به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، سید محمد بهشتی رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، این مطلب را در نخستین همایش و کارگاه بین‌المللی مستندنگاری پیشرفته در حوزه میراث فرهنگی مطرح ساخت.
او برگزاری این همایش را طلیعه‌ای برای اجرای برنامه‌هایی از این دست دانست و تصریح کرد: اگر ما بخواهیم مأموریت‌هایمان را در این حوزه درست انجام دهیم باید به منظومه علمی جهان پیوسته و از جدیدترین یافته‌ها بهره‌مند شویم.
وی با اشاره به اینکه مستندنگاری روی دیگر حفاظت است، گفت: تا قبل از دوره مدرن تقریبا در تمامی جهان، انسان‌ها چیزهایی را اعم از لباس، خانه و... برای عمری طولانی‌تر از عمر خودشان می‌ساختند که این امر در موزه‌ها مشهود است.
به گفته او، در دهه‌های اخیر به دلیل تحولاتی که اتفاق افتاده از جمله تکنولوژی، عمر همه چیز کوتاه شده و همه آنچه بشر تولید می‌کند برای عمری کوتاه‌تر از عمر مصرف‌کننده و سازنده‌اش است.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری افزود: برخی چیزها هم برای مدت زمان طولانی‌تر ساخته می‌شوند نظیر برج‌ها، پل‌ها و ... كه از روی ناچاری است و اگر می‌شد آنها هم طوری ساخته شوند که عمرشان کوتاه‌تر از مصرف‌کنندگان باشد حتما این کار را می‌کردیم.
بهشتی با اشاره به این نکته که ما تنها عمر دست‌ساخته‌های زمان خودمان را کوتاه نکرده‌ایم تصریح کرد: پیشرفت‌های تکنولوژی باعث شده عمر همه چیز کوتاه شود بطوریکه ما امروز شاهد این هستیم که آثار تاریخی که در طی سالها توانسته جان سالم به در ببرد در طول عمر ما دچار تغییر و تحول و صدمه بسیار شده‌اند.
وی افزود: برای نمونه ازدهه هفتاد تاکنون کتیبه بیستون، تخت‌جمشید و ... در وضعیت بدتری قرار گرفته‌اند که منشأ آن هم عواملی مثل آب و هوا و... است که اینها هم محصول آن چیزی هستند که با پیشرفت تکنولوژی اتفاق افتاده است.
او با اشاره به اینکه این روی بد تکنولوژی است که به آثار فرهنگی، تاریخی و هنری تهدید و حمله کرده است، گفت: تکنولوژِی یک روی خوب هم دارد و آن اين است كه امکان می‌دهد با کوشش هم عمر آثار را افزایش دهیم و هم اسناد مطمئن و دقیقی تولید کنیم که اگر آثار صدمه دیدند آنها را در اختیار داشته باشیم.
به گفته او در این صورت نسل بعد از ما امکان دستیابی به کیفیتی که این آثار به آنها شهادت می‌دهند را خواهند داشت.
وی افزود: نیازمندی به علوم و فناوری‌های جدید امر مسلمی است که بدنه کارشناسی ما باید از آن استقبال کرده و متقاضی آن باشد.
به گفته بهشتی، در تمامی جهان افرادی که با آثار فرهنگی تاریخی سر و کار دارند محافظه‌کار می‌شوند که البته این محافظه‌کاری خیر‌خواهانه است ولی از جهتی نیز ممکن است فرصت‌هایی را از بین ببرد.
او تصریح کرد: نهایتا باید دید شیوه‌هایی را که در حال حاضر به کار می‌گیریم و یا بهره‌گیری از فناوری‌های جدید امر حفاظت را تضمین می‌کند؟
- شروع حفاظت از آثار منقول در موزه‌ها
سید احمد محیط طباطبایی مشاور ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری دیگر سخنران این همایش گفت: بحث حفاظت از آثار منقول در ایران از دل موزه‌های کشور آغاز شد و اولین مکانی که به این شیوه از رفتار علمی و فرهنگی نیاز داشت و توانست به آن جامه عمل بپوشاند موزه‌ها بودند.
