اين آمار نشان مي‌دهد نسبت چك‌هاي برگشتي به كل چك‌هاي مبادله شده در مقطع 10ماه مورد گزارش از نظر تعداد 2.9درصد و مبلغ 2.6درصد است. انتشار آمار چك‌هاي برگشتي و مبادله شده در سيستم بانكي كشور از دي‌ماه سال1393 همزمان با راه‌اندازي سامانه انتقال تصويري لاشه چك‌ها موسوم به چكاوك متوقف شده بود تا اينكه ديروز بانك مركزي تعدد چك‌هاي برگشتي در 10ماه يادشده را 7.8ميليون فقره برآورد كرده درحالي‌كه 2.5ميليون فقره چك رفع سوء اثر شده و در عمل 5.3 ميليون چك برگشت خورده است.
اين در حالي است كه از ابتداي دي‌ماه93 تا مهر94 بيش از 267ميليون فقره چك در شبكه بانكي به ارزش 36ميليون و 560هزار ميليارد ريال رد و بدل شده كه ارزش چك‌هاي برگشتي 940هزار ميليارد ريال برآورد شده است.آمارهاي رسمي بانك مركزي نشان مي‌دهد سهم چك‌هاي برگشتي اشخاص حقيقي به كل چك‌هاي مبادله شده از نظر تعداد 2.8درصد و از نظر مبلغ 2.2درصد و سهم چك‌هاي برگشتي اشخاص حقوقي از نظر تعداد 0.1درصد و از نظر مبلغ 0.4درصد است. به اين ترتيب چك‌هاي برگشتي از نظر تعداد و مبلغ، نسبت به كل چك‌هاي مبادله‌شده شبكه بانكي (به‌خصوص براي اشخاص حقوقي) سهم بسيار كوچكي دارد و اين امر حاكي از آن است كه عمده چك‌هاي شركت‌ها، وصول شده است.
به گزارش همشهري، در حالي بانك مركزي از كاهش محسوس چك‌هاي برگشتي در 10ماهه دي93 تا مهر94 گزارش داده كه آمارهاي اين بانك نشان مي‌دهد در 9ماه نخست سال93 نسبت تعداد چك‌هاي برگشت خورده به كل چك‌هاي مبادله‌شده 12.4درصد و ارزش ريالي آن 5.4درصد بوده است. به اين ترتيب سوالي پيش مي‌آيد مبني بر اينكه آيا كاهش تعداد و ارزش چك‌هاي برگشتي ناشي از شفاف‌سازي وضعيت مبادله و وصول چك پس از راه‌اندازي سامانه چكاوك بوده است؟
چنين به‌نظر مي‌رسد چراكه پيش از اين بانك مركزي همواره پس از انتشار آخرين وضعيت چك‌هاي رد و بدل شده و برگشت خورده در شبكه بانكي كشور اعلام مي‌كرد كه عدم‌تكافوي موجودي شامل كليه چك‌هاي برگشتي به عللي مانند تعطيلي ناخواسته شعب بانك‌ها، عدم‌رعايت اصول صدور چك توسط صادر‌كننده (مغايرت عدد، حروف، تاريخ، مبلغ و...) عدم‌تطابق امضا، مخدوش بودن چك، نقص ظهرنويسي و... ازجمله دلايل برگشت خوردن چك‌ها بوده است.
- بهبود شاخص اعتماد بازار
انتشار گزارشي از وضعيت چك در ايران پس از 15ماه توقف همزمان شده با مقايسه وضعيت چك‌هاي برگشتي در ايران با 3 كشور تركيه، امارات و تايلند كه نشان مي‌دهد نسبت تعداد چك‌هاي برگشتي به تعداد كل چك‌هاي مبادله شده در 10ماهه منتهي به سال2015 ميلادي در اين 3 كشور به‌ترتيب 3.3، 4.1 و 1.1درصد بوده است.
بانك مركزي به استناد اين آمارها نتيجه گرفته كه هرچند تعداد چك‌هاي مبادله‌شده در ايران چندين برابر كشورهاي يادشده بوده، با وجود اين ميزان سهم چك‌هاي برگشتي از كل چك‌هاي مبادله‌شده در ايران در مقايسه با كشورهاي مورد بررسي، تفاوت چنداني ندارد.
كاهش تعداد و ارزش چك‌هاي برگشتي در اقتصاد هر كشوري شاخص اعتماد در بازار است و مشخص نيست آيا گزارش جديد بانك مركزي نمايانگر بهبود شاخص اعتماد بازار در ايران است يا ناشي از شفاف‌سازي وضعيت مبادله و وصول چك در كشور با راه‌اندازي سامانه چكاوك؟
نظر شما