه‌ساز قاعده‌های بزرگ است. اگر خلاقیتی در هنر و ادبیات به وجود آید، خلاقیتی در حوزه فضای مجازی و در اپلیکیشن‌ها به وجود می‌آید.
رئیس انجمن علمی مطالعات جهان بیان کرد: چرا فیس‌بوک، فیس‌بوک می‌شود؟ زیرا یک دستگاه ارتباطی را به وجود آورد و در آن دستگاه خیلی‌ها عضو شدند و احساس بودن و ارتباط داشتن به آنها دست داد. بنابراین آن که این فناوری را درست کرده، به نحوی فرهنگ را ساخته است. بنابراین فرهنگ امری است که ساخته می‌شود. اما ساختن آن لزوما با آیین‌نامه و دستورالعمل اتفاق نمی‌افتد.
وي تصریح کرد: رفتار حرفه‌ای هم در استفاده کردن از ابزار مرتبط با اینترنت است و هم شامل نگاه انتقادی به محتوا و خدمات است که کاربر بتواند تشخیص دهد چه چیزی را باید استفاده کند و چه چیزی را استفاده نکند و آدرس‌های این فضا را بفهمد. ما در فضای واقعی، آدرس‌ها را می‌دانیم و به بعضی از آدرس‌ها نمی‌رویم؛ پس بهترین راه‌حل برای انتخاب مسیر درست و راه‌حل اساسی برای حفاظت از دینداری و فرهنگ جامعه و حفاظت از ارزش‌های جامعه این است که ما بخواهیم فرد تقویت شود و از تقویت فرد به اصلاح فرهنگ بپردازیم.
عضو شورای عالی فضای مجازی در پایان با توصيه به افزایش سواد و دانش در بین مردم، گفت: افزایش سواد و دانش و تقویت عقلانیت یک راه بسیار کارآمد است که توصیه دینی ما نیز بر آن است. قرآن و خداوند با انواع واژگان متفاوت ما را دعوت به عقل و علم و دعوت به دوری از جهالت می‌کنند.
عاملی گفت: قرآن می‌گوید آیا برابرند کسانی که می‌دانند با کسانی که نمی‌دانند؟ پس قطعا دانایی سرمایه بزرگ زندگی سالم و سبک زندگی سالم است و امیدوارم همه ما بتوانیم در این مسیر حرکت کنیم.
همایش بین‌المللی «سبک زندگی و سلامت: فرهنگ و فضای مجازی» چهارشنبه ۳۰ دی در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران برگزار شد.
نظر شما