وی به نیابت از جامعه موزه‌داران کشور با اشاره به اینکه نخستین آزمایشگاه مرمت همزمان با سال 1361 در موزه رضا عباسی تشکیل شد، تصریح کرد: سالها بعد این آزمایشگاه به آزمایشگاه مرکزی حفاظت ارتقا و در کنار موزه ملی ایران استقرار یافت و توانست به این بخش از نیازهای کشور پاسخ علمی دهد.
او با اشاره به اینکه بعد از جنگ جهانی اول و دوم تخصصی بودن علوم امری بدیهی تلقی می‌شد افزود: از دهه 70 به بعد شاهد اهمیت علوم میان رشته‌ای در دنیا بودیم به این ترتیب که دنیای علم و معرفت دریافت که علوم میان رشته‌ای نیاز امروز است در این شکل متخصصان میان‌رشته‌ای توانستند به نحوی تلفیقی نیازهای علوم مختلف را مرتفع سازند.
قائم مقام ریاست کمیته موزه‌های ایران (ایکوم) افزود: این حرکت چند وجهی برای نخستین بار در موزه‌ها شکل گرفت و این تخصص در اختیار سایر رشته‌های میراث فرهنگی گذاشته شد.
او گفت: این همایش علمی نیز به منظور بهره‌گیری از علوم میان‌رشته‌ای در حوزه حفاظت از آثار تاریخی - فرهنگی برگزار شده است و امیدواریم بتوانیم در این حوزه فعالیت‌های گسترده‌ای داشته باشیم.
در ادامه این نشست پرفسور علی اکتسابی رییس لابراتوار مستند‌سازی و تصویرگری تحلیلی دانشگاه کیوتو - ژاپن، زحمات فعالان میراث فرهنگی در ایران را برای حفظ آثار تاریخی قابل تقدیر دانست.
او افزود: در دنیای امروز با پیشرفت تکنولوژِی همان اندازه که تولید فرهنگ افزایش یافته است متأسفانه تخریب آثار فرهنگی نیز افزایش یافته است.
او با اشاره به اینکه ایران به عنوان یک تمدن بزرگ در سطح جهان مطرح است تصریح کرد: از این رو باید این اهمیت را درک کرده و در حفظ آن کوشا باشیم.
نخستین همایش و کارگاه بین‌المللی مستندنگاری پیشرفته در حوزه میراث فرهنگی توسط پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی فرهنگی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار می‌شود.
دانشمندان و کارشناسانی از ایران و کشورهای ژاپن، مالزی، آمریکا، مصر، هنگ کنگ و فیلیپین تجربیات خود را در زمینه مستندنگاری میراث فرهنگی ارایه می‌دهند.
دیجیتال‌سازی با وضوح بالا از میراث فرهنگی، مستندنگاری پیشرفته با استفاده از فتوگرامتری برد کوتاه، تجارت جهانی در زمینه مستندنگاری میراث فرهنگی و آثار باستانی و ایجاد موزه‌های مجازی برای توسعه صنعت گردشگری ایران از جمله سرفصلهای سخنرانیهای این همایش است.
اسکن دیجیتالی آثار موزه‌ای برای آرشیو، حفاظت و مطالعات تحلیلی، دیجیتال‌سازی با وضوح بالا بر روی بافت‌های تاریخی، ثبت علمی میراث جهانی، مستندنگاری اشیا تزئینات و بناهای تاریخی با استفاده از فناوری‌های نوین نقشه‌برداری، برخی از سرفصلهای دیگر سخنرانیهای شرکت‌کنندگان در این همایش را تشکیل می‌دهد.
کارگاه آموزشی مستندنگاری پیشرفته نیز در حاشیه این همایش برگزار می‌شود.
نظر شما