پارلمان يونان ديروز با 169رأي موافق در برابر 107رأي مخالف، قانوني را از تصويب گذراند كه به دولت اجازه ميدهد براي بازگرداندن پناهجوياني كه ماههاست در امتداد مرزهاي شمالي اين كشور با مقدونيه سرگردان هستند، اقدام كند. مقدونيه و ديگر كشورهاي مركز اروپا مرزهاي خود را به روي پناهجويان بستهاند.ماه قبل، كشورهاي اروپايي و دولت تركيه به توافق رسيدند كه «مهاجران غيرقانوني» كه از راه تركيه و از طريق آبهاي مديترانه با هدف رفتن به آلمان و ديگر كشورهاي ثروتمند شمال غرب اروپا خود را به يونان رساندهاند را بار ديگر به خاك تركيه بازگردانند. همچنين گارد ساحلي تركيه مانع حركت قايقهاي پناهجويان به سمت يونان خواهد شد.
سال گذشته با سرازير شدن بيش از يك ميليون و 200هزار پناهجو از كشورهاي خاورميانه، غرب آسيا و آفريقا به اروپا، اين قاره درگير بزرگترين بحران پناهجويان طي سالهاي پس از جنگ جهاني دوم شد. بيشتر اين پناهجويان از كشورهاي سوريه و عراق هستند اما اتباع كشورهاي ديگري همچون پاكستان، افغانستان، اريتره، سومالي و سودان نيز در گروههاي بزرگ در ميان آنها ديده ميشوند كه به گفته اروپاييها ورود آنها به اين قاره غيرقانوني است. همزمان اتحاديه اروپا حضور آن دسته از پناهجوياني كه از جنگ و درگيري در سوريه و عراق گريختهاند اما از مبادي غيررسمي و بهصورت قاچاقي خود را به اروپا رساندهاند را نيز غيرقانوني اعلام كردهاند. كار بازگشت اين دو گروه از پناهجويان از فردا آغاز ميشود.
- اعتراض سازمان ملل و عفو بينالملل
پيتر ساترلند، نماينده ويژه دبيركل سازمان ملل در امور مهاجرت، ديروز اعلام كرد كه اقدام اتحاديه اروپا براي بازگرداندن پناهجويان را ميتوان غيرقانوني دانست. به گفته ساترلند بازگرداندن پناهجوياني كه مدت زيادي است در يونان سرگردان هستند، بدون بررسي درخواست پناهندگي آنها برخلاف حقوق بينالملل است. او همچنين اعلام كرد كه دولت يونان در حال حاضر امكانات و آمادگي لازم براي اجراي طرح اتحاديه اروپا را ندارد و اين موضوع ممكن است جان پناهجويان را تهديد كند. براساس طرح اتحاديه اروپا قرار است دستههاي بزرگ پناهجويان با استفاده از كشتي و با اسكورت نيروهاي نظامي به تركيه بازگردانده شوند. قرار است به همراه هر يك از پناهجويان يك نيروي پليس نيز در كشتيها حضور داشته باشد. مسئولان مهاجرت دولت يونان نيز اعلام كردهاند نيروي لازم براي اجراي اين طرح را ندارند.
همزمان گزارش ديگر نهادهاي حقوق بشري از تركيه نشان ميدهد كمپي كه براي نگهداري پناهجويان بازگردانده شده از يونان در شهر ساحلي ديكي در غرب تركيه درنظر گرفته شده هنوز آماده پذيرش آنها نيست و امكانات اوليه جهت اقامت پناهجويان را ندارد. پيتر ساترلند همچنين در گفتوگو با كانال 4راديو بيبيسي گفت: «حقوق پناهجويان بايد در كشوري كه به آن بازگردانده ميشوند يعني تركيه رعايت شود؛ دولت تركيه بايد اطمينان دهد كه اين افراد را به كشورهايي كه از آنها آمدهاند، مثل سوريه يا افغانستان، باز نخواهد گرداند.»
گفتههاي اين مقام سازمان ملل يك روز پس از آن مطرح ميشود كه سازمان عفو بينالملل با انتشار گزارشي اعلام كرد دولت تركيه در اقدامي غيرقانوني و «با توسل به زور» هزاران نفر از پناهجويان سوريهاي را به خاك سوريه بازگردانده است. براساس اين گزارش، نيروهاي مرزي تركيه در جنوب اين كشور از حدود 2ماه پيش اقدام به بازگرداندن آوارگان سوريه به كشورشان كردهاند. عفو بينالملل همچنين اين اقدام را برخلاف توافق صورت گرفته ميان اتحاديه اروپا و تركيه، حقوق بينالملل و حتي قانون اساسي تركيه دانسته است.
- محورهاي اصلي توافق اتحاديه اروپا و تركيه
همه پناهجويان غيرقانوني كه از تركيه خود را به يونان رساندهاند، به تركيه بازگردانده ميشوند.
به ازاي هر پناهجوي سوريهاي كه از يونان به تركيه بازگردانده ميشود، يك پناهجوي ديگر كه بهصورت قانوني بهعنوان آواره نام نويسي كرده، قانوني به اروپا فرستاده ميشود. حداكثر 72هزار نفر به اروپا فرستاده ميشوند.
از اوايل تابستان اتباع تركيه ميتوانند بدون نياز به ويزا به كشورهاي عضو شنگن سفر كنند.
اتحاديه اروپا كمك مالي به مبلغ 3ميليارد يورو در اختيار تركيه خواهد گذاشت.
از تابستان مذاكرات پيوستن تركيه به اتحاديه اروپا بار ديگر آغاز خواهد شد.
نظر شما